Σε μία εποχή κατά την οποία κυριαρχούν άλλα ζητήματα, ομολογουμένως σοβαρά, όπως η επόμενη φάση της οικονομίας μετά την πανδημία, η περαιτέρω εξειδίκευση σε συγκεκριμένους ανταγωνιστικούς τομείς, η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, το ψηφιακό άλμα, οποιαδήποτε συζήτηση περί Λατινικών μοιάζει παρωχημένη. «Ποια Λατινικά και για ποιο λόγο», λένε κάποιοι. «Αχρείαστο μάθημα», συμπληρώνουν άλλοι. Το βασικό απλουστευτικό επιχείρημα είναι πως δεν θα χρειαστεί ποτέ κανείς να μιλήσει Λατινικά και η συγκεκριμένη γλώσσα είναι μόνο ένα μουσειακό απολίθωμα, παντελώς περιττό. Πρόκειται για εσκεμμένη διαστρέβλωση του στόχου διδασκαλίας των Λατινικών, ο οποίος προφανώς δεν είναι να αρχίσουμε να συνεννοούμαστε όπως στην αρχαία Ρώμη. Η συγκεκριμένη προσέγγιση αδικεί τον βασικό και πολύ ευρύτερο στόχο. Τα Λατινικά δεν πρέπει να εξετάζονται μεμονωμένα αλλά ως αναπόσπαστο τμήμα της κλασικής παιδείας, κομμάτι μιας ευρύτερης κλασικής κοσμοθεωρίας.
Οποιος ασχοληθεί μαζί τους έρχεται σε επαφή με διαχρονικά ρεύματα ιδεών. Με ιδέες που δεν έχασαν ποτέ τη δυναμική τους και την ανθρωπιστική τους αξία. Τα κλασικά γράμματα εν γένει, είναι ένας κρίκος της ανθρώπινης ιστορίας που αν χαθεί, θα χαθεί μαζί και το μέτρο. Κανένας άλλος τομέας της εκπαίδευσης δεν έχει τη δύναμη την οποία διαθέτουν τα κλασικά γράμματα να μετασχηματίζουν τη γνώση σε μόρφωση και την εκπαίδευση σε παιδεία, που αποτελούν τέσσερις τελείως διαφορετικές έννοιες. Τα παιδιά συνεπώς με την επαφή τους με τα Λατινικά δεν πρόκειται να μάθουν –αυτό έλειπε– να μιλούν Λατινικά, όπως ειρωνικά σχολιάζεται. Απλώς έρχονται έστω ακροθιγώς σε επαφή με όλον αυτόν τον κόσμο. Τον πολύ μακρινό, αλλά τόσο κοντινό και πάντα επίκαιρο.
Ακόμα όμως και αυστηρά γλωσσολογικά να το δει κανείς, τα Λατινικά εξακολουθούν να αποτελούν παράθυρο στον κόσμο. Είναι η βάση λέξεων και φράσεων που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα. Είναι η κοινή γλωσσική βάση της Ευρώπης.
Ο Αυστριακός φιλόσοφος Λούντβιχ Βιτγκενστάιν είχε πει πως «τα όρια της γλώσσας μου καθορίζουν τα όρια του κόσμου μου». Ο στόχος, λοιπόν, δεν είναι η δημιουργία γλωσσολόγων –εκτός αν κάποιος το επιλέξει– αλλά η βασική ανάπτυξη του γλωσσικού αισθήματος, η συνειδητοποίηση της ιστορικής συνέχειας και της ευρωπαϊκής πολιτισμικής ταυτότητας. Το υπουργείο Παιδείας έπραξε σωστά με την επαναφορά τους. Και όσοι δεν το πιστεύουν, να επιχειρήσουν να έρθουν σε επαφή με τα κλασικά γράμματα. Θα διαπιστώσουν πως είναι πάντα σύγχρονα.