Μετά τα αλλεπάλληλα χτυπήματα που δέχτηκε η αγορά αυτοκινήτου της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της πανδημίας και των ελλείψεων πρώτων υλών, διαφαίνονται τα πρώτα, μικρά αλλά σαφή πλέον, σημάδια ανάκαμψης. Τα ηλεκτροκίνητα οχήματα συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος στη Γηραιά Ήπειρο, τόσο στη λιανική όσο και στις εταιρικές πωλήσεις, αναλόγως φυσικά των κινήτρων που παρέχονται στην κάθε αγορά. Σε κάθε περίπτωση και σε όλες ανεξαιρέτως τις αγορές τις Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής, το leasing συνεχίζει να διατηρεί την εξαιρετική δυναμική του αποτελώντας έναν εναλλακτικό τρόπο απόκτησης ενός νέου αυτοκινήτου, με σημαντικά μάλιστα οφέλη και πλεονεκτήματα έναντι του παραδοσιακού τρόπου αγοράς.
Παρακάτω θα δούμε, λοιπόν, πώς εξελίχθηκαν οι πωλήσεις στην ευρωπαϊκή αγορά το πρώτο τετράμηνο της χρονιάς και, το κυριότερο, ποιες τεχνολογίες κέρδισαν την προτίμηση των αγοραστών. Οι τάσεις αυτές σε μεγάλο βαθμό επηρεάζουν και την αγορά των εταιρικών πωλήσεων, καθώς οι εταιρείες leasing υπολογίζουν τις υπολειμματικές αξίες των αυτοκινήτων τους με βάση τη ζήτηση που αυτά θα έχουν τα επόμενα τρία ή τέσσερα χρόνια.
Συνολικά, από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2023 οι ταξινομήσεις νέων αυτοκινήτων για το σύνολο των αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται βελτιωμένες κατά 17,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, φτάνοντας σε απόλυτα νούμερα τα 3,5 εκατομμύρια μονάδες.
Εντούτοις, παρά τον θετικό εμπορικό βηματισμό της αγοράς σε σχέση με τα επίπεδα του 2022, οι πωλήσεις καινούργιων οχημάτων εξακολουθούν να είναι μειωμένες κατά 22,8% σε σύγκριση με τα επίπεδα προ πανδημίας –και συγκεκριμένα σε σχέση με το 2019– υπογραμμίζοντας τα συνεχιζόμενα προβλήματα και πιέσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Πρωτίστως, εξαιτίας του αυξανόμενου κόστους ενέργειας και υλικών, αλλά και του πληθωρισμού που συνεχίζει να μαστίζει την ήπειρο.
Εξηλεκτρισμός: η μαγική λέξη
Εκτός από Battery Electric Vehicles (BEV), τα οποία παράγουν μηδενικές εκπομπές και κινούνται αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια διαθέτοντας μεγάλες σε χωρητικότητα μπαταρίες και έναν ή και περισσότερους ηλεκτροκινητήρες, η ενσωμάτωση της ηλεκτρικής τεχνολογίας, είτε ως κύρια είτε ως δευτερεύουσα πηγή κίνησης, σε συμβατικά αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης εξακολουθεί και εμπορικά να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο τόσο εμπορικά όσο και για την «κάθαρση» της Ευρώπης στον τομέα της κινητικότητας. Εν τω συνόλω τους, τα υβριδικά αυτοκίνητα χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα με τον τύπο της εξηλεκτρισμένης τεχνολογίας που υιοθετούν.
Την πρώτη «βαθμίδα» συνιστούν τα ήπια υβριδικά οχήματα, γνωστά και ως Mild Hybrid. Πρόκειται για την πρώτη και απλούστερη βαθμίδα εξηλεκτρισμού, με τα οχήματα του συγκεκριμένου «υβριδισμού» να βασίζονται σε ένα ηλεκτρικό σύστημα 12V ή 48V, στο οποίο μία μικρή μπαταρία και μία γεννήτρια με ιμάντα προσφέρουν σε συνδυασμό μείωση της τάξης του 5-10% στην κατανάλωση υγρού καυσίμου από το θερμικό σκέλος της μονάδας κίνησης. Και επομένως, μικρά πλην όμως υπαρκτά περιβαλλοντικά οφέλη. Λόγω της χαμηλής ηλεκτρικής ισχύος, εδώ δεν υπάρχει δυνατότητα αμιγούς ηλεκτροκίνησης, με το σύστημα Mild Hybrid να επιτελεί βοηθητικό ρόλο στην εκκίνηση και στο προσπέρασμα.
Το επόμενο σκαλί εξηλεκτρισμού, και προσώρας το πιο διαδεδομένo στην Ευρώπη, είναι τα Hybrid Electric Vehicles (HEV). Εδώ τα οχήματα βασίζονται σε αυτοφορτιζόμενα συστήματα, όπου η κεντρική μονάδα ελέγχου αποφασίζει ανά πάσα στιγμή για τη διαχείριση της ενέργειας, χωρίς την παρέμβαση κάποιας εξωτερικής πηγής για τη φόρτιση της μπαταρίας. Τα ΗΕV διαθέτουν μεγαλύτερο σε χωρητικότητα συσσωρευτή ενέργειας και δυνατότερο σε απόδοση ηλεκτροκινητήρα σε σχέση με τα Mild Hybrid οχήματα, κάτι που δίνει τη δυνατότητα αμιγούς ηλεκτροκίνησης για μικρότερα ή μεγαλύτερα διαστήματα και αποστάσεις.
Το τρίτο και… ανώτερο στάδιο εξηλεκτρισμού των σύγχρονων αυτοκινήτων είναι τα Plug-in Hybrid Electric Vehicles (PHEV), τα οποία βασίζονται σε επαναφορτιζόμενα συστήματα, όπου η ηλεκτρική ενέργεια προέρχεται κυρίως από εξωτερική πηγή (πρίζα ή φορτιστής) και πολύ λιγότερο μέσω της φόρτισης από το θερμικό σκέλος της μονάδας κίνησης του οχήματος. Η μπαταρία των PHEV είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με εκείνη των HEV, κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα να κινούνται αμιγώς ηλεκτρικά και επομένως με μηδενικές εκπομπές ρύπων για αποστάσεις της τάξης των 40 έως 60 χλμ. Την ίδια ώρα, διαθέτουν έναν ή και περισσότερους ηλεκτροκινητήρες, ενισχύοντας τις επιδόσεις του οχήματος. Αν μάλιστα ένας εξ αυτών βρίσκεται εγκατεστημένος στους πίσω τροχούς, τότε το σύστημα και επομένως το ίδιο το όχημα έχει δυνατότητα τετρακίνησης.
Η κίνηση της αγοράς
Τον Απρίλιο, οι ταξινομήσεις νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία (BEV) στην ΕΕ κατέγραψαν σημαντική αύξηση (+51,9%) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, φτάνοντας σε απόλυτα νούμερα τις 94.561 μονάδες. Έτσι, το μερίδιο των εν λόγω οχημάτων επί των συνολικών πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στην ΕΕ ανήλθε από 9,1 σε 11,8%. Οι περισσότερες αγορές της ΕΕ κατέγραψαν διψήφια και τριψήφια ποσοστιαία κέρδη όσον αφορά τις πωλήσεις BEV, συμπεριλαμβανομένων των δύο μεγαλύτερων: της Γαλλίας (+34,8%) και της Γερμανίας (+34,1%). Συνολικά, στο πρώτο τετράμηνο του 2023, και με αύξηση της τάξης του 45,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, έχουν ταξινομηθεί 415.579 BEV.
Τα υβριδικά οχήματα (HEV) με αυτοφορτιζόμενο σύστημα κίνησης συνέχισαν να… μεγαλώνουν τον Απρίλιο, με τις πωλήσεις τους να αυξάνονται κατά 22,7%, φτάνοντας στις 199.407 μονάδες. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στις διψήφιες βελτιώσεις του εμπορικού τους βηματισμού στις τέσσερις βασικές αγορές της ΕΕ: τη Γερμανία (+35,9%), τη Γαλλία (+28,6%), την Ιταλία (+28,3%) και την Ισπανία (+14,4%). Ως αποτέλεσμα, τα HEV καταλαμβάνουν πλέον μερίδιο αγοράς που φτάνει το 24,8%, από 23,7% που ήταν τον Απρίλιο του 2022. Παρά την αύξηση των 4,3 ποσοστιαίων μονάδων που καταγράφηκε τον Μάρτιο του 2023, η αγορά της ΕΕ για τα plug-in hybrid (PHEV) υποχώρησε τον Απρίλιο (-5,5%), με τις πωλήσεις να μειώνονται σημαντικά στη Γερμανία (-45,7%), τη μεγαλύτερη αγορά γι’ αυτόν τον τύπο οχημάτων. Κατά συνέπεια, το συνολικό μερίδιο αγοράς PHEV μειώθηκε στην ΕΕ από 9,2% που ήταν τον Απρίλιο του περασμένου έτους, σε 7,4% τον ίδιο μήνα του 2023.
Οι ταξινομήσεις νέων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων στην ΕΕ είχαν έναν «καλό» μήνα, με τις πωλήσεις τους να αυξάνονται κατά 17,3%, φτάνοντας τις 306.757 μονάδες. Έτσι, τα οχήματα του συγκριμένου είδους κατέλαβαν τον μήνα που μας πέρασε μερίδιο 38,2% – ίδιο μερίδιο με εκείνο του Απριλίου του 2022. Η άνοδος στις πωλήσεις τους αποδίδεται κυρίως στις πολύ καλές επιδόσεις τους στις τέσσερις βασικές αγορές της ΕΕ – και ιδιαίτερα στην Ιταλία (+39,3%) και στη Γαλλία (+31,3%). Από την αρχή του έτους, οι πωλήσεις των βενζινοκίνητων οχημάτων στην ΕΕ έφτασαν σχεδόν το 1,3 εκατομμύριο μονάδες, σημειώνοντας αξιοσημείωτη αύξηση της τάξης του 18% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Σε αντίθεση, η αγορά των πετρελαιοκίνητων οχημάτων παρέμεινε πρακτικά σταθερή τον Απρίλιο (+0,03%), παρά τις θετικές επιδόσεις σε δύο από τις μεγαλύτερες αγορές της ΕΕ: την Ιταλία (+21,5%) και τη Γερμανία (+2,4%). Τα αυτοκίνητα ντίζελ αντιπροσωπεύουν μόλις το 14,7% των συνολικών πωλήσεων στην ΕΕ, από 17,2% που ήταν τον Απρίλιο του 2022.
Το μέλλον είναι ηλεκτρικό
Με δεδομένες τις «επεκτατικές» διαθέσεις της πράσινης κινητικότητας μέσα από το άρμα της ηλεκτροκίνησης και την ανάγκη επίτευξης των ολοένα και πιο αυστηρών στόχων της ΕΕ όσον αφορά την προστασία του κλίματος, τα αυτοκίνητα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών ρύπων θα αυξάνουν συνεχώς το εμπορικό τους αποτύπωμα εις βάρος των συμβατικών λύσεων, έως ότου αποτελέσουν από τα μέσα της δεκαετίας και με χρονικό ορίζοντα τα τέλη της τους πρωταγωνιστές, αν όχι τους απόλυτους κυρίαρχους, της ευρωπαϊκής αγοράς. Κάτι που αναμένεται να επιταχυνθεί τόσο από την επικείμενη εξομάλυνση των τιμών πώλησης και την πτώση του κόστους κατασκευής των μπαταριών, όσο κυρίως από την επέκταση των πράσινων υποδομών δημόσιας φόρτισης που θα τα τροφοδοτούν σε καθημερινή βάση με ενέργεια.
→ Τάσεις εξηλεκτρισμού στο ελληνικό leasing
Η γενικότερη τάση που καταγράφεται τους πρώτους μήνες του 2023 όσον αφορά τις εταιρικές πωλήσεις στη χώρα μας έρχεται να επιβεβαιώσει με πειστικό τρόπο τη γενικότερη πορεία εξηλεκτρισμού που απαντάται στο σύνολο των πωλήσεων της ευρωπαϊκής αγοράς αυτοκινήτου, καθώς εκείνες των αμιγώς ηλεκτρικών μοντέλων (EV) καταγράφουν ήδη διψήφιο ποσοστό αύξησης, ενώ θετικό είναι το πρόσημο σε σχέση με τα επίπεδα του 2022 και για τα plug-in υβριδικά αυτοκίνητα (PHEV). Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα τα μεν ηλεκτρικά οχήματα να καταλαμβάνουν στη χώρα μας μερίδιο επί των συνολικών εταιρικών πωλήσεων άνω του 15%, με τα plug-in υβριδικά να ξεπερνούν με τη σειρά τους το 10%. Προς επιβεβαίωση της εξηλεκτρισμένης πορείας τους, πτωτική πορεία παρατηρείται στις εταιρικές πωλήσεις πετρελαιοκίνητων οχημάτων, οι οποίες καταγράφουν στη χώρα μας για το 2023 πτώση που αγγίζει το 10%.