Εκτιμάται ότι 34 εκατομμύρια Αμερικανοί –λίγο πάνω από ένας στους 10– έχει διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, περίπου 88 εκατομμύρια –περισσότεροι από ένας στους τρεις– έχουν προδιαβήτη, μια κατάσταση κατά την οποία ο μέσος όρος της τιμής του σακχάρου (της γλυκόζης) στο αίμα είναι υψηλός, αλλά όχι αρκετά υψηλός ώστε να διαγνωστεί διαβήτης. Περισσότεροι από 84% των ανθρώπων με προδιαβήτη δεν γνωρίζουν ότι τον έχουν.
Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας τείνουν να αγνοούν τη σοβαρότητα του προδιαβήτη γιατί, κατά μέσον όρο, έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πλήρη διαβήτη, σε σύγκριση με τα νεότερα άτομα. Ωστόσο, ο προδιαβήτης μπορεί να αυξήσει πολύ τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
«Οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να κατανοήσουν τον πιθανό κίνδυνο από τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ακόμη και αν αυτά δεν είναι ακόμη ανησυχητικά, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα προτού επιδεινωθεί», δηλώνει ο δρ Jorge Plutzky, διευθυντής Προληπτικής Καρδιολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital.
Το ακανθώδες ζήτημα της γλυκόζης
Πώς αναπτύσσεται ο προδιαβήτης (και ο διαβήτης); Όταν τρώτε, ο οργανισμός σας διασπά τους υδατάνθρακες των τροφών, ώστε τελικά να δημιουργείται και ένα απλό σάκχαρο που ονομάζεται γλυκόζη. Συγχρόνως, το πάγκρεας παράγει μια ορμόνη η οποία ονομάζεται ινσουλίνη και δίνει σήμα στα κύτταρα του σώματος να απορροφήσουν τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος.
Ο διαβήτης τύπου 2, ο συχνότερος τύπος, εκδηλώνεται όταν ο οργανισμός δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη για παραγωγή ενέργειας, επειδή τα κύτταρα έχουν αναπτύξει αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης. Έτσι, το πάγκρεας παράγει περισσότερη ινσουλίνη σε μια προσπάθεια να κάνει τα κύτταρα να ανταποκριθούν (και να αξιοποιήσουν τη γλυκόζη). Τελικά, το πάγκρεας δεν καταφέρνει να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες για ινσουλίνη, και το σάκχαρο συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος. Η διαφορά μεταξύ του διαβήτη και του προδιαβήτη έγκειται στο πόσο ψηλά φθάνει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα.
Είναι γνωστό ότι ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο ενός ατόμου για καρδιακή προσβολή και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, ο προδιαβήτης μπορεί επίσης να γίνει επικίνδυνος. «Ακόμη και ήπια αυξημένα επίπεδα γλυκόζης μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή, η οποία καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία και οδηγεί σε στένωση ή και απόφραξη», δηλώνει ο δρ Plutzky. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό τα άτομα με προδιαβήτη να μειώνουν τους άλλους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου, ελέγχοντας το επίπεδο της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης.
Ο προδιαβήτης συνήθως δεν έχει συμπτώματα, και αυτός είναι ο λόγος που πολλοί πάσχοντες δεν γνωρίζουν ότι τον έχουν. Οι συνήθεις παράγοντες κινδύνου είναι οι ίδιοι με αυτούς για τον κλασικό διαβήτη τύπου 2, όπως υπερβάλλον βάρος, κακή διατροφή και οικογενειακό ιστορικό διαβήτη. Λιγότερο συχνά, ορισμένα άτομα με προδιαβήτη παρατηρούν σκούρες κηλίδες στο δέρμα γύρω από τις μασχάλες, τους αγκώνες, τα γόνατα, τις αρθρώσεις των δαχτύλων ή τον λαιμό.
Οι τρεις κύριοι παράγοντες
Οι ηλικιωμένοι άνδρες θα πρέπει να ελέγχουν το επίπεδο σακχάρου στο αίμα τους, ακόμη και αν έχουν καλή υγεία συνολικά. «Αυτοί είναι που πρέπει να έχουν τον νου τους περισσότερο», δηλώνει ο δρ Plutzky. (Βλ. «Εξετάσεις αίματος».)
Η καλύτερη στρατηγική για την αντιμετώπιση του προδιαβήτη είναι επίσης ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψή του. Θα πρέπει να εστιάσετε στους τρεις κύριους παράγοντες: βάρος, άσκηση και διατροφή.
Βάρος. Αν είστε υπέρβαροι, ακόμη και μια μικρή απώλεια βάρους (5% έως 7%) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για προδιαβήτη και να σας προστατεύσει από τον διαβήτη. «Προσπαθήστε για μια μικρή απώλεια αρχικά, για παράδειγμα δύο κιλά, και όταν το επιτύχετε, θέστε ως στόχο να χάσετε άλλα δύο κιλά», συνιστά ο δρ Plutzky.
Άσκηση. Παραμένοντας δραστήριοι, ακόμη και αν έχετε παραπανίσια κιλά, έχετε χαμηλότερο κίνδυνο για προδιαβήτη. Ο δρ Plutzky προτείνει να κοιτάξετε πέρα από την κλασική γυμναστική και να ασχοληθείτε με αθλήματα και σωματικές δραστηριότητες που σας αρέσουν, όπως γκολφ, χορό ή γιόγκα. «Εάν είναι μια δραστηριότητα την οποία ευχαριστιέστε, θα την κάνετε συχνότερα, και το σημαντικό είναι η συνέπεια», σχολιάζει ο δρ Plutzky.
Διατροφή. Μειώστε την πρόσληψη απλών υδατανθράκων, όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, το ρύζι, τις πατάτες και τα ροφήματα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως οι χυμοί φρούτων και τα ανθρακούχα αναψυκτικά. Οι υδατάνθρακες αυτοί διασπώνται γρήγορα και μπορούν να προκαλέσουν πολύ απότομη αύξηση και κατόπιν πτώση του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα. Οι απλοί υδατάνθρακες μπορούν επίσης να πυροδοτήσουν λιγούρες, που ίσως οδηγήσουν σε αυξημένη κατανάλωση τροφής και αύξηση βάρους. Αντικαταστήστε τους με σύνθετους υδατάνθρακες, όπως αυτοί που βρίσκονται στα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φασόλια και τις φακές. Επίσης, τρώτε περισσότερες τροφές πλούσιες σε ίνες. Οι ίνες επιβραδύνουν την απορρόφηση του σακχάρου και βοηθούν στην εξισορρόπηση του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα.
Αν έχετε διάγνωση προδιαβήτη, ο δρ Plutzky προτείνει να κάνετε ξανά εξετάσεις αίματος δύο έως τρεις μήνες μετά την υιοθέτηση αυτών των αλλαγών. «Τα αποτελέσματα θα καθορίσουν αν χρειάζεται να κάνετε και άλλες προσαρμογές», εξηγεί. «Εάν οι τιμές σας έχουν βελτιωθεί, η αλλαγή μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για εσάς ώστε να συνεχίσετε.»
Τα όμορφα μαλλιά όμορφα πέφτουν
Γιατί τα μαλλιά σας γκριζάρουν και τελικά πέφτουν καθώς μεγαλώνετε; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε μερικές βασικές πληροφορίες για τα μαλλιά.
Η τρίχα περιλαμβάνει δύο μέρη: τη ρίζα και το στέλεχος. Η ρίζα της τρίχας βρίσκεται κάτω από την επιδερμίδα. Το στέλεχος της τρίχας είναι το ορατό μέρος της.
Η αστεία πληροφορία: Το στέλεχος της τρίχας αποτελείται κυρίως από νεκρά κύτταρα, τα οποία περιέχουν την πρωτεΐνη κερατίνη (την ίδια πρωτεΐνη που υπάρχει στα νύχια, στα φτερά των πουλιών, στις δαγκάνες των καβουριών και στις οπλές των αλόγων), καθώς και τη χρωστική μελανίνη, η οποία δίνει στα μαλλιά το χρώμα τους. Κάθε στέλεχος περιέχει περίπου 10%
έως 13% νερό.
Όταν γεννιόμαστε, έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό ριζών που θα έχουμε ποτέ στη ζωή μας. Δεν αποκτάμε καινούριες καθώς μεγαλώνουμε. Για τον μέσο άνθρωπο, αυτό οδηγεί σε περίπου 100.000 έως 150.000 στελέχη.
Πού οφείλονται λοιπόν το γκριζάρισμα και η φαλάκρα; Όλα έχουν να κάνουν με τα γονίδια, τη μείωση των ορμονών και την αύξηση της ηλικίας. Οι παράγοντες αυτοί τελικά προγραμματίζουν τις ρίζες των τριχών να σταματήσουν να παράγουν χρωστική (οδηγώντας σε γκριζάρισμα) ή να σταματήσουν να παράγουν τρίχα (οδηγώντας σε φαλάκρα). Η ταχύτητα και η ένταση με την οποία συμβαίνουν αυτά ποικίλλουν, με αποτέλεσμα η εικόνα στα κεφάλια των ανδρών να κυμαίνεται από μια πλούσια κώμη με γκριζωπές ανταύγειες έως το κεφάλι του Μπόζο.
Με λίγα λόγια: Δεν μπορείτε να εμποδίσετε τις αλλαγές στα μαλλιά σας. Τα μαλλιά σας θα κάνουν αυτό που είναι προορισμένα να κάνουν.
Εξετάσεις αίματος
Όπως και ο διαβήτης, έτσι και ο προδιαβήτης διαγιγνώσκεται με εξετάσεις αίματος για το σάκχαρο. Ο γιατρός σας θα προτείνει πιθανότατα κάποια από αυτές:
– Η εξέταση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) αντικατοπτρίζει το μέσο επίπεδο σακχάρου στο αίμα κατά τους τελευταίους δύο έως τρεις μήνες.
– Η εξέταση της γλυκόζης πλάσματος νηστείας μετρά το σάκχαρο στο αίμα μετά από αποχή από κατανάλωση τροφής και ποτών για τουλάχιστον οκτώ ώρες.
– Η από στόματος δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη ελέγχει πόσο καλά επεξεργάζεται ο οργανισμός σας το σάκχαρο μετά από την κατανάλωση ενός γλυκού ροφήματος.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία, παρουσία προδιαβήτη πιθανολογείται όταν η τιμή HbA1c είναι μεταξύ 5,7% και 6,4%, το επίπεδο σακχάρου αίματος νηστείας είναι 100 έως 125 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο (mg/dl) ή το επίπεδο σακχάρου αίματος είναι 140 έως 199 mg/dl στη διάρκεια μιας από στόματος δοκιμασίας ανοχής στη γλυκόζη.
