Το 40% των νέων ηλικίας 18-24 ετών χρησιμοποιεί αποκλειστικά TikTok και Instagram, γυρνώντας την πλάτη στη μηχανή αναζήτησης της Google. Αυτό και αν είναι είδηση.
Η Generation Z, η γενιά των ανθρώπων που γεννήθηκαν από το 1995 έως το 2010 και θα διαμορφώσουν το μέλλον, μας το λέει καθαρά: «Είμαστε οπτικοί τύποι».
Νέες ηλικίες σημαίνει νέες πρακτικές για την άντληση της πληροφορίας, η οποία αφορά απλά θέματα καθημερινότητας ή στοιχειώδεις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις. Αφορά όμως και την καθημερινή ενημέρωση για τις εξελίξεις στον κόσμο.
«Δεν έχω χρόνο να καθίσω να δω τις ειδήσεις. Το TikTok είναι ο πιο γρήγορος τρόπος για να πάρω πληροφορία», δηλώνουν αφοπλιστικά πολλοί από τους σημερινούς 20άρηδες. Στην αρχή, τα social media απελευθέρωσαν την πληροφορία και έδωσαν βήμα στον απλό αναγνώστη. Επειτα, ανέδειξαν τον τοξικό σχολιασμό και πρόσφεραν νέες δυνατότητες στο παραδοσιακό σπορ της προπαγάνδας. Τώρα, αλλάζουν δομικά τον τρόπο με τον οποίο οι νεότεροι και τεχνολογικά εξοικειωμένοι «διαβάζουν» τα νέα.
Η Generation Z, η γενιά των ανθρώπων που γεννήθηκαν από το 1995 έως το 2010 και θα διαμορφώσουν το μέλλον, μας το λέει καθαρά: «Είμαστε οπτικοί τύποι».
Αν θέλουν να ακολουθήσουν τις νέες τάσεις χωρίς να αποποιηθούν τον πρωταρχικό τους ρόλο, τα ψηφιακά media θα πρέπει να συμπυκνώνουν και να οπτικοποιούν την πληροφορία, χωρίς ωστόσο να καθιστούν επιφανειακή την ενημέρωση. Ακούγεται δύσκολο, είναι όμως μονόδρομος και αποτελεί το μεγάλο στοίχημα στη διαδικτυακή σφαίρα του 21ου αιώνα.
Διεθνείς μελέτες συνηγορούν στα καθημερινά μας βιώματα. Εχουν καταδείξει ότι όσοι χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα social media για ενημέρωση, αντλώντας πληροφορίες από μη πιστοποιημένες πηγές που δεν λογοδοτούν για όσα διακινούν, είναι εκτεθειμένοι σε κάθε λογής παραπληροφόρηση.
Το φαινόμενο θα πρέπει να μας προβληματίσει ιδίως στην Ελλάδα. Πρώτον, γιατί εδώ ζούμε. Δεύτερον, γιατί σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, στη χώρα μας είναι αισθητά υψηλότερη η χρήση social media και blogs για ενημέρωση: 46% έναντι 26% στην Ευρώπη. Αντίστοιχα διαμορφώνεται και η εμπιστοσύνη στην ενημέρωση μέσω ατόμων, φίλων ή ομάδων στα social media: 23% έναντι 14%.
Εχει σημασία η σχέση που θα αναπτύξουν τα media με την Generation Z. Αυτή η γενιά θα βγάλει τους επόμενους επαγγελματίες, καταναλωτές και ψηφοφόρους. Η Google, η εταιρεία με την πανίσχυρη μηχανή αναζήτησης, ύστερα από εσωτερικές έρευνες «παραδόθηκε» στο νέο ρεύμα και αποφάσισε να επενδύσει στην οπτικοποίηση της πληροφορίας και στη διείσδυση της επαυξημένης πραγματικότητας.
Οι 20άρηδες θέλουν να βλέπουν πώς μοιάζει ο κόσμος γύρω τους. Η επιθυμία τους κρύβει συναρπαστικές ευκαιρίες μαζί με εφιαλτικούς κινδύνους. Εγώ πάντως κατέβασα ΤikTok. Τουλάχιστον να βλέπω πού κοιτάζουν.