Μετά το 1871, κυρίαρχη πολιτική προσωπικότητα στην Ευρώπη υπήρξε ο Γερμανός καγκελάριος Ότο φον Μπίσμαρκ. Ο Μπίσμαρκ κατάφερε να διαχειριστεί με μαεστρία τις ευρωπαϊκές υποθέσεις και τα όποια προβλήματα ανέκυψαν κατά τη διάρκεια της σχεδόν εικοσαετούς παραμονής του στην καγκελαρία της ενωμένης Γερμανίας. Παράλληλα, συγκρότησε ένα δίκτυο συμμαχιών, οι οποίες οδήγησαν τη μεγάλη αντίπαλο της χώρας του, τη Γαλλία, σε απομόνωση στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Το 1888 ανέβηκε στον γερμανικό θρόνο ο Γουλιέλμος Β΄. Ο 29 ετών κάιζερ, ο οποίος ήταν φιλόδοξος αλλά άπειρος πολιτικά, ήρθε πολύ σύντομα σε σύγκρουση με τον αυταρχικό και πραγματιστή στις πολιτικές επιλογές του Μπίσμαρκ. Ο «σιδηρούς καγκελάριος» εξωθήθηκε σε παραίτηση τον Μάρτιο του 1890. Με την παραίτησή του άρχισε και η αποδόμηση του συστήματος συμμαχιών που εξασφάλιζε την απομόνωση της Γαλλίας. Ήδη από το καλοκαίρι του 1890 ξεκίνησαν οι πρώτες επαφές των Γάλλων με τους Ρώσους, οι οποίες οδήγησαν στην υπογραφή συνθήκης συμμαχίας το 1893-1894.
Στη συνέχεια, η γαλλική διπλωματία με επικεφαλής τον Τεοφίλ Ντελκασέ, έναν από τους σπουδαιότερους υπουργούς Εξωτερικών που είχε ποτέ η Γαλλία, στράφηκε στην αποκατάσταση των σχέσεων με την Ιταλία. Οι δύο χώρες επέλυσαν τις διαφορές τους όσον αφορά την επέκταση στην Τυνησία (Γαλλία) και την Τριπολίτιδα (Ιταλία) και το 1902 υπέγραψαν μια μυστική συμφωνία, η οποία προέβλεπε πως η Ιταλία θα παρέμενε ουδέτερη σε περίπτωση ξεσπάσματος ενός γαλλογερμανικού πολέμου. Η συμφωνία αυτή, βέβαια, κρατήθηκε μυστική, καθότι αντέβαινε στις υποχρεώσεις της Ιταλίας προς την Τριπλή Συμμαχία με τη Γερμανία και την Αυστρο-Ουγγαρία.
Επόμενο βήμα για τη γαλλική διπλωματία ήταν η προσέγγιση με το Ηνωμένο Βασίλειο, με το οποίο οι σχέσεις δεν διήγαν την καλύτερή τους περίοδο. Το 1903 ξεκινούν συζητήσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες κατέληξαν στη συμφωνία της Εγκάρδιας Συνεννόησης τον Απρίλιο του 1904. Η συμφωνία σφυρηλάτησε ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα σε δύο χώρες με παραδοσιακά συγκρουόμενα συμφέροντα, ανοίγοντας τον δρόμο για την αναβάθμιση των σχέσεών τους σε επίπεδο συμμαχίας. Η γαλλοβρετανική προσέγγιση αποτέλεσε ένα ισχυρό πλήγμα κατά της Γερμανίας.
Ο κάιζερ έθεσε εξαρχής σε κεντρική θέση του πολιτικού του προγράμματος την αποικιακή πολιτική της Γερμανίας και τη ναυπήγηση ισχυρού στόλου, ο οποίος θα μπορεί να ανταγωνίζεται τις μεγάλες αποικιακές δυνάμεις της εποχής. Η Weltpolitik του κάιζερ, παρότι ουδέποτε απέκτησε σαφές νόημα, προκάλεσε την έντονη ανησυχία των Βρετανών, ωθώντας τους στην αποκατάσταση των σχέσεων με τη Γαλλία και μερικά χρόνια αργότερα με τη Ρωσία. Η Γερμανία επιχείρησε να διασπάσει τις σχέσεις των Γάλλων τόσο με τους Ρώσους όσο και με τους Βρετανούς. Η πρώτη δοκιμασία για την Εγκάρδια Συνεννόηση ήρθε το 1905 με αφορμή την κρίση του Μαρόκο.
Το Μαρόκο αποτελούσε ένα ανεξάρτητο κράτος σε μια κρίσιμη για τον έλεγχο του εμπορίου περιοχή. Οι Γάλλοι ασκούσαν με έμμεσο τρόπο τον έλεγχό τους στο Μαρόκο διαμέσου των επενδύσεών τους και της συμφωνίας για τη φύλαξη των συνόρων του κράτους με την Αλγερία. Το 1904 έλαβαν την έγκριση των Βρετανών για το δικαίωμα επέκτασης της επιρροής τους στο Μαρόκο μέσω της παροχής δανείων, τα οποία μετέτρεψαν ουσιαστικά τη χώρα σε προτεκτοράτο τους.
Η Γερμανία δεν είχε φαινομενικά κάποιον ιδιαίτερο λόγο να εμπλακεί στο ζήτημα. Παρά ταύτα, επιθυμώντας να διασπάσει τις γαλλοβρετανικές σχέσεις, ο κάιζερ δήλωσε κατά τη διάρκεια της ολιγόωρης επίσκεψής του στην Ταγγέρη στις 31 Μαρτίου 1905 ότι τα εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας καθώς και η ανεξαρτησία και η ακεραιότητα του Μαρόκο έπρεπε να προφυλαχθούν. Επρόκειτο για σαφή υπαινιγμό απέναντι στην πολιτική των Γάλλων. Η άμεση παρέμβαση του Γερμανού αυτοκράτορα στις υποθέσεις των Γάλλων στο Μαρόκο προκάλεσε τον εκνευρισμό της γαλλικής πλευράς. Στη Γερμανία άρχισε να συζητείται το ενδεχόμενο κήρυξης πολέμου στη Γαλλία. Οι Βρετανοί συνέστησαν στους Γάλλους να εξετάσουν το ζήτημα με ειρηνικό τρόπο. Ο Ντελκασέ απομακρύνθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών και η υπόθεση του Μαρόκο παραπέμφθηκε σε διεθνή διάσκεψη, ικανοποιώντας το αίτημα των Γερμανών.
Η χαρά των Γερμανών δεν διήρκεσε για πολύ. Στη διάσκεψη του Αλχεθίρας, τον Ιανουάριο του 1906, μπορεί να επιβεβαιώθηκε ως γενική αρχή η ανεξαρτησία του Μαρόκο, αλλά δεν ικανοποιήθηκε κανένα άλλο αίτημα των Γερμανών. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ρωσία τάχθηκαν σθεναρά στο πλευρό των Γάλλων. Η γερμανική μεθόδευση για τη δημιουργία μιας κρίσης στις σχέσεις των Γάλλων με τους Βρετανούς δεν πέτυχε. Τον Απρίλιο του 1906, ο αρχιτέκτονας της κρίσης του Μαρόκο, καγκελάριος Μπέρνχαρντ φον Μπύλοβ, πάνιασε και σωριάστηκε μέσα στο γερμανικό Κοινοβούλιο λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση της έκβασης των συνομιλιών στο Αλχεθίρας. Η πρώτη κρίση του Μαρόκο του 1905 ενίσχυσε τη γαλλοβρετανική Συνεννόηση παρά την αποδυνάμωσε.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
