Η αισιοδοξία και αντίστοιχα η απαισιοδοξία δεν είναι μετρήσιμες έννοιες. Μόνον έμμεσα μπορούν να εκτιμηθούν και έτσι προσπαθούν να βρουν το μέγεθος ή την έκτασή τους οι δημοσκόποι. Επιπλέον, ο βαθμός της αισιοδοξίας ή της απαισιοδοξίας του κάθε ατόμου διαφέρει και έτσι η γενική αίσθηση είναι εκείνη που διαπιστώνεται, αν όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο. Δεν πρέπει επίσης να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι συχνά το στατιστικό δείγμα, στο οποίο βασίζεται η εκτίμηση, μπορεί να μην είναι αντιπροσωπευτικό ή οι ερωτώμενοι να παραπλανούν συνειδητά ή ασυνείδητα.
Ολος ο παραπάνω πρόλογος έγινε γιατί πρόσφατα αναγνώστες και φίλοι παρατηρούν ότι η στήλη εκπέμπει απαισιοδοξία. Κάποιοι τη συμμερίζονται, άλλοι πάλι θεωρούν ότι μετά την αλλαγή της κυβέρνησης τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα και αυτό πρέπει να αντανακλάται.
Ουσιαστικά, πρόκειται για το γνωστό ζήτημα κατά πόσον κάποιος βλέπει το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Και στο σημείο αυτό παρεμβαίνει η άποψη του δημοσιογράφου, με την αναγκαία προϋπόθεση ότι τοποθετεί το επάγγελμά του στο πλαίσιο του ελέγχου, της προειδοποίησης – επισήμανσης και της περιγραφής γεγονότων ή καταστάσεων στο περιβάλλον, τόσο το άμεσο, όσο και το ευρύτερο.
Τούτων λεχθέντων, δεν είναι εύκολη υπόθεση η εκπομπή αισιοδοξίας σε μια χώρα με τα επίμονα χαρακτηριστικά της Ελλάδας. Μπορεί να απαλλάχθηκε από την καταστρεπτική κυβέρνηση Συρανέλ, που με δική τους βούληση οι πολίτες έφεραν στην εξουσία, αλλά προς το παρόν αυτό δεν σημαίνει και πολλά. Είναι ασφαλώς πολύ νωρίς για να γίνουν πράξη και να επηρεάσουν εξελίξεις οι απαραίτητες αλλαγές τις οποίες ευαγγελίζεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά είναι ταυτόχρονα βέβαιο ότι οι νοοτροπίες δεν αλλάζουν, ιδιαίτερα όταν τροφοδοτούνται συνεχώς προς μία κατεύθυνση. Οι πρακτικές 200 χρόνων του νεοελληνικού κράτους δεν αλλάζουν με λόγια και ευχές.
Οι ενδείξεις είναι ορατές. Η υπόθεση του διορισμού διοικητών νοσοκομείων από τη σημερινή κυβέρνηση δεν επιτρέπει αισιόδοξες σκέψεις. Ούτε αφήνει περιθώρια αλλαγής νοοτροπίας η συνεχιζόμενη πολιτική επιδομάτων, ευνοϊκών ρυθμίσεων και εξαιρέσεων στην οικονομία. Δεν δείχνει σοβαρότητα το φαινόμενο να ξεστομίζει διάφορα «πελατειακά» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και να τρέχουν μετά να τα μαζέψουν οι υπουργοί Οικονομικών, ακόμα και ο πρωθυπουργός. Εχει δημιουργηθεί μια «εικονική πραγματικότητα» περί επενδύσεων, όταν η «πεζή πραγματικότητα» οδηγεί σε αντίθετα συμπεράσματα. Οι δημόσιες επενδύσεις εξακολουθούν να κολοβώνονται σε συνδυασμό με τη χαμηλή απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ. Η φοροδιαφυγή θεριεύει και η προσοχή στρέφεται πάλι στην αύξηση του ΑΕΠ μέσω της αύξησης της κατανάλωσης, η αντιπολίτευση εξακολουθεί να λαϊκίζει αφόρητα είτε λέγοντας «όχι» στα πάντα είτε πιέζοντας προς καταστροφικές κατευθύνσεις.
Οπως είπε τις προάλλες ο Λεωνίδας Καβάκος σε συνέντευξή του στην «Κ», οι Ελληνες δεν έμαθαν τίποτα από την κρίση. Διαπιστώνεται από τις αντιδράσεις του βαθέος και ρηχού κράτους σε κάθε ιδέα αξιολόγησης στον δημόσιο τομέα, από τις μάχες που δίδονται –και με κόμματα– στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για τα δοκιμασμένα και τα αυτονόητα παγκοσμίως, από τη μετριότητα που επικρατεί σιωπηρά κατά μήκος και κατά πλάτος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, από τις ψεκασμένες θεωρίες και ιδεολογίες που αναπτύσσονται στο Διαδίκτυο και μετά περνούν ως βάσιμα επιχειρήματα στον δημόσιο διάλογο για συμπεριφορές της ελληνικής πραγματικότητας –σε ζητήματα όπως το κάπνισμα σε κοινόχρηστους χώρους, την αμφισβήτηση του εμβολιασμού, την ασυδοσία στο κυκλοφοριακό, την ανυπαρξία κτηματολογίου–, από την απαράδεκτη καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, για παράδειγμα…
Το χειρότερο είναι ότι δεν εμπνέει αισιοδοξία ούτε το διεθνές περιβάλλον. Αντίθετα, προκαλεί απαισιοδοξία και είναι ανεύθυνος όποιος νομίζει ότι η Ελλάδα μένει ανεπηρέαστη. Η δική μας χώρα αντιμετωπίζει πλέον άμεσες απειλές που συνεχώς κλιμακώνονται και μετατρέπονται σε θανάσιμους κινδύνους. Εκεί που βρισκόμαστε, μόνο η ανάληψη πρωτοβουλίας από τον πρωθυπουργό και η θετική ανταπόκριση από τους άλλους κομματικούς ηγέτες για τον σχεδιασμό εθνικής στρατηγικής απέναντι στην Τουρκία, στο προσφυγικό, στην εκπαίδευση, στη βελτίωση της κρατικής μηχανής, στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, στην προστασία του περιβάλλοντος, μπορεί να δείξει το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο…