Στα δύο «άκρα» του ενεργειακού πιστοποιητικού εντοπίζονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Spitogatos Insights. Συγκεκριμένα, τα πιο «πράσινα» και τα λιγότερο «πράσινα» ακίνητα εμφανίζουν και τις υψηλότερες αυξήσεις τιμών κατά την περίοδο 2020-2023.
Οπως προκύπτει στην κατηγορία Α+ και στην κατηγορία F (προτελευταία), η αύξηση των τιμών είναι της τάξεως του 33,0% και του 33,5% αντίστοιχα. Στα πιο αποδοτικά ακίνητα, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης σήμερα στο σύνολο της Αττικής, διαμορφώνεται σε 4.800 ευρώ/τ.μ., έναντι 3.600 ευρώ/τ.μ. πριν από τρία χρόνια.
Η άνοδος αυτή είναι αποτέλεσμα της πολύ μεγάλης ανόδου των υλικών κατασκευής τα τελευταία χρόνια, αλλά και του εργατικού κόστους, καθώς τα ακίνητα της κατηγορίας είναι κυρίως νεόδμητα.
Αντίστοιχα, στα λιγότερο αποδοτικά ακίνητα (κατηγορία F), η μέση τιμή πώλησης διαμορφώνεται σήμερα σε 2.160 ευρώ/τ.μ., από 1.616 ευρώ/τ.μ.
Αυτό εξηγείται από τη στροφή πολλών ενδιαφερόμενων αγοραστών σε πιο προσιτές κατοικίες, που όμως είναι μεγαλύτερης ηλικίας κι επομένως προσφέρουν πολύ χαμηλή ενεργειακή απόδοση. Με δεδομένο πάντως ότι η ζήτηση είναι υψηλότερη συγκριτικά με την προσφορά, οι τιμές έχουν καταγράψει σημαντική αύξηση.
Οπως ανέφερε πρόσφατη ανάλυση τραπεζικού ομίλου, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης σημειώθηκε σημαντική υποβάθμιση του υφιστάμενου αποθέματος παλιότερων κατοικιών, με αποτέλεσμα πολλές εξ αυτών να είναι ακατάλληλες για πώληση. Σύμφωνα με τη σχετική εκτίμηση, κατά τη δεκαετία 2012-2022, σχεδόν 250.000 κατοικίες υποβαθμίστηκαν σημαντικά, με αποτέλεσμα να μειωθεί αντίστοιχα η εμπορευσιμότητά τους.
Οι επενδύσεις που έγιναν την τελευταία δεκαετία για τη συντήρηση και ανακατασκευή κτιρίων, υπολογίζεται ότι υπολείπονταν κατά 35 δισ. ευρώ σε σχέση με αυτές που απαιτούνταν για τη διατήρηση της αξίας τους
Υπενθυμίζεται ότι το 55% του υφιστάμενου αποθέματος κατοικιών έχει κατασκευαστεί πριν το 1980, κάτι που μειώνει σημαντικά την απήχησή του, με δεδομένες τις νέες προδιαγραφές δόμησης κι ενεργειακής απόδοσης. Το μεγαλύτερο ποσοστό από τα ακίνητα αυτά δεν έχει αναβαθμιστεί/ανακαινιστεί στα χρόνια που μεσολάβησαν, καθώς οι επενδύσεις που έγιναν την τελευταία δεκαετία για τη συντήρηση και ανακατασκευή κτιρίων, υπολογίζεται ότι υπολείπονταν κατά 35 δισ. ευρώ σε σχέση με αυτές που απαιτούνταν για τη διατήρηση της αξίας του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος.
Εν τω μεταξύ, με πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ψηφίστηκε κοινοτική οδηγία, βάσει της οποίας από το 2030 και μετά θα πρέπει να ξεκινήσει η υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση του οικιστικού αποθέματος της Ε.Ε.
Η υποχρέωση αυτή θα αφορά αποκλειστικά και μόνο τα ακίνητα που κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες κατηγορίες του ενεργειακού πιστοποιητικού και είτε πωλούνται είτε εκμισθώνονται (με νέα μισθωτήρια συμβόλαια). Ετσι, όσοι ιδιοκτήτες επιθυμούν να μεταβιβάσουν ή να εκμισθώσουν το ακίνητό τους, θα πρέπει προηγουμένως να έχουν φροντίσει να το αναβαθμίσουν ενεργειακά.
Για παράδειγμα, ένα διαμέρισμα του κέντρου της Αθήνας, που σήμερα βρίσκεται στη χαμηλότερη κατηγορία G του ενεργειακού πιστοποιητικού, θα πρέπει να υποβληθεί σε εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης κόστους της τάξεως των 15.000 – 20.000 ευρώ, ώστε να μονωθεί και να μπορέσει να αναβαθμιστεί ενεργειακά κατά τις απαιτούμενες δύο κατηγορίες, ανεβαίνοντας π.χ. στην Ε κατηγορία. Από το 2033 δε, ο ελάχιστος «πήχης» τίθεται στην αμέσως υψηλότερη κατηγορία D.
Ο κίνδυνος για 2,2 εκατ. ακίνητα
Πρακτικά, πάνω από το 50% του κτιριακού αποθέματος της χώρας ή 2,2 εκατ. ακίνητα με βάση την απογραφή του 2011, θα καταστεί μη εμπορεύσιμο από το 2030 και μετά, αν δεν προηγηθούν επενδύσεις ύψους δεκάδων δισ. ευρώ, έως τότε. Το μέγεθος αυτό αφορά σε όλα τα κτίρια που κατασκευάστηκαν από το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’90. Η πλειονότητα των κτιρίων αυτών στερείται θερμομόνωσης, που είναι το βασικότερο συστατικό μιας ενεργειακής αναβάθμισης, για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και συνεπώς και των εκπομπών ρύπων. Σήμερα, ένα κτίριο της δεκαετίας του ’60 παραμένει στη χαμηλότερη κατηγορία του ενεργειακού πιστοποιητικού, ακόμα κι αν έχει γίνει π.χ. τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων αλουμινίου.
