Κάτι γίνεται στον ΣΥΡΙΖΑ – και δεν εννοώ αυτό που όλοι έχουμε καταλάβει ότι δεν γίνεται, δηλαδή σοβαρή αντιπολίτευση. Τέτοιο πράγμα προφανώς δεν υπάρχει, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση «παίζοντας κασέτα» με τις μεγάλες επιτυχίες του παρελθόντος. Στην παρούσα φάση, λ.χ., ξαναπαίζουν το παραμύθι με τα παιδιά που λιποθυμούν από την πείνα στα σχολεία, όταν τίποτε δεν έχει αλλάξει στο κοινωνικό κράτος που παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση που τον διαδέχθηκε. Ομως, από πλευράς του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν καταβάλλεται καν η προσπάθεια να κρύψουν την επανάληψη – τόση βαρεμάρα. Θαρρείς ότι η αντιπολίτευση γίνεται μέσω ενός αυτόματου πιλότου, που ακολουθεί τυφλά κάποιες ιδεολογικές συντεταγμένες.
Τα ενδιαφέροντα, ως συνήθως, συμβαίνουν πίσω από την πρόσοψη. Για να το πω με τον λυρισμό που αρμόζει στην αυταρέσκεια της Αριστεράς, εκεί δίνεται «η μάχη για την ψυχή του ΣΥΡΙΖΑ». (Βλέπετε, κατά την ισχύουσα μυθολογία, μόνο η Αριστερά έχει ψυχή, ενώ η Δεξιά είναι άψυχη. Γι’ αυτό η Αριστερά μοιράζει τα πάντα στους πάντες, ώσπου κανείς δεν έχει τίποτα, ενώ η Δεξιά ασχολείται με τους αριθμούς…)
Από την πλευρά μου, θα το έλεγα διαμάχη για την κληρονομιά της πενταετούς διακυβέρνησης. Κληρονομιά με την ευρύτερη έννοια: η πείρα των πέντε χρόνων διακυβέρνησης, οι αποφάσεις που ελήφθησαν, πραγματοποιήθηκαν και καθόρισαν την πορεία της χώρας, όλα αυτά δεν έχουν αφήσει τίποτε στον ΣΥΡΙΖΑ; Συνέβησαν, αλλά δεν τον άλλαξαν, δεν τον πείραξαν, δεν τον ακούμπησαν καν; Είναι δυνατόν ο ΣΥΡΙΖΑ του σήμερα να είναι ίδιος με εκείνον του 2015; Και επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε χάρη στις γνωστές κωλοτούμπες, με τις οποίες μετατοπίστηκε προς το κέντρο του πολιτικού φάσματος, το αντικείμενο της διαμάχης είναι εκ των πραγμάτων το κέντρο: αν ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να το προσεγγίσει και να το εκφράσει (η λεγόμενη πασοκοποίηση) ή αν πρέπει να ενισχύσει τον ριζοσπαστικό (ακροαριστερό) χαρακτήρα του.
Ως προς την ανθρωπογεωγραφία της κατάστασης, ο Τσίπρας με τους δικούς του (οι προεδρικοί) και με τους «πασόκους» (για τους αριστερούς συριζαίους, ο όρος είναι το αντίστοιχο του «τουρκόσπορος» στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1920…) είναι υπέρ της προσέγγισης του κέντρου. Θέση λογική για εκείνους που την υιοθετούν, αφού ο μεν Τσίπρας φέρει προσωπικά την ευθύνη για τις αποφάσεις που έστρεψαν δεξιότερα τον κυβερνητικό ΣΥΡΙΖΑ, οι δε πασόκοι –οι πασοκογενείς, σωστότερα– είναι κωλοπετσωμένα σκυλιά του πολέμου, εφόσον πρόκειται για εξουσία. (Σκυλιά με τη σαιξπηρική έννοια του «dog of war», από την τραγωδία «Ιούλιος Καίσαρ»: «Cry havoc and let slip the dogs of war».)
Από την άλλη πλευρά, υποστηρικτές της ιδεολογικής καθαρότητας και της πολιτικής ορθοδοξίας είναι οι Μπανιάδες, δηλαδή τα λεγόμενα ιστορικά στελέχη, καθώς και οι «53 & friends» του Γιούκλιντ. Θα μπορούσαμε, δηλαδή, να υποστηρίξουμε ότι η διαμάχη έχει και τη διάσταση της σύγκρουσης συμφερόντων ανάμεσα σε αυτόχθονες (ριζοσπάστες αριστερούς) και επήλυδες (πασόκους).
Εξ ου και ο ιδεολογικός αναβρασμός και οι βολές εκατέρωθεν, που εκδηλώνονται πλαγίως και εν παρόδω, καθώς η Αριστερά είναι κατά παράδοση μυστικοπαθής στα θέματα που αφορούν την περίφημη ψυχή της. (Φοβάται μήπως μολυνθεί, κυκλοφορούν κορωνοϊοί κ.λπ.) Παρ’ όλα αυτά, βλέπουμε κρίσιμες συνεδριάσεις κομματικών οργάνων, που έχουν συγκληθεί με σκοπό να αποφασίσουν ζητήματα όπως η ονομασία του κόμματος, να αναβάλλονται και η υπόσχεση ενός δημοψηφίσματος να μένει μετέωρη. Διαβάζουμε, επίσης, για οργανωμένη διαμαρτυρία των πασόκων της Κ.Ο., για τον παραγκωνισμό τους από τα στελέχη των «53+» στις ανά την επαρχία ομιλίες και ζυμώσεις.
Είναι το αναπόφευκτο hangover μετά την εξουσία, αλλά όχι μόνον αυτό. Η διαμάχη έχει την αντανάκλασή της και στις ισορροπίες ισχύος του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς τις όποιες ιδέες τις εκπροσωπούν συγκεκριμένοι άνθρωποι, οι οποίοι θα βρεθούν στον αφρό εάν επικρατήσουν οι απόψεις τους. Στον αγώνα αυτόν, ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι όσο απρόσβλητος νομίζουν οι απέξω.
Δεν εννοώ ότι απειλείται η θέση του από επίδοξους διαδόχους. (Εγώ που λατρεύω τη βρετανική κωμωδία θα ήμουν φανατικός του Γιούκλιντ για την προεδρία, αλλά είναι πολύ αστείο για να είναι πραγματικό, ακόμη και στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας…) Ομως, δεν υπάρχει πια η απαραίτητη εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του. Η εμπιστοσύνη αναλώθηκε στα πέντε χρόνια της εξουσίας: στους συμβιβασμούς, στις προδοσίες, στα αδειάσματα, στα πισώπλατα μαχαιρώματα και όλα τα άλλα που έκανε για να κρατήσει την εξουσία. Εκείνοι που δέχονται την ηγεσία του ξέρουν πια ότι έχουν να κάνουν με έναν αδίστακτο άνθρωπο, για τον οποίον οι ίδιοι δεν σημαίνουν τίποτε σε τελευταία ανάλυση. Επιπλέον, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί δύο ή τρεις φορές έχουν πια πολιτική υπόσταση: εκπροσωπούν κάποιες ψήφους, άρα είναι υπολογίσιμοι. Γι’ αυτό και η διαπραγμάτευση όλων αυτών με τον Τσίπρα –το ντιλάρισμα, στην αγοραία– θα είναι σκληρή. Ολα έχουν αλλάξει έπειτα από πέντε χρόνια.
Και να μη χαθούμε!
Τον Θύμιο Λυμπερόπουλο, τον ιστορικό πρόεδρο των ταξιτζήδων, αδυνατώ να τον αποχαιρετήσω όπως αρμόζει. Ούτε εγώ είμαι Σπυρίδων Τρικούπης –είμαι απείρως μικρότερος– ούτε εκείνος βέβαια είναι Βύρων – είναι ασυζητητί μεγαλύτερος. Αναμένω μέχρι τη Δευτέρα, λοιπόν, καθώς ακούω ότι θα του τηλεφωνήσει προσωπικώς ο Κυριάκος για να του ζητήσει να μη μας το κάνει αυτό. Πάντως, θα επανέλθω. Αλλωστε, ως μέλος του Δ.Σ., οφείλω να περιμένω να προηγηθεί συνεδρίαση του ΙΕΜΕΒ (Ινστιτούτο Εντοπισμού και Μελέτης Βαψομαλλιάδων), ώστε να τοποθετηθώ εγκύρως, καθώς το ζήτημα είναι και επιστημονικό!..