Ηταν εντυπωσιακή την περασμένη εβδομάδα η ένταση της άσκησης κριτικής εις βάρος της Κομισιόν –και κατ’ επέκταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης–, με αφορμή τη διένεξη με την AstraZeneca σχετικά με την προμήθεια εμβολίων. Πριν καν γίνουν γνωστά όλα τα δεδομένα, εμφανίστηκαν πολλοί και διάφοροι και από πολλές πλευρές, σαν από καιρό έτοιμοι, για να καταλογίσουν ευθύνες στις Βρυξέλλες, όχι μόνο γιατί θεώρησαν ότι δεν είχαν εξασφαλίσει επαρκώς τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Ευρωπαίων στη συμφωνία με τη συγκεκριμένη εταιρεία, αλλά και γιατί καθυστέρησαν γενικά να εξασφαλίσουν εγκαίρως επαρκείς ποσότητες εμβολίων για να καλυφθούν οι ανάγκες των ευρωπαϊκών πληθυσμών. Μεταξύ των πιο σφοδρών επικριτών μάλιστα ξεχώριζαν δημοσιογράφοι και πολιτικοί, από τους λεγόμενους ευρωπαϊστές.
Οπως συνήθως, οι πάντα πρόθυμοι για επικρίσεις Ελληνες δεν υστέρησαν. Με περισσή επιπολαιότητα οι δικοί μας αντίστοιχοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί έσπευσαν να καταγγείλουν τους… «γραφειοκράτες» των Βρυξελλών για δημοσιοϋπαλληλική συμπεριφορά και ευθυνοφοβία, στηρίζοντας ουσιαστικά την επιχειρηματολογία των απανταχού αντιευρωπαϊστών. Για όλους αυτούς, στη διαμάχη που βρισκόταν σε εξέλιξη, το δίκιο ήταν με το μέρος της AstraZeneca, δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι ενδεχομένως να παιζόταν ένα «παιχνίδι» σε συνεργασία με την κυβέρνηση Τζόνσον του Ηνωμένου Βασιλείου, δεν έλαβαν υπόψη τους ότι η παραγωγή των εμβολίων δεν μπορεί ακόμη να καλύψει τη ζήτηση, εξ ου και τα φαινόμενα πολιτικών ή όχι ανταγωνισμών, ξέχασαν τις δυσκολίες που θα αντιμετώπιζε η Ελλάδα μέσα στην πανδημία αν δεν ήταν μέλος της Ε.Ε. και αν η Κομισιόν δεν έκανε συλλογική διαπραγμάτευση με τις εταιρείες για τα εμβόλια.
Οι επικρίσεις καταλάγιασαν όταν η δημοσιοποίηση των επίμαχων όρων της συμφωνίας απέδειξε ότι οι «γραφειοκράτες» των Βρυξελλών είχαν φροντίσει να θωρακίσουν επαρκώς τα συμφέροντα των Ευρωπαίων και το εμβόλιο της AstraZeneca εγκρίθηκε. Οι επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του στους ηλικιωμένους, που διατύπωσε η Γερμανία, ίσως για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους, θα διαπιστωθούν στην πορεία, αν και απορρίπτονται ήδη από την εταιρεία και το Λονδίνο. Εστω και αν οι μεταλλάξεις της COVID-19 προσθέτουν νέες αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
Οι πρόθυμοι πάντως Ελληνες επικριτές πρέπει να γνωρίζουν ότι η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις σε αποφάσεις και ενέργειες που χαρακτηρίζουν συχνά τα όργανα της Ε.Ε. οφείλονται κυρίως στην απροθυμία των εταίρων να εκχωρήσουν περισσότερες από τις εθνικές σήμερα εξουσίες. Στο συγκεκριμένο θέμα, η αρχική βούληση των ισχυρών εταίρων ήταν να προχωρήσουν σε χωριστές συμφωνίες με τις φαρμακευτικές εταιρείες, αδιαφορώντας για τους μικρότερους και οικονομικά ασθενέστερους, αλλά και πλήττοντας τις προσπάθειες εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ενότητας. Τέλος, μέσα στη γεμάτη αβεβαιότητες συγκυρία, καλό είναι να σκέφτονται πριν προχωρήσουν σε επικρίσεις που υπονομεύουν αντικειμενικά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, εκείνοι που λανσάρονται ως ευρωπαϊστές στον δημόσιο διάλογο. Αρκούν οι αντίπαλοι της ευρωπαϊκής ιδέας…