Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι ο σύζυγός σας επισκέπτεται την τουαλέτα κάθε πρωί μετά από ένα φλιτζάνι καφέ και μένετε έκθαμβη με το πόσο τακτικός είναι. Μπορεί να μην έχετε και εσείς το ίδιο επίπεδο συχνότητας και αναρωτιέστε μήπως θα έπρεπε.
Τι σημαίνει όμως πραγματικά «τακτικός» στην τουαλέτα; Η απάντηση διαφέρει για κάθε άτομο και αντικατοπτρίζει παράγοντες όπως η ηλικία, η διατροφή, η σωματική δραστηριότητα, η καθημερινή ρουτίνα και το επίπεδο ενυδάτωσης, επισημαίνει ο δρ Lawrence Borges, γαστρεντερολόγος στο νοσοκομείο Mt. Auburn, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Για ορισμένα άτομα, το να είναι τακτικά στην τουαλέτα σημαίνει κίνηση του εντέρου μία ή δύο φορές την ημέρα. Θα μπορούσε όμως να σημαίνει και μία ή δύο φορές την εβδομάδα – ή οτιδήποτε ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα. «Φυσιολογικό» είναι αυτό που είναι φυσιολογικό για εσάς. Ωστόσο, πολλά άτομα εξακολουθούν να ανησυχούν αν δεν έχουν συχνή κίνηση του εντέρου, προσθέτει ο δρ Borges.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι στόχος είναι μία τέλεια κένωση την ημέρα, αλλά στην πραγματικότητα το μοτίβο των κενώσεων του καθενός μπορεί να διαφέρει», εξηγεί ο δρ Borges. «Προσπαθώ να τονίσω ότι δεν υπάρχει μία μόνο σωστή απάντηση ούτε ένα τέλειο ή σωστό μοτίβο».
Όταν η ρουτίνα αλλάζει
Το στρες είναι μία από τις αρνητικές συνέπειες των ακανόνιστων συνηθειών του εντέρου. Μια άλλη είναι ο διακεκομμένος ύπνος, καθώς οι άνθρωποι μπορεί να ξυπνάνε λόγω ενόχλησης ή επειδή πρέπει να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα τις νυχτερινές ώρες. «Αλλά η έλλειψη τακτικότητας, από μόνη της, είναι κάτι συνηθισμένο και δεν αποτελεί απαραίτητα ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά», παρατηρεί ο δρ Borges.
Και παρόλο που η συχνότητα των κινήσεων του εντέρου δεν έχει σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι να παραμένει σχετικά σταθερό το μοτίβο των κενώσεων και να αισθάνεστε άνετα. Με τις υγιείς κινήσεις του εντέρου θα αισθάνεστε επίσης ότι το έντερό σας έχει αδειάσει εντελώς, δεν θα νιώθετε φούσκωμα ή πόνο και δεν θα χρειάζεται να προσπαθήσετε για να επιτύχετε κένωση.
Το ότι δεν έχετε πάει στην τουαλέτα δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να προσπαθήσετε να πιέσετε το έντερό σας να δουλέψει.
Το πρόβλημα ξεκινά αν παρατηρήσετε κάποια εντυπωσιακή αλλαγή σε σχέση με αυτό που είναι φυσιολογικό για εσάς. Εάν έχετε συνήθως μία κίνηση του εντέρου την ημέρα και ξαφνικά έχετε μία την εβδομάδα, για παράδειγμα –και δεν μπορείτε να εξηγήσετε αυτή την αλλαγή–, θα πρέπει να δείτε τον γιατρό σας. Η επίσκεψη αυτή γίνεται ακόμη πιο επείγουσα αν έχετε και άλλα συμπτώματα, όπως κόπωση, πόνο, μη ηθελημένη απώλεια βάρους, αίμα στα κόπρανα ή αλλαγή στην πυκνότητα των κοπράνων. «Όλες αυτές οι αλλαγές αποτελούν προειδοποίηση και θα πρέπει να σας παρακινούν να πάτε για αξιολόγηση», δηλώνει ο δρ Borges.
Καθοδήγηση της πέψης
Πολλοί άνθρωποι που ρωτούν τον δρα Borges πώς να γίνουν τακτικοί στην τουαλέτα, στην πραγματικότητα θέλουν να μάθουν πώς να αποφύγουν τη δυσκοιλιότητα. Και πάλι, δεν υπάρχει μόνο μία απάντηση, καθώς υπάρχουν διάφορες επιλογές για να διευκολύνετε τη λειτουργία της πέψης.
Πέρα από τις συνηθισμένες συμβουλές, όπως το να τρώτε δημητριακά ολικής άλεσης και πλούσια σε ίνες φρούτα και λαχανικά, να ασκείστε τακτικά (κάτι που βοηθά το έντερο να κινηθεί επίσης) και να πίνετε άφθονο νερό, ο δρ Borges προσφέρει τις εξής οδηγίες:
Διατηρήστε ένα τακτικό πρόγραμμα επισκέψεων στην τουαλέτα. Προσπαθήστε να επισκέπτεστε την τουαλέτα την ίδια ώρα κάθε μέρα, για παράδειγμα κάθε πρωί μετά το πρόγευμα. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να εκπαιδεύσετε το έντερό σας να λειτουργεί την ίδια ώρα, σε έναν χώρο όπου νιώθετε άνετα. «Αν τρέχετε κάθε πρωί για να προλάβετε να πάτε στη δουλειά και δεν έχετε χρόνο να εκμεταλλευθείτε αυτή την ευκολία, αυτό δεν βοηθά – μπορεί να μην έχετε τη δυνατότητα να την εκμεταλλευθείτε αργότερα μέσα στην ημέρα», παρατηρεί ο δρ Borges.
Αφουγκραστείτε το σώμα σας. Όταν αισθάνεστε την ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα, μην το αναβάλλετε για αργότερα. «Το αντίθετο ισχύει επίσης: το γεγονός απλώς και μόνο ότι δεν έχετε πάει στην τουαλέτα δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να προσπαθήσετε να πιέσετε το έντερό σας να δουλέψει», παρατηρεί ο δρ Borges. «Εάν ο οργανισμός σας δεν είναι έτοιμος, μπορεί να μην έχετε επιτυχία γιατί δεν υπάρχουν έτοιμα κόπρανα για αποβολή».
Δοκιμάστε ένα σκαμνάκι τουαλέτας. Τα σκαμνάκια τουαλέτας στα οποία ακουμπάμε τα πέλματα των ποδιών γίνονται όλο και πιο δημοφιλή ως αξεσουάρ του μπάνιου και οι οπαδοί τους υποστηρίζουν ότι τους βοηθούν να έχουν πιο άνετες και αποτελεσματικές κινήσεις του εντέρου. «Στόχος είναι να αλλάξει η γωνία και ο προσανατολισμός του ορθού, έτσι ώστε να είναι πιο ευθεία η οδός αποβολής των κοπράνων», εξηγεί ο δρ Borges. «Ορισμένα άτομα βρίσκουν ότι, όταν ανυψώνουν τα πόδια τους κατά 15 εκ., έχουν πιο εύκολη κένωση».