Ο φετινός Απρίλιος έχει σύμφωνα με τους επιστήμονες «λίγο από όλα»: επεισόδια αφρικανικής σκόνης, ανομβρία και υψηλά για την εποχή επίπεδα θερμοκρασίας.
Ο μετεωρολόγος της ΕΜΥ Παναγιώτης Γιαννόπουλος λέει στην «Κ» πως ήδη χωρίς να έχει τελειώσει ο μήνας, συγκαταλέγεται στους τρεις πιο θερμούς Απρίλιους των τελευταίων 50 ετών στη χώρα μας – με μεγάλες πιθανότητες να «τερματίσει» και πρώτος.
Οσον αφορά στο νέο επεισόδιο αφρικανικής σκόνης, αυτό θα είναι το τρίτο για φέτος την άνοιξη και θα ξεκινήσει αύριο Τρίτη 16 Απριλίου μετά το μεσημέρι. Η σκόνη θα είναι ορατή στην ατμόσφαιρα καθ’ όλη τη διάρκεια της Τετάρτης και από την Πέμπτη το φαινόμενο θα υποχωρήσει.
Σύμφωνα με τον κ. Γιαννόπουλο πρόκειται για ένα τυπικό ανοιξιάτικο επεισόδιο σκόνης, υπολογίσιμο όμως, το οποίο οι μετεωρολόγοι θα μελετήσουν και θα καταγράψουν.
Οι βροχές θα ξεκινήσουν από αύριο, σε Βόρειο Ιόνιο, Ηπειρο, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο. Στην Αττική σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα υπάρχει πιθανότητα για λασποψιχάλες πριν τα ξημερώματα της Τετάρτης. «Στην πραγματικότητα είναι οι πρώτες βροχές που θα έχουμε φέτος για τον μήνα Απρίλιο», σημειώνει προβληματισμένος ο μετεωρολόγος.
Επιστροφή στην άνοιξη
Τις επόμενες ημέρες η θερμοκρασία θα αρχίσει σταδιακά να υποχωρεί. Ετσι, από τους 30 βαθμούς που κατέγραψαν σήμερα δεκάδες σταθμοί σε όλη την ηπειρωτική χώρα και τους 26 βαθμούς που θα έχουμε το επόμενο διήμερο στην Αττική, το ερχόμενο Σάββατο ο υδράργυρος θα «πέσει» στους 22 βαθμούς Κελσίου στην Αττική και κάτω από τους 20 στη Βόρεια Ελλάδα. Μάλιστα το Σάββατο θα είναι βροχερό για πολλές περιοχές της χώρας. Από την επόμενη Τετάρτη ο υδράργυρος θα αρχίσει να παίρνει ξανά την ανιούσα.
«Είναι μια πτώση θερμοκρασίας που τη χρειαζόμαστε», λέει ο κ. Γιαννόπουλος χαρακτηρίζοντας το επόμενο εξαήμερο ως «ένα σύντομο διάλειμμα επιστροφής στην άνοιξη. Φέτος, σχεδόν την έχουμε χάσει. Η μέση μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας τον μήνα Απρίλιο στην Αττική είναι οι 20 βαθμοί Κελσίου και από την αρχή του μήνα είμαστε σταθερά στους 25 βαθμούς και άνω», υπογραμμίζει ο ίδιος.
Η καιρική «απορρύθμιση» του φετινού Απριλίου δεν είναι βέβαια μόνο ελληνική πραγματικότητα. Οπως περιγράφει ο κ. Γιαννόπουλος «χθες, σε κάποιες περιοχές της Αυστρίας το θερμόμετρο έδειξε 31 βαθμούς Κελσίου και στη Γενεύη τους 29. Αύριο, το θερμόμετρο στη Γενεύη θα κατρακυλήσει στους 12 βαθμούς».
Στην περιοχή του Τσαντ η βασική «πηγή» της σκόνης
Ο Νίκος Μιχαλόπουλος, καθηγητής Ατμοσφαιρικής Φυσικής και Χημείας, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, που μελετά την ατμοσφαιρική σύσταση και την κλιματική αλλαγή, αναφέρει με τη σειρά του πως καθώς ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε το τρίτο επεισόδιο αφρικανικής σκόνης τη φετινή άνοιξη, οι ερευνητές θέλουν να εξετάσουν τα δεδομένα για να τη συγκρίνουν με προηγούμενες χρονιές.
«Στα δύο προηγούμενα επεισόδια οι συγκεντρώσεις της σκόνης έφτασαν τα 200 με 250 μικρογραμμάρια. Αυτά είναι υψηλά νούμερα, αν και δεν είναι τα πιο υψηλά που έχουμε δει ποτέ στην Ελλάδα».
Κατά τον ίδιο, υπάρχει πια η αναγκαιότητα οι επιστήμονες να μπορούν να βλέπουν σε πραγματικό χρόνο τη χημική σύσταση της σκόνης –την ποσοτική την έχουμε– έτσι ώστε να υπάρχουν συντονισμένες και ακριβείς ανακοινώσεις με χρήσιμες πληροφορίες για τους πολίτες.
«Στα δύο προηγούμενα επεισόδια οι συγκεντρώσεις της σκόνης έφτασαν τα 200 με 250 μικρογραμμάρια. Αυτά είναι υψηλά νούμερα, αν και δεν είναι τα πιο υψηλά που έχουμε δει ποτέ στην Ελλάδα. Ηταν όμως σημαντικά επεισόδια» σημειώνει ο καθηγητής.
Ο ίδιος συμπληρώνει πως η βασική «πηγή» της σκόνης βρίσκεται στην περιοχή του Τσαντ και τη διαρκώς συρρικνούμενη λίμνη του (άλλες φορές έρχεται από πιο δυτικά, από Αλγερία ή Λιβύη). Οταν το κύμα περνάει από το Κάιρο ή την Αλεξάνδρεια το φαινόμενο γίνεται πιο επικίνδυνο, καθώς η σκόνη επιβαρύνεται με επιβλαβή στοιχεία για την υγεία, όπως τα μέταλλα, τα οποία μεταφέρει στη Μεσόγειο.
Ο κ. Μιχαλόπουλος δίνει ένα παράδειγμα: «Στην Αφρική δεν ισχύουν οι πιο αυστηροί περιβαλλοντικοί κανόνες που ισχύουν στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και θέλουμε να μπορούμε πια να μετράμε τη χημική σύσταση της σκόνης σε πραγματικό χρόνο. Για την ποιοτική μέτρηση όμως διαθέτουμε μόνο δύο σταθμούς. Θέλουμε να πιστεύουμε πως σε ένα χρόνο από τώρα, τα συστήματα της μέτρησης θα είναι διαθέσιμα σε περισσότερους επιστήμονες ώστε να μπορούμε να τα λειτουργούμε σε ένα πιο συνολικό επίπεδο».