Εχω σταθεί απέναντι στο τριώροφο σπίτι του Μεσοπολέμου, στην οδό Ζωοδόχου Πηγής 29. Εδώ, σε αυτό το κεντρικό σημείο της Αθήνας, με έχουν φέρει οι πληροφορίες που ο ευγενικός Αθηναίος Γ. Κ. μου έδωσε, ότι δηλαδή αυτό το κομψό και ελαφρώς εσωστρεφές κτίριο φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Σωτήρη Μαγιάση (1894-1966). Κατασκευή του 1928-1930, από την περίοδο δηλαδή που ο Μαγιάσης, από τους πιο καλλιεργημένους αρχιτέκτονες του αθηναϊκού Μεσοπολέμου, ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός.
Με συγκινεί πάντα η περίπτωση Μαγιάση, όχι μόνο γιατί δικό του έργο είναι το ξενοδοχείο «Ακροπόλ Παλάς» στην Πατησίων, αλλά γιατί ο ίδιος ήταν μια ξεχωριστή περίπτωση πολυσχιδούς προσωπικότητας, που άφησε μεγάλο έργο. Οι πρωτεργάτες της νέας Αθήνας μετά το 1922 παραμένουν σε αφάνεια…
Αλλά το βλέμμα επιμένει και χαϊδεύει την πρόσοψη στο 29 της Ζωοδόχου Πηγής. Είναι κοντά στη Διδότου και στη Ναυαρίνου, απέναντι από το παρκάκι, το αναρχοαυτόνομο. Από τα παράθυρά του βλέπει τη Χαριλάου Τρικούπη, είναι στην καρδιά εκείνης της συμπαγούς αστικής Αθήνας. Εδώ κοντά ήταν και τα σύνορα στα Δεκεμβριανά, ανάμεσα στους Αγγλους και στο ΕΑΜ, τόσα σπίτια στη Νεάπολη και στα Εξάρχεια είχαν ανατιναχθεί. Αυτό που είχα απέναντί μου είχε διασωθεί και ήταν στην Κατοχή ένα κτίριο ακόμη φρέσκο. Τότε, με πληροφορεί ο ιδιοκτήτης του κτιρίου, έμενε εκεί, τα χρόνια 1940-41, η ηθοποιός Σωτηρία Ιατρίδου (1901-1985). Το κτίριο είχε χτιστεί για λογαριασμό του Δ. Σπύρου, σύμφωνα με τα διασωζόμενα σχέδια, αλλά το 1933 το ακίνητο πουλήθηκε στην οικογένεια των νυν ιδιοκτητών.
Στέκει γερά, αν και φέρει όλα τα παράσημα των νέων Αθηνών, τα ίχνη των βανδάλων. Αλλά μπροστά στην ευγένεια της γραμμής υπερισχύει η πρόθεση του αρχιτέκτονα-καλλιτέχνη, αυτόν που ο μελετητής του έργου του, ο αείμνηστος καθηγητής ΕΜΠ Νίκος Χολέβας, αποκαλούσε χαριτολογώντας «ντιζάινερ».
Εφερα στον νου τον χαρακτηρισμό καθώς παρατηρούσα τα αρ ντεκό κιγκλιδώματα στην εξώθυρα, θαυμάσια επεξεργασία κιγκλιδώματος, με καμπύλη γεωμετρία, μιας χωνεμένης σοφίας, που εμμέσως παραπέμπει στα έπιπλα που σχεδίαζε ο ίδιος ο Μαγιάσης (είχε κληρονομήσει επιπλοποιείο από τον πατέρα του, Ιωάννη Μαγιάση). Αυτές οι καμπύλες στο κιγκλίδωμα θυμίζουν τις πλάτες στις καρέκλες που είχε δημιουργήσει, που και αυτές θυμίζουν κάπως τα έπιπλα του Σαρίδη.
Ο Μαγιάσης, με βαθιά παιδεία, ήταν σύγγαμπρος του έτερου πρωταγωνιστή της αστικής Αθήνας, του Αλέξανδρου Νικολούδη. Είχε ασχοληθεί με την αρχαία Αίγυπτο (είχε γράψει στα γαλλικά πεντάτομο έργο) και μεγάλο μέρος της πλουσιότατης βιβλιοθήκης του δωρήθηκε από τον ίδιο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τέτοιας ποιότητας άνθρωπος ήταν ο Μαγιάσης, του οποίου πολλά έργα, ακόμη και στο κέντρο των Αθηνών, κατεδαφίστηκαν κυρίως στη δεκαετία του ’60. Αλλά η περίπτωσή του μας θυμίζει επίσης την παιδεία που είχαν εκείνοι οι αρχιτέκτονες της λεγόμενης μετάβασης, από τα ρεύματα του ιστορισμού στη νέα αρχιτεκτονική του ’30. Ο Μαγιάσης είχε το μεγάλο ταλέντο του σχεδιασμού, η λύση που έδωσε στο «Ακροπόλ Παλάς» θεωρείται έξοχη.
Η οικονομία στην πρόσοψη της Ζωοδόχου Πηγής 29 συμπλέει με την κομψότητα της αρμονίας και τη σχεδιαστική δεινότητα στις λεπτομέρειες. Εκείνη η Αθήνα του Μεσοπολέμου, κινητική, ανήσυχη, δίνει διαρκώς εναύσματα για νέες σκέψεις. Γεννιέται πάντα κάτι νέο.
