Το εμπεδώσαμε τα προηγούμενα χρεοκοπημένα χρόνια από τη μεταδοτική κατήχηση και λειτουργική. Η οικονομία είναι και θέμα ψυχολογίας. Υπό έκτακτες, ακραίες συνθήκες, ίσως εμπίπτει (και η οικονομία) στη σφαίρα της μεταφυσικής. Κι η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, γιατί αρδεύεται αναστάσιμα από σκαπανείς της αισιοδοξίας, που μάχονται τους αταλάντευτους του έτερου –μαύρου κι άραχλου– πόλου: καταστροφολόγους, μηδενιστές, εφημερεύοντες κυνικούς. Το «μέτρον άριστον» αλέθεται ανάμεσά τους.
Ποιος θα διαφωνήσει; Τα υψηλά ιεραρχικά κλιμάκια και των δύο στρατοπέδων εκπροσωπούνται από λαμπερά μυαλά αλλά και από πάσης φύσεως εμμανείς, νευρωτικούς και κακόβουλους. Ευπώλητα είδη από τους κράχτες, ιδιαίτερα σε περιόδους εκπτώσεων, αισιοδοξία και απαισιοδοξία, σε ράφια γειτονικά εκτίθενται. Αντιγράφω σχετικά λιτά πορίσματα που έγραψαν Ιστορία.
Ο πατέρας του Ολιβερ Τουίστ, Κάρολος Ντίκενς: Αισιόδοξος είναι αυτός που βλέπει φως εκεί που δεν υπάρχει. «Η αισιοδοξία είναι η αφετηρία της νίκης», απαντά ο Τόμας Κάρλαϊλ. Ποιητική αδεία ο Πέρσι Σέλεϊ συμβουλεύει: Το μυστικό της αιώνιας νεότητας είναι η αισιοδοξία. Ο αθεόφοβος Μαρκ Τουέιν: Δεν υπάρχει πιο θλιβερό θέαμα από έναν νέο που είναι απαισιόδοξος, εκτός από έναν γέρο που είναι αισιόδοξος.
Ρεσιτάλ διαλεκτικής από τον Αντόνιο Γκράμσι: Είμαι απαισιόδοξος λόγω ευφυΐας και αισιόδοξος λόγω θέλησης. Ο επίσης φιλόσοφος Καρλ Πόπερ: Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων. Οι απαισιόδοξοι έχουν συνήθως δίκιο, αν όμως η ανθρωπότητα έφθασε έως εδώ το χρωστάει στους αισιόδοξους. Ο αρχιστράτηγος και πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ (Αϊκ), εκ πείρας: Ο απαισιόδοξος ποτέ δεν κέρδισε καμία μάχη. «Απαισιόδοξος είναι κάποιος που, όταν έχει να διαλέξει ανάμεσα σε δύο κακά, διαλέγει και τα δύο» – δαιμόνιος Οσκαρ Ουάιλντ, ποιος άλλος;
Τσώρτσιλ γεννιέσαι δεν γίνεσαι: «Δύο πράγματα δεν θα λείψουν ποτέ από το γραφείο μου: η αισιοδοξία και το μπράντι». Μια μικρή δόση Καρτέσιου προς άγραν εντυπώσεων: Ο αισιόδοξος μπορεί να δει το φως εκεί που δεν υπάρχει, αλλά γιατί ο απαισιόδοξος πρέπει πάντα να τρέχει να το σβήσει;
Οι πυρετώδεις έρευνες επιστημόνων με την προαναγγελία εμβολίων της σωτηρίας είναι παράλληλα και μια διά της πλαγίας απόδειξη ότι οι παρατεταμένες προσευχές πιστών, χάριν και τρίτων, εισακούστηκαν. Δεν είναι ύβρις. Σύμφωνα με την ίδια αγαθή, αισιόδοξη εκδοχή (μένει να αποδειχθεί), οι αόρατες προστάτιδες δυνάμεις όλων των λαών –7,5 δισ. ψυχές κατοικούν στη Γη– αποφάσισαν συμπτωματικά, τούτη τη φορά, να μην αφήσουν το ανθρώπινο είδος στην τύχη του. Αμήν.