Γιώργος Κατρούγκαλος: Τορπίλες

Γιώργος Κατρούγκαλος: Τορπίλες

2' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος με την αναθεώρηση – ούτε η προηγούμενη πλειοψηφία, που καθόρισε το εύρος της, ούτε η παρούσα, που αποφάσισε να την ολοκληρώσει, θυσιάζοντας τα μεταρρυθμιστικά της σχεδιάσματα στον βωμό της ανάγκης.

Ο πιο ευχαριστημένος από τους δυσαρεστημένους ήταν ο συνταγματολόγος του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος. Για να μοιραστεί την ευχαρίστησή του, επανέλαβε μια παλιά του εξήγηση: Πρέπει, είπε, «να σταθμιστούν και όσα αποφεύχθηκαν». Επιβεβαίωσε έτσι ότι για το κόμμα του είχε μεγαλύτερη σημασία όχι να αλλάξει το Σύνταγμα, αλλά να εμποδίσει να το αλλάξουν οι άλλοι.

Το να καταχράσαι την αυστηρότητα του Συντάγματος, για να το διατηρήσεις ίδιο, είναι ο ορισμός αυτού εναντίον του οποίου ο Κατρούγκαλος φαντάζεται ότι μάχεται: Είναι καθαρός συντηρητισμός. Ακυρώνεται έτσι και το κλισέ περί «χαμένης ευκαιρίας». Η ευκαιρία για ευρύτερη θεσμική ανανέωση δεν χάθηκε. Τορπιλίστηκε.

Από μια άποψη, ίσως έχει δίκιο ο Κατρούγκαλος. Ισως η συνταγματική οικονομία μάς επιβάλλει να «σταθμίσουμε» τους κατρουγκαλισμούς που αποφεύχθηκαν. Η αναθεωρητική διαδικασία απέτρεψε τη μετάγγιση της «πλατείας» στους θεσμούς. Η φιλολογία ότι για την κρίση έφταιγε το «σύστημα», που δεν ήταν αρκετά αμεσοδημοκρατικό, δεν κατάφερε να εμφιλοχωρήσει και στο Σύνταγμα χάρη στη σοφία του ίδιου, που απαιτεί τη μεσολάβηση της λαϊκής ετυμηγορίας.

Επιβίωσαν ωστόσο, σαν σουβενίρ μιας ταραγμένης εποχής, δύο βλαστοί του συνταγματικού λαϊκισμού – η δυνατότητα κατάθεσης νομοσχεδίου με συλλογή υπογραφών και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Το πρώτο κινδυνεύει να γίνει όχημα για δημαγωγικές καμπάνιες που θα έχουν πλέον θεσμικό μανδύα· το δεύτερο, που έχει μόνο διακηρυκτική αξία, μπορεί να ενθαρρύνει τον ήδη ενεργό δικαστικό ακτιβισμό στο πεδίο της δημοσιονομικής πολιτικής.

Η κρίση  κληροδότησε, όμως, και την πιο σημαντική αλλαγή της αναθεώρησης: Η απάλειψη της πρόβλεψης για διάλυση της Βουλής στην προεδρική εκλογή δεν θα είχε ίσως επιτευχθεί χωρίς το τραύμα του 2014. Το εντυπωσιακό είναι ότι τη

θεραπεία επέσπευσαν οι ίδιοι οι αυτουργοί. Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ, συναθροιζόμενος τότε με δυνάμεις που έχουν βρεθεί πια εκτός Βουλής και εκτός Ιστορίας (ΑΝΕΛ, ΔΗΜΑΡ, Χρυσή Αυγή), ήρθε τώρα να αναγνωρίσει εμπράκτως τον κυνισμό του αντιθεσμικού του τζόγου.

Δεν απειλεί η νέα ρύθμιση να κοντύνει το κύρος του Προέδρου, όπως ισχυρίζεται ο Κατρούγκαλος; Ο κανόνας, όπως ίσχυε, δεν προστάτευσε πάντα τον θεσμό από την εμπλοκή του σε τακτικισμούς της στιγμής. Το κύρος του, αντιθέτως, διαφυλάχθηκε όχι από το γράμμα, αλλά από το πνεύμα με το οποίο τα κόμματα κατάφερναν ενίοτε να ψηφίζουν Πρόεδρο με γνήσια συναίνεση.

Ο συνταγματικός κανόνας ούτε επιβάλλει ούτε αναχαιτίζει τη δημοκρατική πολιτική κουλτούρα. Την προϋποθέτει.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή