Αν υπήρχε κάποιος που ακόμη αμφέβαλλε για το κατά πόσον είναι ζωντανές οι καταβολές του Κέντρου, θα πείστηκε ακούγοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιχειρεί από την Πάτρα την απεύθυνση ενός πλατιού καλέσματος στους παλιούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Η πυκνότητα και η ένταση αυτών των απευθύνσεων συνιστούν τουλάχιστον αναγνώριση ότι το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ. Kαι παντού. Είναι εδώ η παλιά πολιτική ταυτότητα. Και παντού διάσπαρτες οι κομματικές της ταυτίσεις.
Τι σημαίνει αυτή η συναισθηματική πραγματικότητα για το υπαρκτό, αναβαπτισμένο ΠΑΣΟΚ; Η εκλογική συγκυρία φαινόταν ευνοϊκή για το Κίνημα Αλλαγής. Φρόντισαν γι’ αυτό οι δύο μεγάλοι μονομάχοι, που ολίσθησαν, είκοσι ημέρες πριν από τις κάλπες, σε ένα απωθητικό για τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους μακελειό. Αυτή η ατμόσφαιρα ευνοούσε τις ενδιάμεσες φωνές, πράγμα που προσπάθησαν να εκμεταλλευθούν και η Φώφη Γεννηματά και ο Σταύρος Θεοδωράκης.
Το δεύτερο ατού του ΚΙΝΑΛ είναι το, πάγιο πλέον, «ψηφίστε μας για να μην είναι τρίτη η Χρυσή Αυγή». Το τρίτο ατού, λένε, δεν ήταν και τόσο ατού: Η ευρεία δικτύωση του κόμματος στην τοπική αυτοδιοίκηση αποβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις βάρος για την κεντρική πολιτική αναμέτρηση. Πολλά στελέχη είναι απορροφημένα από τις δικές τους καμπάνιες στους δήμους και στις περιφέρειες, αψηφώντας την τακτική του διμέτωπου με ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. που έχει χαράξει η Χαριλάου Τρικούπη.
Αντιθέτως, ο εσωκομματικός ανταγωνισμός των υποψηφίων στο ευρωψηφοδέλτιο εκτιμάται πως έχει βοηθήσει το ΚΙΝΑΛ, γιατί οι κεφαλές –Ανδρουλάκης, Καϊλή, Νίκος Παπανδρέου, Καμίνης– έχουν αναφορές σε όλη την παλέτα της πασοκικής βάσης.
Το μήνυμα της ίδιας της Γεννηματά προς αυτή τη βάση ήταν πολύ στρέιτ: Ολοι οι άλλοι είναι δεξιοί· εμείς είμαστε η αυθεντική αντιδεξιά. Μπορεί να ακούγεται χοντροκομμένο, αλλά στο πολιτικό μάρκετινγκ απαγορεύεται η εκζήτηση. Μπορεί να ακούγεται επίσης παρωχημένο, αλλά αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην λάθος. Το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται είναι μάλλον επιρρεπές σε αγνό, παλαιοπασοκικό, αντιδεξιό λόγο.
Αρκεί να δει κανείς τις μετρήσεις. Ενώ το ποσοστό του ΚΙΝΑΛ στα γκάλοπ κυμαίνεται λίγο πάνω από το 6%, στους άνω των 65 ετών ψηφοφόρους μετριέται πολύ υψηλότερο (8,3% στην έρευνα της MRB) έως και σχεδόν διπλάσιο (11,1% στην έρευνα της Metron Analysis). Το «είστε όλοι δεξιοί» και ο «λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά» πρέπει να αξιολογηθούν με βάση τα γούστα –και την ηλικία– της δυνητικής πελατείας.
Ο,τι κι αν αποφέρουν οι εκλογικές στρατηγικές, η υπερτετραετία του ΣΥΡΙΖΑ κλείνει χωρίς ο παραδοσιακός φορέας του Κέντρου να δείχνει ικανός να γρατζουνίσει την πρωτοκαθεδρία των εποίκων. Ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει σαν ένα σκληροτράχηλο σύστημα εξουσίας, που έχει αφομοιώσει όλα τα παλιά ψηφοθηρικά κόλπα. Που έχει ξεπεράσει τα πρότυπά του.