Οταν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ένας νέος Αμερικανός καλούνταν να πολεμήσει, περνούσε μεγάλο διάστημα σε κέντρα εκπαίδευσης στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών και στα μετόπισθεν. Μπορούσε να περάσει και ολόκληρος χρόνος έως ότου μεταφερθεί στη γραμμή των πρόσω.
Οι πρώτες επαφές Αμερικανών στρατιωτών με Γερμανούς στη βόρεια Αφρική το 1942 δεν ήταν ελπιδοφόρα. Οι Αμερικανοί δεν ήταν ακόμη ετοιμοπόλεμοι. Στο μέτωπο του Ειρηνικού, χρειάστηκε να περάσουν κάτι παραπάνω από έξι μήνες μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ για να πάρουν το πάνω χέρι από τους Ιάπωνες, με την αεροναυμαχία του Μίντγουεϊ και στα τέλη του 1942 με τις μάχες των πεζοναυτών και του πεζικού στις Νήσους του Σολομώντα.
Πίσω από στρατηγικές και βιομηχανική ανάπτυξη, υπήρχε μια ολόκληρη νοοτροπία, μια κουλτούρα οργάνωσης αλλά και στοιχειώδους σεβασμού στις ζωές των πολιτών που μετατρέπονταν σε μάχιμους στρατιώτες, που συνέβαλε καθοριστικά στην τελική νίκη η οποία, ως γνωστόν, ήρθε έπειτα από πολλές θυσίες και πολύ αίμα, το 1945.
Αντιλαμβάνεται κάποιος, νομίζω, έπειτα από τα παραπάνω, πόσο σαθρή είναι η «μερική επιστράτευση» που κήρυξε ο Πούτιν. Επιστράτευση, μερική ή ολική, σημαίνει οργανωμένη και συντονισμένη εκπαίδευση χιλιάδων ανδρών που πρόκειται να σταλούν στη μάχη. Διαφορετικά, μιλάμε για πρόβατα στη σφαγή. Ακόμη κι αν γίνει αυτή η εκπαίδευση όπως πρέπει (που οι Ρώσοι δεν είναι σε θέση να τη φέρουν εις πέρας διότι είναι έξω και πέρα από τον πολιτισμό τους τέτοιοι μακρόπνοοι σχεδιασμοί), θα περάσουν πολλοί μήνες. Στο μεταξύ, οι Ουκρανοί θα προελαύνουν; Σε μια εποχή κατά την οποία οι επιταχύνσεις είναι πολύ μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου; Αστεία πράγματα.
Οι Αμερικανοί της δεκαετίας του ’40 κέρδισαν τον πόλεμο όχι μόνον επειδή, ως αμυνόμενοι αρχικά, είχαν σοβαρό κίνητρο, αλλά για έναν ουσιαστικότερο λόγο: επειδή ως πολιτισμός ήθελαν να ζήσουν. Να ζήσουν και να δημιουργήσουν. Οι Γερμανοί και οι Ιάπωνες πολεμούσαν για να πεθάνουν. Και, φυσικά, έχασαν.
Υλιστές και υπολογιστές οι Αμερικανοί, ναι, πλην όμως πραγματιστές και, κυρίως, πρόθυμοι να προασπιστούν ατομικές ελευθερίες και να πορευθούν με γνώμονα μια προοπτική ανοιχτών οριζόντων. Οπου και όποτε δεν είχαν αυτά τα στοιχεία, έχασαν.
Οι σημερινοί Ρώσοι του Πούτιν δεν ξέρουν γιατί πολεμούν. Οσο κι αν η ρωσική ηγεσία μιλάει για γενικευμένο πόλεμο «με όλη τη Δύση», στο βάθος δεν δημιουργεί την απαραίτητη μυθολογία αλλά απλώς μυθεύματα. Και τα μυθεύματα δεν αντέχουν.
Αν ο πόλεμος του Πούτιν κριθεί κάπου, μάλλον θα είναι στην ενέργεια, στο φυσικό αέριο, στις αντοχές των σύγχρονων Δυτικών. Διότι επί του πεδίου της μάχης ο Πούτιν είχε ήδη ηττηθεί προτού καν εισβάλει στην Ουκρανία.