Κάθε 40-50 χρόνια βρισκόμαστε αντιμέτωποι με χρονιές-ορόσημα. Το 2020 ήταν μία τέτοια χρονιά. Από πολλές απόψεις.
Ο κορωνοϊός άλλαξε τη ζωή μας μέσα σε λίγες εβδομάδες, σε άλλους περισσότερο, σε άλλους λιγότερο. Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με κάτι που δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε εύκολα, ούτε και να το νικήσουμε. Είναι ακόμη νωρίς για προβλέψεις. Και γι’ αυτό δεν πρέπει κανείς να παίρνει τοις μετρητοίς τις βαρύγδουπες δηλώσεις διαφόρων φίλων, αλλά ούτε και τις προφητείες των ειδικών. Οι άνθρωποι είμαστε προσαρμοστικά όντα και επίσης ξεχνάμε πολύ γρήγορα. Είναι λοιπόν πολύ νωρίς για να πούμε με βεβαιότητα αν θα ταξιδεύουμε όπως ταξιδεύαμε, αν θα εργαζόμαστε στο γραφείο ή στο σπίτι, αν θα κρατήσουμε τις συνήθειες των καθημερινών οικογενειακών συνάξεων γύρω από ένα τραπέζι, αν θα πιστεύουμε λιγότερο ή περισσότερο.
Πράγματα που είχαν αρχίσει να αλλάζουν πριν από τον κορωνοϊό έχουν τώρα μπει στον επιταχυντή. Αυτό φαίνεται ήδη στο πώς χρησιμοποιούμε την τεχνολογία στην καθημερινότητά μας, πώς ψωνίζουμε, πώς επικοινωνούμε. Ο κόσμος μας άλλαζε ήδη και τρόμαζε, δικαιολογημένα, πολλούς. Η πανδημία «φώτισε» ακόμη περισσότερο τις ανισότητες, τις αγωνίες της μεσαίας τάξης που δεν νιώθει και τόσο μεσαία… αλλά και τη διογκούμενη δυσαρέσκεια για την ικανότητα της Δημοκρατίας να λύνει προβλήματα.
Καθώς μας υποδέχεται το 2021 σκεφθήκαμε ότι αυτές οι μέρες θα έπρεπε να μας δώσουν την ευκαιρία για λίγο στοχασμό. Το σημερινό φύλλο της «Κ» είναι διαφορετικό, όπως θα διαπιστώσετε. Περιέχει λιγότερη ειδησεογραφία και περισσότερα ερεθίσματα για να σκεφθούμε τι άλλαξε στη ζωή μας το 2020 και τι πρέπει να περιμένουμε από το 2021, από τον κόσμο μετά την πανδημία. Βεβαιότητες ασφαλώς δεν μπορούν να υπάρξουν σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον. Χρειαζόμαστε όμως τον στοχασμό και για αυτά που περάσαμε και για αυτά που έρχονται.
Οι φετινές γιορτές ήταν μοναχικές για πολλούς, διαφορετικές για όλους. Ολοι μας θέλουμε να φύγει το 2020 και να μην ξανάρθει… Ολοι μας θέλουμε να αγκαλιάσουμε γονείς, φίλους, να κάτσουμε σε ένα τραπέζι χωρίς άγχος και περιορισμούς. Θα έλθει αυτή η ώρα.