Περίπου στο μέσο της περίφημης Strada Sta-tale Amalfitana ή αλλιώς SS 163, του αυτοκινητόδρομου που ενώνει τα χωριά κατά μήκος της ακτής του Αμάλφι στην Ιταλία, βρίσκεται το Ποζιτάνο, ένα από τα πλέον γραφικά χωριουδάκια της ακτής, με τα χρωματιστά σπίτια του να κρέμονται από τις απότομες πλαγιές των ορέων Lattari. Ανάμεσά τους, «ντυμένο» στο βαθύ κόκκινο της Πομπηίας, ξεπροβάλλει το Le Sirenuse (οι Σειρήνες), το θρυλικό ξενοδοχείο της οικογένειας Σερσάλε, που πριν από ακριβώς 70 χρόνια έφερε τη φινέτσα και την αρχοντιά στο μικρό αυτό χωριό, συμβάλλοντας στη μεταμόρφωσή του σε ένα από τα πιο κοσμοπολίτικα μέρη ολόκληρης της Ιταλίας.
Γιατί το Ποζιτάνο ελάχιστη σχέση είχε κάποτε με το δημοφιλές τουριστικό θέρετρο που είναι σήμερα. Το πρώτο μισό του 20ού αιώνα ήταν ένας μικρός οικισμός που ζούσε από τη γεωργία και την αλιεία. Ούτε προβλήτα δεν υπήρχε για να δένουν οι ψαρόβαρκες. Ακόμα και τότε όμως, δεν ήταν αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο. Χάρη στον αυτοκινητόδρομο, που είχε χαραχθεί ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, το Ποζιτάνο είχε γίνει απάγκιο για μια μικρή ομάδα αυτοεξόριστων καλλιτεχνών από τη βόρεια και την ανατολική Ευρώπη, που ήθελαν να απελευθερωθούν από τις επιταγές της μπουρζουαζίας και να ζήσουν σαν άλλοι ρομαντικοί ποιητές σε έναν τόπο αγνό και αυθεντικό. Μεταξύ αυτών και ο Μιχαήλ Νικολάεβιτς Σεμένοφ, Ρώσος συγγραφέας, που είχε στενούς δεσμούς με τα ρωσικά μπαλέτα και αβανγκάρντ κύκλους της εποχής. Κατά καιρούς είχε φιλοξενήσει στη βίλα του καλλιτέχνες όπως ο Πάμπλο Πικάσο, ο Ζαν Κοκτώ, ο ιδρυτής των ρωσικών μπαλέτων και ιμπρεσάριος Σεργκέι Ντιαγκίλεφ, ο «μεγαλύτερος χορευτής όλων των εποχών» Βάτσλαβ Νιζίνσκι και ο συνθέτης Ιγκόρ Στραβίνσκι.
Στο Ποζιτάνο όμως είχαν βρει απάγκιο και οι μαρκήσιοι Σερσάλε από τη Νάπολη, που διατηρούσαν εκεί την εξοχική τους κατοικία, τη Villa Giulietta (κτίσμα του 18ου αιώνα). Κατά τον Μεσοπόλεμο, το Ποζιτάνο αποτέλεσε γι’ αυτούς έναν ευχάριστο παραθαλάσσιο προορισμό μακριά από την καλοκαιρινή ζέστη και την έντονη ζωή της πόλης, ενώ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έγινε κυριολεκτικά καταφύγιο, μακριά από μάχες και βομβαρδισμούς. Ειδικά τα αδέλφια Άννα, Άλντο και Πάολο άρχισαν να περνούν όλο και περισσότερο χρόνο εκεί και σταδιακά το Ποζιτάνο έγινε σπίτι τους. Ο Πάολο μάλιστα είχε τόσες διασυνδέσεις και έχαιρε τέτοιας εκτίμησης στο χωριό, που το 1944 σε ηλικία μόλις 25 ετών εξελέγη δήμαρχος – αξίωμα στο οποίο παρέμεινε για τα επόμενα 16 χρόνια. Χάρη σε αυτόν, κατά τη διάρκεια του πολέμου το Ποζιτάνο έγινε επίσημος τόπος ξεκούρασης για τους Αμερικανούς και τους Άγγλους αξιωματικούς των συμμαχικών δυνάμεων, με πολλούς ντόπιους, συμπεριλαμβανομένων των Σερσάλε, να ανοίγουν τις οικίες τους προσφέροντας στους αξιωματικούς ένα φιλόξενο σπίτι μακριά από το σπίτι τους.
Και αυτό είναι κάτι που οι αξιωματικοί εκείνοι δεν ξέχασαν ποτέ. Με το πέρας του πολέμου, αρκετοί επέστρεψαν με τις οικογένειές τους για διακοπές, και κάπως έτσι το Ποζιτάνο άρχισε να μεταμορφώνεται από ψαροχώρι σε τόπο παραθερισμού. Ο δήμαρχος Σερσάλε γρήγορα κατάλαβε ότι για τους ξένους το Ποζιτάνο δεν ήταν ένα τυχαίο μέρος στη μέση του πουθενά (χρειαζόσουν τότε ολόκληρη μέρα να φτάσεις εκεί από τη Νάπολη, γιατί ο δρόμος ήταν χωμάτινος και ακόμα πιο στενός από ό,τι είναι σήμερα), αλλά ένας μικρός παράδεισος τον οποίο θα έκαναν τα πάντα για να προσεγγίσουν. Και αν κάτι τους άξιζε στο τέλος μιας δύσκολης διαδρομής, ήταν μια διαμονή με στιλ.
Εκλεκτικές επιλογές
Γι’ αυτό και το 1951 τα τρία αδέλφια μαζί με τον μικρότερο αδελφό τους, τον Φράνκο, ανέθεσαν στον αρχιτέκτονα Λουίτζι Ορεστάνο να ενώσει τα δύο τμήματα της Villa Giulietta σε ένα ενιαίο κτίσμα, μετατρέποντάς τη σε ξενοδοχείο, ένα ξενοδοχείο με τη ζεστασιά φιλόξενου σπιτιού. Το όνομά του, Le Sirenuse, από τα τρία νησάκια ανοιχτά της ακτής (Gallo Lungo, Rotonda και Castelluccio), γνωστά τότε ως «οι Σειρήνες» (πλέον γνωστά ως «Li Galli»), όπου λέγεται πως κατοικούσαν κάποτε οι Σειρήνες, πιθανόν αυτές του Ομήρου.
Εβδομήντα χρόνια μετά, το πεντάστερο Le Sirenuse δεν έχει πάψει να ξελογιάζει τους ταξιδιώτες, όπως και οι Σειρήνες του μύθου, με την ξεχωριστή όψη του και την απαράμιλλη αισθητική τόσο των κοινόχρηστων χώρων του όσο και των υπέρκομψων δωματίων του, που περισσότερο θυμίζουν υπνοδωμάτια κάποιου αρχοντικού παρά δωμάτια ξενοδοχείου. Θολωτά ταβάνια, πλακάκια-κομψοτεχνήματα, διαχρονικές αντίκες (οι περισσότερες επιλεγμένες από τον Φράνκο, δεινό συλλέκτη με εκλεκτικά γούστα), ξεχωριστά έργα τέχνης και μια θέα που σου κλέβει τη μιλιά.
Δημιούργημα μιας οικογένειας με βαθιά καλλιτεχνική ευαισθησία, το Le Sirenuse έχει μέσα στα χρόνια συνεργαστεί με δεκάδες ταλαντούχους Ιταλούς τεχνίτες, που έχουν ομορφύνει τους χώρους του με τα έργα τους (από πλακάκια και γλάστρες μέχρι πιατικά και έπιπλα). Από το 2015 μάλιστα, οι νυν ιδιοκτήτες, Αντόνιο Σερσάλε (γιος του Φράνκο) και η σύζυγός του Κάρλα, «τρέχουν» ένα πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης, στο πλαίσιο του οποίου κάθε χρόνο ένας καλλιτέχνης καλείται να δημιουργήσει εντός του ξενοδοχείου ένα έργο που να εναρμονίζεται με το Ποζιτάνο και τον χαρακτήρα του ξενοδοχείου.
Την ίδια στιγμή, πρόκειται για ένα τοπόσημο συνώνυμο της dolce vita που προσφέρει σύγχρονες ανέσεις: εστιατόριο αξιώσεων, τρία μπαρ –ένα εκ των οποίων άνοιξε μόλις φέτος–, γυμναστήριο και spa, ακόμα και τη δική του μπουτίκ, το Emporio Sirenuse, με είδη lifestyle και μια σειρά ενδυμάτων για την παραλία σε σχέδια της Κάρλα Σερσάλε. Φέτος, μάλιστα, είναι έτοιμο να υποδεχτεί τους πρώτους ξένους επισκέπτες της μετά Covid-19 εποχής ανανεωμένο, με τους εγγονούς του Φράνκο (την τρίτη γενιά ιδιοκτητών) να ενώνουν δυνάμεις με τους γονείς τους, για να δώσουν το δικό τους νεανικό στίγμα στο θρυλικό ξενοδοχείο των παππούδων τους.
Το 1953, ο Αμερικανός συγγραφέας και νομπελίστας Τζον Στάινμπεκ, που επισκέφτηκε το Ποζιτάνο, είχε γράψει για το χωριό σε άρθρο του στο Harper’s Bazaar: «Είναι ένα ονειρικό μέρος που δεν μοιάζει αληθινό όταν βρίσκεσαι εκεί, αλλά που γίνεται δελεαστικά αληθινό αφότου φύγεις». Θα μπορούσε κάλλιστα να μιλάει για το Le Sirenuse.