Μυρτώ Κατσίγερα
Ακούστε το άρθρο
Στη Δανία, το χριστουγεννιάτικο γεύμα στο οικογενειακό τραπέζι κλείνει με ένα παραδοσιακό γλυκό, 
το Risalamande, ένα είδος πουτίγκας ρυζιού που φτιάχνεται από γάλα, ρύζι, βανίλια, σαντιγί, ψιλοκομμένα αμύγδαλα και ένα ολόκληρο αμύγδαλο. Αυτός που θα βρει στο γλυκό του το ολόκληρο αμύγδαλο επιβραβεύεται με το λεγόμενο «δώρο του αμυγδάλου», ένα αμυγδαλωτό σε σχήμα γουρουνιού.
Στην Ιταλία, τα δώρα δεν τα μοιράζει στα παιδιά ο Άγιος Βασίλης, αλλά η μάγισσα Μπεφάνα. Η λαϊκή παράδοση λέει ότι είναι μια γριά μάγισσα που, για να εξιλεωθεί για τις κακές της πράξεις, χαρίζει δώρα στα παιδιά. Η μαγική διαδρομή με τη σκούπα της πάνω από την Ιταλία δεν γίνεται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όμως, αλλά στις 6 Ιανουαρίου. Την ίδια μέρα, στην Ισπανία, οι τρεις μάγοι, ή Los Reyes Magos, χαρίζουν γλυκά και ζαχαρωτά στα παιδιά καθώς περιδιαβαίνουν στα κέντρα των ισπανικών πόλεων. Στη Φινλανδία, τα δώρα παραδίδει η «κατσίκα των Χριστουγέννων», που εντάχθηκε πριν από αιώνες στη γιορτινή μυθολογία της χώρας και επιβιώνει έως σήμερα. Πολλοί γονείς προτιμούν να φορέσουν στολή κατσίκας και όχι Άγιου Βασίλη για να φέρουν τα δώρα στα παιδιά τους.
Η προσφορά δώρων την ημέρα των γενεθλίων φαίνεται ότι καθιερώθηκε από τους αρχαίους Αιγύπτιους, που συνήθιζαν να δίνουν δώρα στους φαραώ την ημέρα της στέψης τους, όταν θεωρούσαν ότι μεταμορφώνονταν σε θεούς και άρα γεννιούνταν ξανά.
Δόντια ζώων, φλοιοί δέντρων, πέτρες ήταν μερικά από τα δώρα που αντάλλασσαν οι άνθρωποι των 
σπηλαίων, καθώς, όπως φαίνεται, τα δώρα δεν είναι μια επινόηση των αρχαιότερων ή νεότερων πολιτισμών. Οι άνθρωποι των σπηλαίων χάριζαν αντικείμενα που θα μπορούσαν στη συνέχεια να μεταμορφωθούν σε στολίδια ή αξεσουάρ, για να εκφράσουν ο ένας στον άλλο τη στοργή ή την εκτίμησή τους, αλλά και ως επιβράβευση.
Το άγαλμα της Ελευθερίας υπήρξε δώρο της Γαλλίας στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1886. Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη βοήθεια της Γαλλίας στη διάρκεια της Αμερικανικής Επανάστασης, δώρισαν στον βασιλιά της Γαλλίας το πολεμικό πλοίο «Αμέρικα». Οι ΗΠΑ έχουν δεχτεί μερικά από τα πιο περίεργα διακρατικά δώρα. Τη δεκαετία του 1830, το Μαρόκο δώρισε στη χώρα λιοντάρια, το 1912 ο δήμαρχος του Τόκιο περίπου 3.000 κερασιές Yoshino και ο λαός της Ολλανδίας χάρισε στον λαό των ΗΠΑ το Netherlands Carillon, τον πύργο του χάλυβα που βρίσκεται στο Άρλινγκτον της Βριτζίνια. Το 1972, η Κίνα, στο πλαίσιο της «διπλωματίας των πάντα», παραχώρησε στις ΗΠΑ δύο γιγάντια πάντα. Σήμερα, λόγω των τεταμένων σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, τα τελευταία πάντα που έχουν μείνει σε ζωολογικούς κήπους των ΗΠΑ αναμένεται να επιστραφούν στην Κίνα μέσα στο 2024.
Τα δώρα που ανταλλάσσονται στην κινεζική Πρωτοχρονιά είναι κατά κανόνα τυλιγμένα σε κόκκινο χαρτί περιτυλίγματος, επειδή το χρώμα αυτό θεωρείται ότι συνδέεται με τον πλούτο και την ευημερία – αν κάποιος θέλει να δωρίσει χρήματα, θα τα βάλει σε κόκκινο φάκελο!
Στην Ιταλία επιβιώνει μια παράδοση που θέλει τη γραβάτα του γαμπρού να κόβεται σε μικρά κομματάκια, τα οποία οι φίλοι και οι καλεσμένοι μπορούν να αγοράσουν έναντι κάποιου χρηματικού ποσού, που δίνεται με αυτόν τον διασκεδαστικό και εύσχημο τρόπο ως δώρο στο νεόνυμφο ζευγάρι.
Στον αρχαίο ελληνικό και αιγυπτιακό πολιτισμό, η ανταλλαγή δώρων ήταν ένας τρόπος ανάπτυξης εμπορικών σχέσεων και νέων δεσμών με άλλους λαούς, προσφορές ειρήνης ή εξαγορά κάποιου εχθρού ή επίδοξου εισβολέα. Αυτή η πρακτική επιβίωσε και σε διάφορες φάσεις της ιστορίας του Βυζαντίου και στον Μεσαίωνα. Μεταξύ των πιο πολύτιμων δώρων ήταν τα βιβλία και τα χειρόγραφα, καθώς ήταν ακριβά. Τον Μεσαίωνα εμφανίστηκαν και τα ρομαντικά δώρα, ως ένδειξη τρυφερότητας και ερωτικών συναισθημάτων.
Το πενθήμερο Φεστιβάλ του Φωτός, το Ντιβάλι, που γιορτάζεται κατά τους φθινοπωρινούς μήνες 
στην Ινδία, συμβολίζει τη νίκη του φωτός επί του σκότους και του καλού εναντίον του κακού. Είναι από τις σημαντικότερες γιορτές των Ινδών, οι οποίοι στη διάρκειά της ανταλλάσσουν δώρα που συμβολίζουν την αφθονία και τη χαρά, κυρίως φαγητά και γλυκά, ρούχα και χρυσά κοσμήματα.
Τα δώρα που χαρίζουμε έχουν σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα τόσο λόγω των ρυπογόνων διαδικασιών που περιλαμβάνονται στην αλυσίδα παραγωγής τους όσο και λόγω των εκπομπών καυσαερίων κατά τη μεταφορά τους, ενώ παράγουν εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων. Το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα μπορεί να μειωθεί με την επιλογή τοπικών καταστημάτων για τις αγορές μας (που μειώνει σημαντικά το ανθρακικό αποτύπωμα των μεταφορών), την αγορά μεταχειρισμένων ή ανακατασκευασμένων προϊόντων, τη μείωση των υλικών συσκευασίας ή την επιλογή φιλικών προς το περιβάλλον υλικών.
Παρότι ο Δούρειος Ίππος αναφέρεται ως δώρο των Αχαιών προς τους Τρώες, η αλήθεια είναι ότι το κούφιο άλογο, που υπήρξε ένα από τα πιο ευφάνταστα τεχνάσματα εξαπάτησης στην ιστορία και οδήγησε στην άλωση της Τροίας, ήταν στην πραγματικότητα μια προσφορά των Ελλήνων στη θεά Αθηνά, όπως αναφέρεται στην Αινιάδα του Βιργιλίου. Εκεί περιγράφεται και το περιστατικό με τον Λαοκόωντα, ιερέα του θεού Απόλλωνα, ο οποίος επιχείρησε να προειδοποιήσει τους Τρώες να μη δεχτούν τον Δούρειο Ίππο, από όπου έγινε παροιμιώδης η φράση του «φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας».
Ένα δισεκατομμύριο δολάρια είναι η αξία της ακριβότερης συλλογής τέχνης που δωρίστηκε ποτέ. Πρόκειται για τη συλλογή του φιλότεχνου Λέοναρντ Λόντερ, που περιλάμβανε πίνακες διάσημων ζωγράφων, όπως ο Πικάσο (33 έργα του), ο Ζορζ Μπρακ (17 έργα), ο Χουάν Γκρις (14 έργα), στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.
Η αγορά του παγκόσμιου λιανεμπορίου δώρων εκτιμάται ότι πλησιάζει τα 70 δισ. δολάρια και αναμένεται να φτάσει τα 94 δισ. δολάρια έως το 2031, ενώ η αγορά ειδών περιτυλίγματος φτάνει τα 17,5 δισ. δολάρια.
Η προσφορά ενός δώρου, έχουν καταλήξει οι μελετητές, ενεργοποιεί το κέντρο του εγκεφάλου που 
συνδέεται με την επιβράβευση και οδηγεί στην απελευθέρωση ντοπαμίνης στον οργανισμό, ενός νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με την ευχαρίστηση και την ευτυχία. Τα δώρα, λοιπόν, μας κάνουν ευτυχισμένους.
Φοβού (και) τους Σοβιετικούς και δώρα φέροντας: Το 1945, η Οργάνωση Νέων Καινοτόμων της Σοβιετικής Ένωσης χάρισε, σε ένδειξη φιλίας προς τον Αμερικανό πρέσβη Άβερελ Χάριμαν, μια μεγάλη, σκαλισμένη στο χέρι ξύλινη σφραγίδα – το Εθνόσημο των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό που έκρυβε πίσω της η σφραγίδα ήταν ένας πολύ ανεπτυγμένος για την εποχή κοριός, που κατέγραφε όλες τις συνομιλίες στο γραφείο του πρέσβη. Χρειάστηκε να περάσουν επτά χρόνια και τρεις πρέσβεις για να γίνει αντιληπτός.
Σε αντίθεση με τις ασιατικές χώρες, όπου οι κανόνες ευγενείας θέλουν αυτόν που δέχεται ένα δώρο να αρνείται τουλάχιστον τρεις φορές να το πάρει και να μην το ανοίξει μπροστά σε εκείνον που το προσφέρει, στη Ζιμπάμπουε είναι συνηθισμένο για κάποιον να ζητήσει ευθέως το δώρο του.
Οι Κορεάτες, όταν προσφέρουν ή δέχονται δώρα, πρέπει να χρησιμοποιούν και τα δύο χέρια τους. 
Στην Αφρική, είθισται να χρησιμοποιούν αυστηρά μόνο το δεξί τους χέρι.
Στην Ιαπωνία έχουν δώρα κυριολεκτικά για κάθε εποχή. Το καλοκαίρι, γύρω στα μέσα του Ιουλίου, το έθιμο του ochugen υπαγορεύει την προσφορά δώρων σε πελάτες, συναδέλφους και προϊσταμένους. Συνήθως πρόκειται για εποχικά φρούτα, γλυκά και παραδοσιακές γιαπωνέζικες καραμέλες. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό για τους Ιάπωνες τα δώρα να είναι όμορφα τυλιγμένα. Αν βρεθείτε ποτέ στην Ιαπωνία, μην κάνετε κάποιο δώρο που να περιλαμβάνει με οποιονδήποτε τρόπο τους αριθμούς 4 ή 9: έχουν μεγάλη ηχητική ομοιότητα με τις λέξεις για τον θάνατο και την αγωνία αντίστοιχα. Αν πάλι κάνετε δώρο σε κάποια μέλλουσα μητέρα, αποφύγετε τον αριθμό 43, οι χαρακτήρες του οποίου στα ιαπωνικά ιδεογράμματα κάντζι ομοιάζουν με εκείνα της λέξης «θνησιγένεια».
Στη βικτωριανή Αγγλία, η προσφορά λουλουδιών έγινε ολόκληρη τέχνη, με διαφορετικά λουλούδια να σημαίνουν διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, αν μια γυναίκα λάμβανε 108 τριαντάφυλλα, είχε στα χέρια της μια πρόταση γάμου.