Οι αλλόκοτες, υβριδικές φιγούρες από αλουμίνιο της Ελληνοκύπριας εικαστικού Λητώς Κάττου, τοποθετημένες σε μια γωνιά στο υπόγειο της Στέγης –όπου φιλοξενείται μέρος της έκθεσης Weather Engines–, είναι στραμμένες προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Τα ενδύματά τους μοιάζουν να έχουν αρπάξει φωτιά. Φέρνουν στον νου ανέστιους εξαιτίας μιας περιβαλλοντικής καταστροφής. «Μέσα από αυτή την ανθρωπόμορφη, αλλά κάπως απόκοσμη διάστασή τους συστήνονται ως περιβαλλοντικά όντα. Μπορεί να εικάσει κάποιος πως είτε έχουν διαφύγει από τόπους που έχουν καεί είτε ότι πρώτοι καταφτάνουν σε τέτοια μέρη και είναι σε θέση να τα θεραπεύσουν. Φέρουν πάνω τους κάποια καλάθια, λουλούδια, κουβαλώντας έτσι και μια φυσική αναθύμηση της απώλειας που βιώνουν», αναφέρει η Λητώ. Η αναπαράσταση του σώματος, το πώς αυτό διαχειρίζεται τις μνήμες και η σχέση ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος είναι κεντρικά στοιχεία στο έργο της. Επισημαίνω πως οι φιγούρες της –κάποιες από τις οποίες επανέρχονται σε εγκαταστάσεις της σε διαφορετικές εκδοχές– μοιάζουν με αποσπασματικές εικόνες από έναν εφιάλτη. «Εγώ δεν μπορώ να ταυτιστώ με την έννοια του φόβου, ίσως μόνο με έναν προσωπικό φόβο για την ταυτότητα της οργανικής ύλης και το τέλμα για το οποίο προετοιμάζεται».
Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακό στη γλυπτική στο Royal College of Arts, στο Λονδίνο. «Ήδη από τα χρόνια των προπτυχιακών σπουδών η δουλειά μου είχε κατευθυνθεί προς τη γλυπτική και άλλωστε η σχέση με τα μέσα ήταν πολύ ρευστή, υπήρχε μια πιο ανοιχτή προσέγγιση σε σχέση με το τι είναι η γλυπτική και τι η ζωγραφική». Εξηγεί πως αγαπά ιδιαίτερα τα μέταλλα, όπως είναι ο χαλκός και το αλουμίνιο. Ο χαλκός είναι από τα πρώτα μέταλλα που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος και εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της τεχνολογικής ανάπτυξης και το αλουμίνιο από την άλλη φέρει κάτι πολύ καινούργιο. «Είναι σαν το ένα να είναι μάρτυρας στη διαδρομή και την κατανόηση της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους και το άλλο να μας κλείνει το μάτι σε μια νέα, τεχνολογικά ακόμα πιο προηγμένη συνθήκη», λέει. Στις συνθέσεις της χρησιμοποιεί και διάφορα φυτικά στοιχεία, όπως λουλούδια, τα οποία στη συνέχεια επιμεταλλώνει. «Τα στοιχεία αυτά συμπληρώνουν τα έργα και μπορεί να λειτουργούν σαν εργαλεία, αναμνηστικά από ένα χαμένο φυσικό περιβάλλον ή προσωπικά αντικείμενα τα οποία φέρουν μαζί τα γλυπτά αυτά σώματα». Η πρώτη της έκθεση ήταν στην Αθήνα με το πρότζεκτ Radical Reading, ένα επιμελητικό πρότζεκτ το οποίο «έτρεχε» από το 2014 έως το 2016 και σύστηνε το έργο νέων καλλιτεχνών, κυρίως γυναικών, σε διάφορους χώρους. Στη συνέχεια, η συμμετοχή της σε ομαδικές εκθέσεις του εξωτερικού την έφερε σε επαφή με ένα διεθνές κοινό.
Αυτή τη στιγμή το έργο της παρουσιάζεται, εκτός από τη Στέγη στην Αθήνα, στο Tranen στην Κοπεγχάγη και στην Galeria d’Arte Moderna e Contemporanea στο Μπέργκαμο. Συνεργάζεται με την ιταλική γκαλερί Τ293 και την πορτογαλική Galeria Duarte Sequeira. Υπέθεσα λανθασμένα πως το ατελιέ της θα είναι σε μία από τις δύο χώρες. «Όχι, μοιράζω τον χρόνο μου ανάμεσα στην Αθήνα και τη Λευκωσία, τη γενέτειρά μου. Έχω επιλέξει να είμαι στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και να παρακολουθώ τις κοινωνικές και πολιτικές ανακατατάξεις που σημειώνονται σε αυτή την πλευρά του κόσμου, όσο και αν το έργο μου δεν μιλάει ευθέως γι’ αυτές. Αισθάνομαι ότι είμαι έτσι σε μεγαλύτερη επαγρύπνηση, ότι μπορώ να αφομοιώσω όσα συμβαίνουν με μεγαλύτερη ταχύτητα, και αυτό κατά κάποιον τρόπο δίνει και πληροφορία στα έργα. Και έπειτα θα έχετε παρατηρήσει ότι η Αθήνα τελευταία συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του κόσμου της σύγχρονης τέχνης. Όλο και περισσότεροι μετακομίζουν εδώ, βρίσκοντας την πόλη και τα ερεθίσματα που προσφέρει ελκυστικά».
INFO
Έως 15/05, Weather Engines, onassis.org, litokattou.com