«Μα, γιατί δεν έφυγε;». «Μα, γιατί τον δέχθηκε πίσω;». Κάθε φορά που γίνεται γνωστή μια νέα γυναικοκτονία, πολλοί αναζητούν ευθύνες και στο θύμα. Στη Ζάκυνθο, η 41χρονη την οποία έσφαξε ο σύζυγός της, παρόλο που τον είχε καταγγείλει για κακοποιητική συμπεριφορά στο αστυνομικό τμήμα, τον λυπόταν γιατί δεν είχε πού να μείνει και του επέτρεπε να πηγαίνει στο σπίτι τους. «Μα, γιατί τον άφησε;», θα ρωτήσει κάποιος και είναι μια ερώτηση που ακούγεται λογική, μόνο που σε όλες αυτές τις λογικές ερωτήσεις, οι απαντήσεις ποτέ δεν είναι τόσο απλές και τόσο εύκολες.
Πολλές απ’ αυτές τις γυναίκες έχουν ανήλικα παιδιά, όπως και η συγκεκριμένη, είναι γυναίκες απόλυτα εξαρτημένες οικονομικά από τον σύζυγό τους, δεν έχουν άλλες διεξόδους, αρκετές ζουν σε μικρές, κλειστές κοινωνίες, με πολύ περιορισμένο βαθμό αυτονομίας. Ειδικά στις κλειστές κοινωνίες είναι πολύ σημαντικό να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους και τις υπηρεσίες στις οποίες μπορούν να απευθυνθούν. Δυστυχώς, σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν ενημέρωση ούτε πρόσβαση σε νομική βοήθεια και σε δομές υποστήριξης, γι’ αυτό και δεν αισθάνονται ασφάλεια να κάνουν καταγγελία στις τοπικές αστυνομικές αρχές.
Πολλές γυναίκες επίσης δεν θέλουν καν να παραδεχθούν τη βίαιη πλευρά του συζύγου τους, επιμένουν να πιστεύουν στο καλό του πρόσωπο, τους αρκεί μια συγγνώμη για να παραμείνουν στη σχέση, ελπίζοντας ότι δεν θα επαναληφθεί η βίαιη συμπεριφορά. Μια ελπίδα που διαψεύδεται με τον χειρότερο τρόπο.
Η ερώτηση που πρέπει να απαντήσουμε, λοιπόν, δεν είναι «γιατί δεν έφυγε», αλλά γιατί ενώ αρκετές γυναίκες κάνουν καταγγελία στις Αρχές, δεν είναι αρκετή για να αποτρέψει το έγκλημα. Μεγάλο ποσοστό των θυμάτων, σχεδόν οι μισές, είχε ενημερώσει τις Αρχές για τον κίνδυνο που διέτρεχε. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του 2021 είχαν καταγραφεί 5.857 περιστατικά, όταν συνολικά το 2019 και το 2020 έφταναν τις 5.221 και 5.413, αντιστοίχως. Η αύξηση των καταγγελιών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην καλύτερη ενημέρωση των γυναικών για τα δικαιώματά τους. Λέμε στις γυναίκες να μιλήσουν, να βρουν το θάρρος και τη δύναμη να ενημερώσουν την αστυνομία και πολλές το κάνουν, όμως το «μετά» παραμένει προβληματικό.
Τι ακολουθεί την καταγγελία μιας γυναίκας στις Αρχές; Γίνεται διερεύνηση, υπάρχει από τους αστυνομικούς η απαραίτητη εκπαίδευση και ευαισθησία για το θέμα; Υπάρχουν υπηρεσίες οργανωμένες και στελεχωμένες, κατάλληλες ώστε να παρακολουθούν την εξέλιξη μιας υπόθεσης;
Οταν μια γυναίκα περάσει την πόρτα του αστυνομικού τμήματος για να καταγγείλει τον σύζυγο ή τον σύντροφό της, έχει διανύσει μια τεράστια απόσταση μόνη της. Από κει κι έπειτα, δεν πρέπει να μένει πια μόνη.