Η φετινή διοργάνωση της τεχνολογικής έκθεσης Beyond δικαίωσε όσους μιλούσαν για μια «μοναδική έκθεση τεχνολογίας και καινοτομίας στην Ελλάδα». Πράγματι, η Θεσσαλονίκη συγκέντρωσε σχεδόν το σύνολο του κόσμου της ψηφιακής εποχής σε έναν χώρο: από τους μεγάλους παίκτες της τεχνολογικής βιομηχανίας έως τους μικρότερους, αλλά και όσους ονειρεύονται να αποτελέσουν μέρος του οικοσυστήματος. Συμμετείχαν 300 επιχειρήσεις, οι 100 από αυτές ήταν νεοφυείς, οι 168 είχαν τα δικά τους περίπτερα, ενώ τα πάνελ έδωσαν βήμα σε 170 ομιλητές. Με τέτοιο πλουραλισμό, δύσκολα θα μπορούσε να είναι αδιάφορο ένα τέτοιο εγχείρημα.
Στα 25.000 τ.μ. της έκθεσης, ο καθένας μπορούσε να βρει κάτι να τον ενδιαφέρει ή να μάθει. Θαύμασα από κοντά τα ρομπότ τύπου AMR (Autonomous Mobile Robots), που κάνουν διαλογή αλληλογραφίας στα ΕΛΤΑ: σκανάρουν τα barcodes των δεμάτων, τα ζυγίζουν και τα τοποθετούν στους ταχυδρομικούς σάκους που θα φύγουν προς τα σημεία παράδοσης χωρίς την παρεμβολή ανθρώπινου χεριού. Είδα καινοτομίες όπως της Coolblock, η οποία κατασκευάζει κέντρα δεδομένων νέας γενιάς. Εδώ, οι servers δεν είναι αποθηκευμένοι πάνω σε ράφια, αλλά είναι βυθισμένοι μέσα σε ένα ειδικό υγρό, που τους διατηρεί σε σταθερή θερμοκρασία. Με αυτόν τον τρόπο ελαχιστοποιείται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και εξοικονομούνται πόροι. Παρακολούθησα ομιλίες και συζητήσεις για επίκαιρα τεχνολογικά ζητήματα, όπως για το metaverse, τα NFTs και το blockchain. Δεν μπορώ να κρύψω πόσο ελπιδοφόρο βρήκα στον ανδροκρατούμενο, κατά γενική ομολογία, χώρο της τεχνολογίας‒να υπάρχει ένα πάνελ με τέσσερις γυναίκες ομιλήτριες και συντονιστή έναν άνδρα. Θέμα του, «το μέλλον της εργασίας και οι ψηφιακοί υπάλληλοι».
Εξίσου ενδιαφέρουσες ήταν οι καινοτομίες που παρουσίασαν πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα. Φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Ιωάννη Βλαχάβα, έχουν δημιουργήσει δύο προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης, το MANTIS και το MING. Το πρώτο προβλέπει τη ζήτηση που μπορεί να έχει ένα προϊόν, και έχει ήδη βρει εμπορική αξιοποίηση από τα σούπερ μάρκετ Μασούτης. Επιπλέον, μπορεί να προλαμβάνει βλάβες σε δίκτυα ηλεκτροδότησης και να κάνει προβλέψεις για την παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας, μέσω της χρήσης νευρωνικών δικτύων. Το MING είναι ένα παιχνίδι υπολογιστή, στο οποίο ο παίκτης καλείται να αποδράσει από μια σειρά escape rooms. Μέσω του παιχνιδιού, μπορεί να γίνει αξιολόγηση της προσωπικότητας των παικτών και να διαγνωστεί μια ενδεχόμενη ΔΕΠΥ.
Η Χριστίνα Πασαλίδου, από την Ακαδημία Ρομποτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και το εργαστήριο Lires, εξέθεσε τα αποτελέσματα της διδακτορικής της διατριβής. Προγραμμάτισε κατάλληλα ένα ρομπότ Nao, έτσι ώστε να συμβάλει με διαδραστικό τρόπο στην εκπαίδευση μικρών παιδιών σε γνωστικά αντικείμενα όπως η αστρονομία. Τo συγκεκριμένο ανθρωπόμορφο ρομπότ της εταιρείας Softbank έχει αγοραστεί από το πανεπιστήμιο για ερευνητικούς σκοπούς και είναι ένα πρώτης τάξεως εκπαιδευτικό εργαλείο. Η Γιώτα Κούλαλη, από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, παρουσίασε τα «Χρώματα», μια διαδραστική πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας για την αξιοποίηση της άυλης κληρονομιάς, ενώ ο Κωνσταντίνος Παρασκευάς, από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, μου έκανε μια μικρή επίδειξη ενός αυτόνομου υποβρύχιου οχήματος που έχει φτιάξει η ομάδα ρομποτικής του πανεπιστημίου, το οποίο μπορεί να επιβλέψει δίχτυα ιχθυοκαλλιεργειών και να επιδιορθώσει τυχόν φθορές τους. Παρουσία είχε και το Πολυτεχνείο της Κρήτης, με το εργαστήριο Sandlab, το οποίο ήρθε με την πλατφόρμα επαυξημένης πραγματικότητας SandMap, που βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα τον τρισδιάστατο χώρο.
Μικρές, μεγάλες αλλαγές
Από τις νεοφυείς επιχειρήσεις ξεχώρισα την ομάδα της Oliveex από τον Βόλο, η οποία αξιοποίησε τη βοήθεια που έλαβε από τον εταιρικό επιταχυντή του Δήμου Θεσσαλονίκης, OkThess, και τώρα προσφέρει υπηρεσίες του IoT (Internet of Things / Διαδίκτυο των Πραγμάτων) σε ελληνικές ζυθοποιίες.
Μια άλλη ευχάριστη έκπληξη ήρθε από τις «έξυπνες μαρίνες» της εταιρείας SaMMY. Αν θέλεις να «δέσεις» το σκάφος σου σε συγκεκριμένες μαρίνες και αγκυροβόλια, μπορείς να μπεις στην ειδική πλατφόρμα, να δεσμεύσεις τη θέση από το κινητό σου, αλλά και να λάβεις ειδοποιήσεις για κάποιο γεγονός (εκδήλωση, αγώνας) ή για κάποια έκτακτα περιστατικά (καιρικό φαινόμενο).
Αν κάτι κυριάρχησε στην Beyond ως παρεχόμενο προϊόν ή υπηρεσία, αυτό ήταν σίγουρα οι λύσεις για τις «Έξυπνες Πόλεις». Δεδομένου ότι το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα δοθούν 322 εκατ. ευρώ σε 332 δήμους της χώρας γι’ αυτόν ειδικά τον σκοπό, ήταν αναμενόμενο οι επιχειρηματίες να στρέψουν την προσοχή τους σε αυτό το πεδίο. Έτσι, στην έκθεση είδα πολλούς αισθητήρες, πολλά έξυπνα φώτα, έξυπνες διαβάσεις και έξυπνους μετρητές. Κάποια από αυτά τα προϊόντα έχουν ήδη μπει με επιτυχία σε εφαρμογή, όπως για παράδειγμα οι 8.500 έξυπνοι μετρητές νερού της IANIC στον Δήμο Βριλησσίων και οι 1.800 στον Δήμο Μυκόνου. Με αυτά τα εργαλεία οι εταιρείες ύδρευσης μπορούν να εντοπίζουν αμέσως τις διαρροές και να ενημερώνονται άμεσα οι χρήστες του δικτύου για τις καταναλώσεις τους. Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, επίσης, είναι ένας τομέας στον οποίο αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις επιλέγουν να δραστηριοποιούνται, καθώς διαθέτουμε πλέον τεχνολογίες καταγραφής σε πραγματικό χρόνο.
Όπως μου εξήγησε ο Κώστας Βασιλειάδης, ιδιοκτήτης της Greciot, για να παρακολουθήσεις την ποιότητα του αέρα, πριν από μερικά χρόνια χρειαζόσουν ένα ολόκληρο κοντέινερ. Σήμερα, συσκευές όπως αυτές που εμπορεύεται χωρούν σε ένα σακίδιο πλάτης. Ο CTO της εταιρείας Draxis από τη Θεσσαλονίκη, Σπύρος Τσαλαγεώργος, μου έδειξε τη δική του πλατφόρμα παρακολούθησης του αέρα. Η περιβαλλοντική πληροφορική είναι ένας πολλά υποσχόμενος κλάδος δεδομένων της κλιματικής αλλαγής. Οι εκπρόσωποι της εταιρείας Satways, από την άλλη, παρουσίασαν υλισμικά και λογισμικά που αξιοποιούν στο έπακρο τις δυνατότητες του γεωχωρικού εντοπισμού μέσω δορυφόρου. Τα προϊόντα τους ήδη αξιοποιούνται από υπηρεσίες δημόσιας ασφάλειας, διασυνοριακού ελέγχου, καθώς και της Πυροσβεστικής. Τέλος, στην Beyond έμαθα πως το έξυπνο ρολόι, που πιθανόν κι εσείς φοράτε, έχει μέσα τσιπάκι της ελληνικής εταιρείας Think Silicon.
Μικρές, μεγάλες αλλαγές
Ηχηρό «παρών» έδωσαν επίσης εταιρείες που βγήκαν από τα σύνορα της Θεσσαλονίκης, από όπου ξεκινήσαν τα πρώτα τους βήματα. Όπως η εταιρεία Lancom, η οποία κατασκευάζει κέντρα δεδομένων από το 2009 και συνεχίζει τις επενδύσεις της, επεκτείνοντας τις δραστηριότητες των κέντρων δεδομένων Balkan Gate και στην Κρήτη. Ή η επιτυχημένη πλατφόρμα αποστολής μηνυμάτων της Apifon.
Η μόνη παραφωνία της έκθεσης ήταν ένα περίπτερο το οποίο εμπορευόταν χαλιά…
Εκτός από τις επαγγελματικές συναντήσεις, τις συμφωνίες, τις επαφές, μια έκθεση σαν την Beyond έχει και εκπαιδευτική αξία. Συνάντησα γονείς με τα παιδιά τους να κάνουν βόλτα στην έκθεση. Είδα μαθητές του Α΄ Επαγγελματικού Λυκείου Καλαμαριάς να παρακολουθούν με τεντωμένες κεραίες την ξενάγησή τους. «Χρειαζόμαστε πρακτική γνώση, άμεση σύνδεση της αγοράς με την εκπαίδευση και θέσεις μαθητείας», μου είπαν οι καθηγητές τους, Γιάννης Φελέκης και Κωνσταντίνος Τσιβίκας.
Αυτή τη στιγμή στη χώρα γίνεται μια αθόρυβη ψηφιακή επανάσταση ή αλλιώς ένας ευρύς ψηφιακός μετασχηματισμός. Η Beyond έρχεται να «πατήσει» πάνω στις επενδύσεις των μεγάλων εταιρειών, όπως η Cisco, η Pfizer, η Deutsche Telecom, η Accenture, για να δώσει ακόμα μεγαλύτερο δυναμισμό στο σχέδιο μετατροπής της πόλης σε τεχνολογικό κόμβο. Όπως είπε και ο δήμαρχος της πόλης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, στην ομιλία του, η Θεσσαλονίκη έχει μπει δυναμικά στον χάρτη της τεχνολογίας.
Στην έκθεση συναντήθηκε ένα ζωηρό τεχνολογικό οικοσύστημα, το οποίο καινοτομεί, ανοίγεται, επινοεί λύσεις. Η αιτία της αισιοδοξίας είναι τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης ή αλλιώς του «Σχεδίου Μάρσαλ για το 2022», όπως το αποκάλεσε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, στην εναρκτήρια ομιλία της έκθεσης. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο χώρος της τεχνολογίας έχει βάσιμους λόγους να αισιοδοξεί γιατί βλέπει να αναπτύσσεται γύρω του μια συνολική στρατηγική που μετατρέπει τη χώρα σε έναν τεχνολογικά φιλικό χώρο, όπου το ταλέντο και η εργατικότητα επιβραβεύονται, όπου η επιχειρηματικότητα δεν τιμωρείται και όπου η καινοτομία περνάει σταδιακά στην κουλτούρα μας.
ΙΝFO → Η Beyond διοργανώθηκε φέτος για δεύτερη χρονιά από τη ΔΕΘ-HELEXPO, την Be-Best και τους Industry Disruptors Game Changers, και έλαβε χώρα υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης).