Ημουν γεμάτος ενθουσιασμό και μεθυσμένος από αυτοπεποίθηση. Στην προσπάθεια να μετατρέψω μια χορτολιβαδική έκταση στο αγρόκτημα που ονειρευόμουν, έκανα αλλεπάλληλα, μεγάλα και δαπανηρά λάθη. «Δεν θα χρειαστώ περίφραξη», δήλωσα βαρύγδουπα στους ανθρώπους που με βοηθούσαν, «ο τόπος μου δεν θα μοιάζει με στρατόπεδο». Οταν όμως ανηφόρισαν τα αιγοπρόβατα την άνοιξη και εξαφάνισαν μέσα σε ένα πρωινό όλα τα δενδρύλλια που λίγους μήνες πριν είχα φυτέψει, μετάνιωσα πικρά για την επιλογή μου. Εβαλα λοιπόν πασσάλους, τράβηξα συρματόπλεγμα και ξανάβαλα δέντρα. Ακούγεται σχεδόν απίστευτο, το είδα όμως να συμβαίνει: ένα πεισματάρικο κριάρι μπορεί να ανοίξει με τα κέρατά του μια πύλη εισόδου για το ίδιο και τη συντροφιά του ακόμα και σε πυκνά πλεγμένα σύρματα. Αφανίστηκαν, λοιπόν, ξανά τα δέντρα και η απογοήτευση που ένιωσα δεν περιγράφεται με λόγια.
Με δύο χρόνια καθυστέρηση έγινε, λοιπόν, τελικώς αυτό που έπρεπε να πράξω εξαρχής. Φύτεψα πυκνά και πολύ κοντά στην περίφραξη ανεπτυγμένους πυράκανθους (Pyracantha coccinea), τους πότιζα και λίπαινα τακτικά για να ψηλώσουν γρήγορα και μόνο όταν ήταν πια φανερό πως τα κοντά μεν, πολυάριθμα όμως και ισχυρά αγκάθια τους έκοβαν την όρεξη σε κάθε φυτοφάγο εισβολέα, εγκατέστησα τον οπωρώνα μου. Εντυπωσιάστηκα επίσης από το πόσο εύκολα προσαρμόστηκαν στο βαρύ και ασβεστώδες έδαφός μου, σε αντίθεση με αρκετά άλλα είδη θάμνων που δεν θα επιβίωναν αν δεν επενέβαινα στη διάρκεια των χρόνων με πλήθος εδαφοβελτιωτικών.
Αυτή την εποχή του χρόνου οι πυράκανθοί μου, που σε ύψος έχουν πια υπερβεί τα δύο μέτρα, είναι κατάφορτοι από τους μικρούς καρπούς τους. Δικαιώνουν έτσι τώρα σε απόλυτο βαθμό την ονομασία του γένους στο οποίο ανήκουν, το οποίο ετυμολογείται από το «πυρ», τη λαμπρή, δηλαδή, φλογερή τους όψη, και την «άκανθα» του αμυντικού τους εξοπλισμού. Είχα τότε επιλέξει να φυτέψω μίγδην ποικιλίες με κίτρινη και κόκκινη καρποφορία, εκτός φυσικά από την κλασική πορτοκαλί, και το θέαμα που παράγεται κάθε χρόνο είναι καταπληκτικό. Θα κρατήσει δε όλο τον χειμώνα, γεγονός που γεμίζει χαρά τα αγριοπούλια της περιοχής, ειδικά στον βαρύ χιονιά, που δεν βρίσκουν τίποτε άλλο για να τραφούν. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι με το βράσιμό τους οι καρποί δίνουν ωραία μαρμελάδα.
Το δοκίμασα κάποια στιγμή και το απορρίπτω πλέον ασυζητητί. Αν μετανιώνω για κάτι, είναι που δεν φρόντισα με τα κατάλληλα ανοιξιάτικα κλαδέματα να προτρέψω τους πυράκανθους να ψηλώσουν ακόμα περισσότερο, καθώς μπορούν χωρίς δυσκολία να φτάσουν σε ύψος ακόμα και τα τέσσερα μέτρα για να καλύψουν τοίχους ή να υπερπηδήσουν μάντρες. Αν πάλι κλαδεύουμε σχολαστικά τους κατακόρυφους βλαστούς του, το φυτό αναπτύσσεται πλευρικά, για να σχηματίσει μέσα σε λίγα χρόνια έναν αδιαπέραστο φράκτη. Γι’ αυτήν ακριβώς την ιδιότητά του ο καταγόμενος από τη νότια Ευρώπη και τη Μικρά Ασία αειθαλής τούτος θάμνος καλλιεργείται από τις αρχές του 18ου αιώνα στην Αγγλία και στην Κεντρική Ευρώπη. Τον συναντάμε αυτοφυή σχεδόν παντού στη χώρα μας, πιο συχνά όμως σε ξέφωτα δασών και λόγγους της Βόρειας Ελλάδας.
Μία ακόμα αρετή που διαθέτει είναι η πολύ πλούσια, όχι απαραιτήτως ευωδιαστή, αλλά αναμφίβολα σαγηνευτική, λευκή ανθοφορία του, που διαρκεί μερικές εβδομάδες στα μέσα της άνοιξης. Ενα μειονέκτημα έχει μόνο, ότι, λόγω του επιβλητικού παραστήματός του, δεν δείχνει πρόθυμος να περιοριστεί σε γλάστρα, όσο ευρύχωρη κι αν είναι, γι’ αυτό και τα μπαλκόνια μας δεν πρόκειται ποτέ να τα στολίσει.
Παντός καιρού
→ Προτιμά τις ηλιόλουστες θέσεις, τα καταφέρνει πάντως και στις ημισκιερές. Προσαρμόζεται εύκολα σε όλους τους τύπους εδαφών, αντέχει χωρίς κανένα πρόβλημα στο δριμύ ψύχος και στον καύσωνα. Μετά τα πρώτα δύο χρόνια από τη φύτευσή του αντέχει πολύ στην ξηρασία. Επίσης, δεν προσβάλλεται εύκολα από εχθρούς και ασθένειες.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
