Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες η βόλτα στο Hyde Park με την πυκνή βλάστηση προσφέρεται όχι μόνο για χαλαρές περιπατητικές διαδρομές μέσα στη δροσιά, αλλά και για αρχιτεκτονικές και εικαστικές… αναζητήσεις. Κατευθυνθείτε προς τους αριστοκρατικούς κήπους των ανακτόρων του Κένσινγκτον, για να περιηγηθείτε στο Serpentine Pavilion που φέτος σχεδίασε ο 42χρονος Δανός Bjarke Ingels με το αρχιτεκτονικό του γραφείο BIG. Οι πιο ειδικοί ισχυρίζονται ότι το πρότζεκτ «Unzipped wall» είναι το πιο εντυπωσιακό περίπτερο που έχει φιλοξενηθεί μέχρι σήμερα στους κήπους.
Κοιτώντας το κτίσμα, μοιάζει να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σας η αρχιτεκτονική έμπνευση του Ingels, καθώς διαπιστώνετε ότι τα διαμπερή κομμάτια από φάιμπεργκλας που χρησιμοποιήθηκαν στην τοιχοποιία του είναι έτσι στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο (άλλα τραβηγμένα προς τα έξω και άλλα προς τα μέσα) ώστε να δίνεται η αίσθηση ενός… φερμουάρ που ανοίγει. Προχωρώντας ωστόσο στο εσωτερικό της γκαλερί, η εικόνα που σας έχει δημιουργήσει το κέλυφος του περιπτέρου ανατρέπεται, καθώς η τρισδιάστατη σπειροειδής κατασκευή -αποτελούμενη από 1.802 ημιδιαφανή κομμάτια- καταφέρνει να μεταφέρει με εντυπωσιακή ακρίβεια την κατανυκτική ατμόσφαιρα καθεδρικού ναού!
Η φιλοσοφία πίσω από το έργο είναι η αρχιτεκτονική «διγαμία», όπως την αποκαλεί ο Ingels, η ιδέα δηλαδή ότι δύο φαινομενικά ανόμοια στοιχεία μπορούν να ενωθούν για να δημιουργήσουν ένα τρίτο ομοιογενές σύνολο: ένας τοίχος μεταμορφώνεται σε τρύπα, το συμπαγές μετατρέπεται σε διαφανές. Η ιστορία ενός… «περιπτέρου» Η πινακοθήκη Serpentine, που πήρε το όνομά της από την ομώνυμη λίμνη η οποία χωρίζει το Hyde Park από τους κήπους Κένσινγκτον, αποτελεί από το 1970 το «σπίτι» της αβανγκάρντ τέχνης, έχοντας φιλοξενήσει τις πρωτοπόρες εκθέσεις 2.263 νέων και καταξιωμένων καλλιτεχνών και αρχιτεκτόνων. Το κτίσμα όμως όπου στεγάζεται η ίδια είναι ένα ιστορικό tea pavilion του 1930, του οποίου η ομορφιά δεν μοιάζει να συμβαδίζει με το πρωτοπόρο προφίλ της. Γι’ αυτόν τον λόγο, το 2000 η απερχόμενη φέτος διευθύντρια της Πινακοθήκης, Julia Peyton-Jones, σε μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού της εμπνεύστηκε τον θεσμό ενός περιπτέρου, το οποίο αποτελεί μια πρωτότυπη, προσωρινή αρχιτεκτονική εγκατάσταση που στήνεται στο προαύλιό της φέρνοντας τον σύγχρονο πειραματισμό κυριολεκτικά στην πόρτα της.
Επιπλέον, δίνει την ευκαιρία στο κοινό να περιηγηθεί μέσα σε ένα ιδιαίτερο οικοδόμημα και να συνδιαλεχθεί μαζί του – όχι απλώς να δει μια μακέτα ή ένα σχέδιο. Ο εκάστοτε τιμώμενος αρχιτέκτονας ή αρχιτεκτονικό γραφείο επιλέγεται για τη συνολική συνεισφορά του στη διεύρυνση των συνόρων της αρχιτεκτονικής. Σημαντική δέσμευση ως προς την επιλογή των υποψηφίων είναι ότι δεν πρέπει να έχει κατασκευαστεί άλλο έργο τους εντός της Βρετανίας.
Μετά την ανακοίνωση του ονόματος, αποστολή του αρχιτέκτονα είναι η δημιουργία ενός περιπτέρου 300 τ.μ. σε διάστημα έξι μηνών από τη στιγμή της ανάθεσης, το οποίο λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος όπου φιλοξενούνται καλλιτεχνικά δρώμενα, αλλά και ως καφετέρια. Το κάθε περίπτερο έχει διάρκεια ζωής τεσσάρων μηνών και δημιουργείται με τις ευγενικές χορηγίες ιδιωτών και εταιρειών (όπως η Goldman Sachs). Ανάμεσα στους αρχιτέκτονες που έχουν στο παρελθόν κατασκευάσει Serpentine pavilion συγκαταλέγονται ο Βραζιλιάνος Oscar Niemeyer (2003), o Καναδός Frank Gehry (2008), ο Γάλλος Jean Nouvel (2010), οι Ελβετοί Herzog & de Meuron (2012) και πρώτη από όλους το 2000 η πρόσφατα εκλιπούσα Ιρακινοβρετανή Zaha Hadid.
Περισσότερες δράσεις
Πρώτη φορά φέτος το περίπτερο θα συνοδεύουν τέσσερις «εξοχικές κατοικίες» (summer houses), προσωρινά κτίσματα των 25 τ.μ. το καθένα, έμπνευση των οποίων είναι ο Ναΐσκος της Βασιλίσσης Καρολίνας (Queen Caroline’s Temple), ένα κλασικό κτίσμα του 1734 δίπλα σχεδόν στην Πινακοθήκη Serpentine. Οι κατασκευές ανατέθηκαν στους αρχιτέκτονες Asif Khan, Yona Friedman, Kunlé Adeyemi και στο γραφείο Barkow Leibinger, οι οποίοι πειραματίστηκαν με διαφορετικά υλικά και τεχνικές προκειμένου να δημιουργήσουν τέσσερα πρωτοποριακά έργα, λειτουργικά και αισθητικά ενδιαφέροντα, που όμως να υπακούν στον βασικό στόχο μιας «εξοχικής κατοικίας»: να αποτελεί ένα καταφύγιο για χαλάρωση. Αν το κατάφεραν είναι άλλο θέμα.
Info:
Το περίπτερο και τα «εξοχικά» θα παραμείνουν στους κήπους έως τις 9 Οκτωβρίου (είσοδος δωρεάν).
Οσον αφορά τις βραδινές εκδηλώσεις «Park Nights» που οργανώνει η Πινακοθήκη σε επιλεγμένες Παρασκευές έως τις 23 Σεπτεμβρίου, τα εισιτήρια (£5) διατίθενται στην Πινακοθήκη ή στην ιστοσελίδα