Είναι σαφές ότι υπάρχει αναταραχή μεγάλη και λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και της παρατεταμένης εντάσεως στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σε αυτά τα δύο κρίσιμα ζητήματα προστέθηκε και η κρίση την οποία διέρχονται οι ΗΠΑ μετά τις εκλογές. Τα ζητήματα αυτά στην Ελλάδα αντιμετωπίζονται με όρους αντιπαραθέσεως Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ και με αυξημένες προσδοκίες ευνοϊκής μεταστροφής της αμερικανικής πολιτικής υπέρ ημών.
Η δημοσιοποίηση απορρήτου εκθέσεως του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, που υποβλήθηκε στο Κογκρέσο την περασμένη άνοιξη, προκάλεσε ιδιαίτερη διέγερση.
Υποστηρίχθηκε ότι αιφνιδίως οι ΗΠΑ έπαυσαν να αναγνωρίζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο των δέκα μιλίων, αν και ουδέποτε η Ουάσιγκτον είχε αναγνωρίσει τη θέση της Ελλάδος στο θέμα αυτό.
Το δεύτερο ζήτημα προέκυψε από την αναφορά στην ίδια έκθεση πως δεν υπάρχει συμφωνία γραμμής οριοθετήσεως Ελλάδος και Τουρκίας «στις περιοχές όπου τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματά τους αλληλοεπικαλύπτονται».
Ως προς αυτό θα πρέπει να σημειωθεί πως συμπεφωνημένη και σαφής διάστιξη θαλασσίων συνόρων υπάρχει μόνον στα Δωδεκάνησα, συμφωνηθείσα από την Οθωμανική Αυτοκρατορία με την Ιταλία.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, η Ελλάς είχε προτείνει στην Τουρκία τη σύναψη συμφωνίας διαστίξεως συνόρων βορείως της Δωδεκανήσων, αλλά η Αγκυρα δεν ανταποκρίθηκε. Η μέση γραμμή, που προβλέπει η Συμφωνία της Λωζάννης και επικαλείται η ελληνική κυβέρνηση, ίσως χρειάζεται τεχνική αποσαφήνιση. Οχι βεβαίως πως θα λείψουν τα προβλήματα.
Καθ’ όσον αφορά στο άλλο θέμα, της στάσεως δηλαδή που θα τηρήσει στην ελληνοτουρκική διαμάχη η νέα αμερικανική διοίκηση στην περίπτωση που τελικώς επιβεβαιωθεί η εκλογή του κ. Τζο Μπάιντεν, υπάρχουν ήδη κάποιες βάσιμες ενδείξεις.
Σε διαδικτυακή συνάντηση που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ, ο Μάικλ Κάρπεντερ, σύμβουλος επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής τού τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, αφού επέκρινε την Αγκυρα, διότι «ενεργεί με τρόπο ανεύθυνο και επιθετικό», τόνισε ότι στόχος μας «δεν είναι να ωθήσουμε την Τουρκία στη γωνία» επιβάλλοντας κυρώσεις.
Αντίθετα, οι σύμμαχοι της Τουρκίας θα πρέπει να αναζητήσουν –κατά τον κ. Κάρπεντερ– μία συντονισμένη ισορροπία δράσεως που θα επιτρέψει στην Αγκυρα να αποκτήσει εκ νέου την εύνοιά τους.
«Η προϋπόθεση είναι ότι η νέα αμερικανική διοίκηση δεν μπορεί να πράξει κάτι τέτοιο μόνη της», είπε ο κ. Κάρπεντερ και προσέθεσε πως ούτε η Γερμανία ούτε η Γαλλία μπορούν από μόνες τους να αντιμετωπίσουν αυτήν «την περίπλοκη, πολύπλευρη πρόκληση».
Εάν υπάρχει κάποια διαφορά με την πολιτική του κ. Τραμπ, αυτή δεν αφορά την ουσία των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά το γεγονός ότι ο κ. Μπάιντεν θα επιδιώξει συνδυασμένη δράση με τη Γαλλία και τη Γερμανία, που ούτως ή άλλως υφίστατο ατύπως σε αυτό το θέμα και στο παρελθόν.
Εν ολίγοις, μια αλλαγή κλίματος και όχι αναθεώρηση μπορεί να προσδοκά κανείς – όχι ανατροπές. Αλλά στο μεταξύ κάποιοι αισιοδοξούν ή απογοητεύονται, προκαταβολικώς.