Οσο αυξάνονται τα κρούσματα και οι θάνατοι, αυτοί που υπονομεύουν τα μέτρα εναντίον της διασποράς του κορωνοϊού αποθρασύνονται και πολλαπλασιάζονται· οι υπεύθυνοι για την ασφάλεια της κοινωνίας αμφιταλαντεύονται· οι πολλοί, που υπομένουν τις στερήσεις και την οικονομική ασφυξία, αισθάνονται πάλι ότι οι θυσίες τους χαραμίζονται. Το ότι η κατάσταση αυτή είναι αναμενόμενη την κάνει ακόμη πιο θλιβερή. Σε κάθε πεδίο της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, βλέπουμε ότι αυτοί που αψηφούν νόμους, κανόνες και την ευθύνη τους προς την κοινωνία διαμορφώνουν το πλαίσιο ύπαρξης των υπολοίπων. Αυθαίρετα κτίρια, σκουπίδια παντού, προσλήψεις «από το παράθυρο» και κάθε άλλη μορφή ευνοιοκρατίας, η παράνομη στάθμευση σε πεζοδρόμια και ράμπες ΑμεΑ, φακελάκια και «γρηγορόσημα», οι «καταλήψεις» δημόσιων χώρων είναι μόνο μερικά απ’ αυτά τα φαινόμενα.
Σήμερα, οι πορείες, τα πάρτι, η έμπρακτη αμφισβήτηση των μέτρων και η υπονόμευση του εμβολιασμού πηγάζουν από την ίδια δεξαμενή οργής και εγωπάθειας που τρέφει όλες τις μορφές αυθαιρεσίας: πολλοί κάνουν ό,τι θέλουν ισχυριζόμενοι ότι τα μέτρα είναι «λάθος» ή «άδικα», ή επειδή απλώς «κουράστηκαν» να τα τηρούν, ενώ η συμπεριφορά τους συντελεί δραστικά στην αποτυχία των μέτρων, στην αδικία εναντίον των πολλών. Οταν είναι δεδομένο ότι οι μαζικές συγκεντρώσεις ευνοούν τη διασπορά του ιού, με αποτέλεσμα περισσότερα κρούσματα και περισσότερους θανάτους, είναι έγκλημα να ενθαρρύνεται η ανευθυνότητα, αφενός, και να μην υπάρχουν άμεσες και αυστηρές κυρώσεις για όσους παρανομούν, αφετέρου. Στη χώρα μας μάθαμε ότι μόνο κάποιοι λίγοι –άτυχοι– τιμωρούνται όταν παραβιάζουν τους κανόνες, ενώ εάν έχουμε το απαιτούμενο θράσος και είμαστε αρκετοί για να προσελκύσουμε τη «στοργή» πολιτικού κόμματος, το αυθαίρετό μας εξοχικό θα «τακτοποιηθεί», άλλοι θα πληρώσουν για την αργομισθία ή την πρόωρη σύνταξή μας.
Η πανδημία αντιμετωπίζεται από κάποιους σαν καπρίτσιο των κυβερνώντων, σαν να είναι πατριωτική υποχρέωση να αδιαφορήσουμε για τον κίνδυνο, να δούμε τα μέτρα προστασίας ως τέχνασμα που κρύβει αντιλαϊκούς στόχους. Ετσι, ένας πολιτικός αρχηγός «δέχεται το ρίσκο» διαδηλώσεων, άλλος αναθεματίζει τα εμβόλια, άλλοι περιμένουν κάποια αστοχία στην πολιτική προστασία, στο σύστημα υγείας ή στην εφαρμογή των μέτρων για να «δικαιωθεί» η δική τους στάση. Οι αμφισβητίες κρατούν όλα τα χαρτιά: όσο υπονομεύονται τα μέτρα και αυξάνονται τα κρούσματα και οι θάνατοι, τόσο δικαιώνονται οι επιθέσεις τους εναντίον της κυβέρνησης, των επιστημόνων, της αστυνομίας κ.ά. Απ’ αυτούς, ουδείς προτείνει μέτρα, απλώς ποντάρει στην αποτυχία. Μπροστά στην αυξανόμενη αμφισβήτηση, κλονίζεται η αποφασιστικότητα των Αρχών, κλονίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στις Αρχές και στα μέτρα. Ο πολίτης που τηρεί τον νόμο καλείται να ζει με τις επιπτώσεις της παρανομίας ή απελπίζεται ή ενθαρρύνεται η δική του αδιαφορία. Βλέποντας την αυτοθαυμαζόμενη απείθεια να αποτελεί άμεση απειλή για τις ζωές ανθρώπων, κατανοούμε το τίμημα της ανοχής μας: είχαμε μάθει να ζούμε με την αυθαιρεσία και σήμερα μας σκοτώνει.