Νέα δεδομένα εισάγει στην αγορά ακινήτων η πανδημία. Στην τελευταία ετήσια πανευρωπαϊκή έρευνα της PwC, η οποία πραγματοποιείται για λογαριασμό του Urban Land Institute (ULI), επισημαίνεται η στροφή των ξένων επενδυτών σε υπηρεσίες logistics, ενοικιαζόμενες κατοικίες και χώρους γραφείων, ενώ ταυτόχρονα άλλοι τομείς, όπως τα ξενοδοχεία, που κυριάρχησαν τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και τα εμπορικά κέντρα, έρχονται σε δεύτερη μοίρα λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν.
«Η τάση της τηλεργασίας ήρθε για να μείνει με βάση το 91% των ερωτηθέντων, ενώ η αλλαγή χρήσης κτιρίων παραμένει τάση που θα επηρεάσει την αγορά ακινήτων τα επόμενα 3-5 έτη, με την έμφαση να αφορά τον τομέα γραφείων και εμπορικών χώρων. Μάλιστα, το 47% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η ανακατασκευή είναι ο ελκυστικότερος τρόπος αγοράς ακινήτων υψηλών προδιαγραφών» τονίζει η Σοφία Αθανασοπούλου, διευθύντρια και Advisory της PwC Greece. Σύμφωνα με την ίδια, το 41% των ερωτηθέντων πανευρωπαϊκά θεωρεί υπερτιμημένη την αξία αγοράς ενός σύγχρονου και ποιοτικού ακινήτου. Ετσι, η επιλογή της απόκτησης ενός φθηνότερου ακινήτου, που να μπορεί να αναβαθμιστεί, φαντάζει πιο προσιτή κίνηση. Σε κάθε περίπτωση, η υλοποίηση στρατηγικών που συνδέονται με το περιβάλλον αναμένεται να έχουν τη μεγαλύτερη επίπτωση στον τομέα των ακινήτων μακροπρόθεσμα. Σύμφωνα με τη διευθύνουσα σύμβουλο του ULI Ευρώπης, Λιζέτ βαν Ντορν, «η αγορά ακινήτων της Ευρώπης βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς γίνεται προσπάθεια να προσδιοριστεί ο μελλοντικός ρόλος της στην κοινωνία, ενώ αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της πανδημίας και τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα που αυτή δημιουργεί. Η COVID-19 έχει επιταχύνει μια σειρά τάσεων που είχαν ήδη εμφανιστεί, όπως για παράδειγμα η ψηφιοποίηση, η εξ αποστάσεως εργασία και τα ψώνια μέσω Διαδικτύου, αλλά, δεδομένου του τεχνητού περιβάλλοντος που δημιουργούν τα συνεχιζόμενα lockdown και η κρατική στήριξη για υπαλλήλους και επιχειρήσεις, είναι δύσκολο να εκτιμηθούν οι μακροπρόθεσμες συνέπειες».
Με βάση τα ευρήματα της έρευνας, στο «λεξιλόγιο» των επενδυτών έχουν πλέον προστεθεί νέες κατηγορίες ακινήτων. Ετσι, για το 2021, η εκτίμηση είναι ότι θα ευνοηθούν ακίνητα τα οποία αναμένεται να ωφεληθούν από την αυξανόμενη ταχύτητα ψηφιοποίησης σε όλο τον κόσμο. Αυτά είναι, π.χ., τα data centers, οι πύργοι επικοινωνίας, οι εγκαταστάσεις logistics (όπου γίνεται στροφή στην αυτοματοποίηση) και οι οπτικές ίνες. Ακίνητα τα οποία είναι κατάλληλα για τέτοιες χρήσεις ή διαθέτουν τις σχετικές τεχνολογικές υποδομές αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της ζήτησης τα επόμενα χρόνια. Πάντως, στην ανάλυση της PwC αναφέρεται ότι τα στελέχη του κλάδου των ακινήτων ήταν πολύ επιφυλακτικά σχετικά με τη συνολική πρόβλεψη, με τις συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου να δείχνουν μια αξιοσημείωτη μείωση στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη και το 28% να προβλέπει μείωση στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη σε σύγκριση με το 13% το 2019. Επιπλέον, το 44% αναμένει πτώση στην κερδοφορία σε σύγκριση με το 15% το 2019.
Οι επιδημίες ή οι πανδημίες οδήγησαν το 88% των ερωτηθέντων να δηλώσουν «ανήσυχοι» ή «πολύ ανήσυχοι», ενώ το 79% ήταν «ανήσυχοι» ή «πολύ ανήσυχοι» σχετικά με τη διεθνή πολιτική σταθερότητα.