Την ώρα που η ποσοτική χαλάρωση που έχει επιστρατεύσει ο Μάριο Ντράγκι ως μέτρο τόνωσης της οικονομίας εμφανίζει απτά αποτελέσματα στην Ευρωζώνη, οι ελληνικές επιχειρήσεις υποφέρουν από την έλλειψη ρευστότητας.
Τα στοιχεία της ΤτΕ για τα δάνεια που χορηγούνται από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις και νοικοκυριά, επιβεβαιώνουν την ανυπαρξία πιστώσεων, στερώντας από την οικονομία κάθε ικμάδα ρευστότητας και κάθε δυνατότητα να ανακάμψει. Η ροή χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας κατέγραψε αρνητικό ρυθμό της τάξης του -1,3% τον Νοέμβριο, διευρύνοντας το χάσμα που τη χωρίζει από την Ευρωζώνη, η χρηματοδότηση στην οποία επιταχύνθηκε πάνω από 2%. Το 2016 είναι ο έκτος χρόνος αρνητικού ρυθμού χορηγήσεων και το έλλειμμα χρηματοδότησης αυξήθηκε περαιτέρω κατά 5,8 δισ. ευρώ. Συνολικά από το 2010 μέχρι και σήμερα λείπουν από την ελληνική οικονομία 59,3 δισ. ευρώ, καθώς ο δανεισμός του ιδιωτικού τομέα περιορίστηκε από τα 257,8 δισ. ευρώ στα 198,5 δισ. ευρώ στα τέλη Νοεμβρίου.
Η ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση θα μπορούσε να ενισχύσει τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, προκειμένου με τη σειρά του να μπορέσει να δανειοδοτήσει την υγιή επιχειρηματικότητα. Η καθυστέρηση ωστόσο στην αξιολόγηση απομακρύνει προς το παρόν αυτή τη δυνατότητα, στερώντας από την οικονομία την πολύτιμη ρευστότητα που έχει ανάγκη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, τον Νοέμβριο ο ρυθμός δανειοδότησης των επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε οριακά θετικό έδαφος μόλις 0,2%, έναντι -0,3% τον Οκτώβριο και -0,5% τον Σεπτέμβριο. Αντίθετα, στην Ευρωζώνη ο ρυθμός δανειοδοτήσεων ενισχύθηκε στο 2,2% από 2,1% τον Οκτώβριο, σαφή ένδειξη ότι τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, σε συνδυασμό με τα χαμηλά επιτόκια, λειτουργούν αποτελεσματικά, επιτυγχάνοντας τον στόχο τόνωσης της οικονομίας. Την ίδια στιγμή απογοητευτικά είναι για τη χώρα μας τα στοιχεία για τον δανεισμό των νοικοκυριών, ο ρυθμός δανειοδότησης των οποίων διαμορφώθηκε στο -2,8% έναντι θετικού ρυθμού 1,9% που καταγράφηκε στην Ευρωζώνη και ο δανεισμός των ελληνικών νοικοκυριών υποχώρησε στα 91,3 δισ. ευρώ.
Με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκαν στα 93,9 δισ. ευρώ στα τέλη Νοεμβρίου από 93,4 δισ. ευρώ στον προηγούμενο μήνα, καταγράφοντας θετική ροή χρηματοδότησης κατά 283 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τα νέα δάνεια που χορηγήθηκαν αφού αφαιρεθούν οι αποπληρωμές δανείων, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις από τις τράπεζες το θετικό πρόσημο δεν συνιστά ασφαλές κριτήριο αναστροφής της αρνητικής τάσης που καταγράφει όλους τους μήνες του 2016 ο δανεισμός των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, οφείλεται στα λιγοστά χρήματα που μπαίνουν στην οικονομία μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα και τις συμφωνίες για ρευστότητα που υπογράφουν οι τράπεζες μέσω π.χ. του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, της EBRD ή της ΕΤΕπ.
Η εικόνα των επιμέρους κλάδων επιβεβαιώνει την ασθενική κατάσταση βασικών τομέων όπως η μεταποίηση, ο ρυθμός χρηματοδότησης της οποίας διαμορφώθηκε στο 0,5%. Θετικό πρόσημο εμφανίζει η χρηματοδότηση του τουρισμού με 2%, ενώ ο ρυθμός δανειοδότησης του εμπορίου παρέμεινε σταθερός στο 0,8% και των κατασκευών στο 0,7%.