Παρά την αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού και τον κίνδυνο νέου κύματος πανδημίας, ο κόσμος έχει ήδη μετακινηθεί. Το βλέπει αυτό κανείς σε όλη την Ευρώπη, όπου οι μάσκες αποτελούν κατά κανόνα παρελθόν, το βλέπει όμως επίσης και στη συμπεριφορά των πολιτών, που πάση θυσία διεκδικούν το πέρασμα σε μιαν άλλη εποχή.
Μόνο που το πέρασμα αυτό έχει γίνει προ πολλού, είτε το επιλέξαμε είτε όχι, καθώς από το 2020 και το πρώτο παγκόσμιο σοκ λόγω κορωνοϊού, ο κόσμος έχει αλλάξει τόσο πολύ ώστε το πρόσφατο παρελθόν να φαίνεται απώτατο, τόσο λόγω γεγονότων όσο και λόγω ψυχολογικών μετατοπίσεων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία επισφραγίζει τον γεωπολιτικό αναθεωρητισμό και οι εξελίξεις στο ΝΑΤΟ, σε συνδυασμό με την επιθετική ρητορική της Τουρκίας, δείχνουν τον κόσμο της δεκαετίας του 2020. Τίποτε δεν θυμίζει πλέον το 2019.
Σε επίπεδο κοινωνίας, οι πολίτες εξοικειώνονται με την πραγματικότητα του πληθωρισμού και την προοπτική ενός δύσκολου χειμώνα. Αλλά όσο και αν τα εισοδήματα συμπιέζονται και οι δαπάνες για καταναλωτικά αγαθά περιστέλλονται, άλλο τόσο διάχυτη είναι η επιθυμία για χαρά της ζωής. Τουλάχιστον, σε ένα πρώτο επίπεδο, για όσους μπορούν και δίνουν αυτόν τον τόνο στο ελληνικό καλοκαίρι. Ιδίως οι νέοι, απελευθερωμένοι από τον ζυγό της πανδημίας…
Στο μέλλον θα υιοθετηθεί πιθανώς ένας όρος για τη «χαμένη» γενιά του 2010-2020. Χαμένη με την έννοια της διαρκούς συμπίεσης, οικονομικής και ψυχολογικής, μιας επίδρασης που δικαιολογεί πολλά και υπόσχεται παράλληλα μια γενική αντίδραση δημιουργικής αναπλήρωσης. Οσοι είναι σήμερα 15-35 ετών, από την εφηβεία δηλαδή έως την ώριμη νεότητα, έχουν μεγαλώσει με τεράστιο ψυχικό βάρος από τις κατακλυσμιαίες αλλαγές της τελευταίας δεκαετίας.
Ολα αυτά συνθέτουν ψηφίδες ενός κόσμου που χαράζει. Ηδη νιώθουμε πως με όσα είμαστε εξοικειωμένοι, θα σαρωθούν και πως όσα έρχονται παραμένουν μισοσκότεινα, αινιγματικά, συχνά απειλητικά. Αυτό το κρίσιμο πέρασμα κρίνει τον μετα-πανδημικό κόσμο, παρότι η πανδημία δεν έχει εκλείψει. Οσα έρχονται μοιάζουν δυσοίωνα και ολοένα πιο καθαρή γίνεται η σκέψη πως ο τρόπος ζωής πριν από το 2008 ανήκει σε μιαν άλλη και οριστικά θαμμένη αντίληψη του κόσμου. Η αγωνία και η ανασφάλεια για το πώς θα ισορροπήσουν οι νέες ανατροπές και, κυρίως, ποια θα είναι η αντανάκλαση στην καθημερινότητα ορίζουν το κλίμα του μετα-πανδημικού κόσμου.