Στην πρώτη γραμμή των μετόπισθεν

Στην πρώτη γραμμή των μετόπισθεν

2' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Αισθάνομαι ότι συντελείται τις μέρες αυτές η οριστική ενότητα των παλαιοελλαδιτών, των νεοελλαδιτών και των προσφύγων. […] Από σήμερα αυτοί οι πληθυσμοί αποκτούν ένα μεγάλο κοινό παρελθόν. Την παράδοση του ελληνο-ιταλικού πολέμου». Ετσι συνόψισε ο Γιώργος Θεοτοκάς το πρωτοφανές σε πυκνότητα, αταξικό, θαύμα της ομοψυχίας του ’40 που γέννησε έπος, καθώς ξεχάστηκαν ως διά μαγείας αιματηρά χάσματα, πάθη και διώξεις. Γνωστή η επιστολή συμπαράταξης στον αγώνα του φυλακισμένου Ζαχαριάδη και η μετέπειτα περιπετειώδης «διαδρομή» της, ενώ την ίδια ώρα ο εξόριστος Παναγιώτης Κανελλόπουλος στέλνει τηλεγράφημα στον Μεταξά: «…Παρακαλώ διατάξατε αστυνομικόν σταθμόν επιτρέψη αναχώρησίν μου, εις Αθήνας. Λαός ολόκληρος ενθουσιώδης και αποφασισμένος. Οποιος χύση το αίμα του δεν θα το χάση. Ζήτω η Ελλάς».

Πάντως, οι οφθαλμαπάτες ήταν ορατές έως το παρά ένα. Την 26η Οκτωβρίου δινόταν δεξίωση στην ιταλική πρεσβεία με προσκαλεσμένη την υψηλή αθηναϊκή κοινωνία. Μια τούρτα που έγραφε «VIVA LA GRECIA» διέλυσε στους εγκρατείς παρόντες τις φήμες περί επικείμενου πολέμου. Τον προηγούμενο Μάιο, μία (όχι ευρέως γνωστή) επιστολή με αποδέκτη τον Μουσολίνι δείχνει τον φόβο που επικρατούσε για τις λόγχες της Ιταλίας. Είναι ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, που γράφει στον δικτάτορα: «Αισθάνομαι την ανάγκη, αναπολώντας τις συναντήσεις μας στη Ρώμη, να εκφράσω τα αισθήματα καλής θέλησης προς το πρόσωπό σας και να ρωτήσω: Είναι πολύ αργά να εμποδίσουμε το ποτάμι από αίμα να κυλήσει ανάμεσα στους Βρετανούς και Ιταλούς; […] Σας εκλιπαρώ λοιπόν με όλο τον σεβασμό και την τιμή να μη δώσετε το θανατηφόρο σύνθημα, το οποίο δε θα δοθεί ποτέ πρώτα από εμάς».

O ηρωισμός των ημέτερων πρωταγωνιστών της πρώτης γραμμής υποστηρίχθηκε παντοιοτρόπως από γυναίκες των πόλεων και της υπαίθρου, που ανέδειξαν θαυμαστές σωματικές, ψυχικές και ηθικές δυνάμεις. Το αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, η ιστορικός Μαρίνα Πετράκη στο πολύτιμο βιβλίο «1940 – Ο άγνωστος πόλεμος, Η ελληνική πολεμική προσπάθεια στα μετόπισθεν». Οι γυναίκες της Πίνδου, οι γυναίκες που έπλεκαν νυχθημερόν για τον άγνωστο στρατιώτη, οι εθελόντριες νοσοκόμες, πλούσιες και φτωχές, γυναίκες ατσαλωμένες από το πένθος, η χωριάτισσα που, καθώς τα υποζύγια υπηρετούσαν και αυτά την πατρίδα, ζώστηκε η ίδια το αλέτρι, την αξίνα, το φόρτωμα.

Ποιος θαύμασε την πειθάρχηση και την αλληλοκάλυψη των Ελλήνων, στέλνοντας τον Νοέμβριο του 1940 αναφορά στο ανίκητο Βερολίνο, ένα χρόνο πριν από τον μεγάλο κατοχικό λιμό, γράφοντας «αληθινά εκπληκτική η οργάνωση και η εφαρμογή της συσκότισης στην Αθήνα, από την πρώτη μέρα, αν και δεν είχαν προηγηθεί σχετικές ασκήσεις»; Ηταν ο Γερμανός πρεσβευτής Ερμπαχ, απορημένος που αυτός ο οξυδερκής διπλωμάτης λάθεψε για έναν λαό που (δεν) γνώριζε, ανήσυχος μαζί εάν στην προδιαγεγραμμένη πορεία θα βρίσκονταν μεταξύ των Ελλήνων πρόθυμοι, πιστοί δωσίλογοι.         

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή