Πιθανότατα να μην υπάρχει πια άλλο ουσιαστικό να ειπωθεί και να γραφεί για την αντιμετώπιση της τουρκικής μέγα-πρόκλησης σε αυτή τη φάση. Η επόμενη φάση εξαρτάται από τη βούληση και τις ορέξεις του Ταγίπ Ερντογάν και παραμένει ερώτημα πού και ποια είναι τα άκρα στα οποία προτίθεται να φτάσει. Και τότε βέβαια θα φανεί η νέα αντίδραση της ελληνικής πλευράς. Εως τότε όμως μπορούν να προστεθούν στη σχετική φιλολογία κάποιες παρατηρήσεις και ιδέες, ενδεχομένως χρήσιμες για όσους αναγνωρίζουν ότι η χώρα μας απειλείται θανάσιμα από την Τουρκία.
Η καλή διαπίστωση είναι ότι φαίνεται να πληθαίνουν διεθνώς όσοι ενοχλούνται τόσο από τις προκλήσεις, όσο και από την ακραία επιθετική ρητορική του τουρκικού καθεστώτος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στην οποία περιλαμβάνεται και η Ελλάδα. Ο ευρωπαϊκός Τύπος ανακαλύπτει τώρα ότι ο Ερντογάν επιχειρεί την ανασύσταση μιας νεοοθωμανικής αυτοκρατορίας και δημοσιεύματα κατηγορούν την Τουρκία ότι πάει να βάλει μπουρλότο σε ολόκληρη την περιοχή με τα καμώματά της. Παράλληλα κάποιοι Ευρωπαίοι βλέπουν να απειλούνται συμφέροντά τους και με αιχμή την ιταλική κυβέρνηση προσπαθούν να ομαλοποιήσουν την κατάσταση στη Λιβύη, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει αναγκαστικά ότι το αποτέλεσμα θα εξυπηρετεί πλήρως τις δικές μας θέσεις. Ευτυχώς, φαίνεται ότι κάποια ισχυρά λόμπι, όπως το εβραϊκό στις ΗΠΑ και το αρμενικό στη Γαλλία, λειτουργούν αντιτουρκικά.
Η κακή διαπίστωση είναι ότι ο Ερντογάν καθοδηγεί προσωπικά την προκλητική πολιτική και ο ίδιος καθοδηγεί την επιθετική ρητορική της Αγκυρας. Αυτή η προκλητική πολιτική και η αντίστοιχη επιθετική ρητορική έχουν αποδέκτες τόσο το διεθνές περιβάλλον, όσο και το εσωτερικό της Τουρκίας, άρα το εύλογο συμπέρασμα είναι ότι πολύ δύσκολα και μόνο κάτω από πολύ μεγάλη διεθνή πίεση ο Τούρκος πρόεδρος θα βάλει νερό στο κρασί του. Επιδίωξε και κατάφερε να είναι συνομιλητής των ισχυρών του πλανήτη, δείχνοντας πάντα έτοιμος για σύγκρουση ακόμη και μαζί τους και δεν θα θέλει «να χάσει πρόσωπο». Αλλωστε έχει αρκετούς άσους στο μανίκι του. Η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα σε εξαιρετικά σημαντική γεωπολιτική θέση με ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και έτοιμη να απορροφήσει ανθρώπινες απώλειες, δίχως να προκληθεί εσωτερική δυσαρέσκεια. Είναι επίσης μεγάλη αγορά.
Επιπλέον, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η σημερινή Αγκυρα χρησιμοποιεί σαν μοχλούς πίεσης απέναντι στη Δύση, πρώτον, την προσέγγισή της με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, που λαμβάνει όλο και πιο στρατηγικές διαστάσεις, δεύτερον, τους τουρκικούς πληθυσμούς που έχουν μεταναστεύσει και ζουν σε ευρωπαϊκές χώρες, τρίτον, τον μεγάλο αριθμό των προσφύγων που έχουν καταφύγει στην Τουρκία. Τουλάχιστον για την Αγκελα Μέρκελ, αυτοί είναι τρεις βασικοί λόγοι για τους οποίους δείχνει να ανέχεται τις προκλήσεις του Ερντογάν. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τον Μπόικο Μπορίσοφ της Βουλγαρίας.
Η αναγνωρισμένη τουρκική μειονότητα αποτελεί το 12% περίπου του βουλγαρικού πληθυσμού, αλλά η Σόφια χολώθηκε επίσης που η Ελλάδα αναγνώρισε τη μακεδονική γλώσσα…