Δεν νομίζω πως υπάρχει Ελληνας που να έχει επισκεφθεί το Μονοδένδρι, ένα από τα ωραιότερα χωριά του Ζαγορίου, και να μην έχει δοκιμάσει αλευρόπιτα στην «Πίτα της Κικίτσας». Ε, λοιπόν, δίπλα ακριβώς από το περίφημο αυτό εστιατόριο, χάσκει εδώ και δεκαετίες ένα ερείπιο. Ενα γκρεμισμένο παλαιό πετρόκτιστο, που οι κληρονόμοι του δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν ποτέ είτε να το αναστηλώσουν είτε να το πουλήσουν για να του δώσει κάποιος άλλος ζωή.
Το ίδιο θλιβερό θέαμα θα δει κανείς παντού στην Ελλάδα. «Δείχνει την αδυναμία που έχει η φυλή μας. Να μην μπορούμε να συμφωνήσουμε μεταξύ μας, ακόμη και μέσα σε μία οικογένεια, γι’ αυτά που είναι προς το συμφέρον μας», είχε πει πριν από χρόνια σε ομιλία του στα Πράμαντα, των Τζουμέρκων, ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας. Διάβασα λίγες μέρες πριν στην «Κ», σε ρεπορτάζ του Γιώργου Λιάλιου, ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος προωθεί για διαβούλευση μέσα στο καλοκαίρι μια νέα νομοθετική πρόταση σύμφωνα με την οποία εγκαταλελειμμένα και ακατοίκητα κτίρια για διάστημα μεγαλύτερο των 15 ετών θα περνούν στη διαχείριση των δήμων με διαδικασίες fast track.
Στόχος της ρύθμισης είναι τα ερείπια να αναστηλώνονται και να αποκαθίστανται με χρηματοδότηση κάποιας εταιρείας ακινήτων και εν συνεχεία είτε να πωλούνται στους ιδιοκτήτες τους εφόσον εκείνοι δείξουν ενδιαφέρον είτε να πωλούνται σε κάποιον άλλο. Πιστεύω ότι είναι μία ρύθμιση σωστή που –εφόσον διασφαλιστεί η διαφάνεια στη διαχείριση από την πλευρά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και δεν στηθούν «μαγαζάκια υφαρπαγής περιουσιών»– θα αλλάξει την εικόνα πολλών περιοχών και θα δώσει νέα ζωντάνια σε οικισμούς. Αφού οι ιδιοκτήτες των κτιρίων τα έχουν εγκαταλείψει στην τύχη τους, να ρημάζουν και να αποτελούν εστίες μόλυνσης και φόβου από τυχόν κατάρρευση για τους περαστικούς, είναι πολύ δίκαιο να αναλάβει το κράτος να διασώσει τα κτίρια αυτά.
Νομίζω ότι το ίδιο πάνω-κάτω σκεπτικό είχε και η απόφαση του ΕΟΤ τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 με την οποία ο Οργανισμός αναλάμβανε και ανακαίνιζε παλαιά αρχοντικά και σπίτια με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και τα απέδιδε στους ιδιοκτήτες τους για να τα εκμεταλλευθούν στη συνέχεια. Δημιούργησε έτσι σε όλη την Ελλάδα, και ιδιαίτερα σε παραδοσιακούς οικισμούς, τα πρώτα μικρά ξενοδοχεία ή πανσιόν που αποτέλεσαν ιδιαίτερα ελκυστικές δομές φιλοξενίας για τουρίστες που έψαχναν κάτι διαφορετικό.