Από τον καιρό που γεννήθηκε η δημοκρατία, πριν από 2.500 χρόνια, ο Θουκυδίδης ήδη γνώριζε τα μειονεκτήματα της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Στην καθολική ψηφοφορία καθείς ψηφίζει σύμφωνα με το συμφέρον του, αλλά όλοι δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν το πραγματικό μακροπρόθεσμο συμφέρον τους. Η δημαγωγία είναι αναπόσπαστη ιδιότητα της δημοκρατίας. Πολλοί παρασύρονται και δελεάζονται από εφήμερα κέρδη, όπως παλαιότερα οι πρωτόγονοι ιθαγενείς δελεάζονταν από τα καθρεφτάκια των αποικιοκρατών. Τα χρόνια πέρασαν, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες ωρίμασαν, αλλά τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν σταματήσει τις προσπάθειες απόσπασης ψήφων με δημαγωγικές μεθόδους. Γνωρίζω κόμματα στη χώρα μας που δεν μετέρχονται ποταπές μεθόδους, όπως η συκοφαντία. Ομως, δεν γνωρίζω κόμμα που δεν υποσχέθηκε προεκλογικά λαγούς με πετραχήλια. Και αν το κόμμα τυχαίνει να κυβερνά, μοιράζει προεκλογικό χρήμα. Αυτές οι δημαγωγικές παροχές σε συντεχνίες έχουν την ιδιότητα να μην καταγγέλλονται από την αντιπολίτευση, για να μη φανεί ανάλγητη προς τους ωφελούμενους πελάτες, των οποίων την ψήφο επίσης διεκδικεί. Αντίθετα, καλεί την κυβέρνηση να τις επεκτείνει.
Ωστόσο, η δημαγωγία έχει δύο όρια: 1) τα λεφτά να μην είναι δανεικά όπως ήταν παλιά, 2) να μην υπόσχονται τα πάντα, αδιαφορώντας για την αξιοπιστία των προτάσεών τους. Διότι τότε η ψηφοθηρία παράγει το αντίθετο αποτέλεσμα: τον αναξιόπιστο δεν τον ψηφίζουν παρά όσοι προσδοκούν κομματική εύνοια. Αυτό το όριο ο κ. Τσίπρας το έχει ξεπεράσει και γι’ αυτό έχει χάσει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας. Αυτό δεν παίζεται τώρα, στην προεκλογική περίοδο. Εχει παιχτεί σε όλη τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου ή μάλλον και σε προηγούμενες κοινοβουλευτικές περιόδους. Συνεπώς, οι απεγνωσμένες προσπάθειές του της τελευταίας ώρας να σπιλώσει τον πρωθυπουργό όχι μόνο δεν του δίνουν αποδοχή και ψήφο, αλλά μάλλον φαίνονται γελοίες.
Ενα πράγμα πρέπει να προσέξει ο κ. Μητσοτάκης. Να μην προβαίνει σε πελατειακές παραχωρήσεις που καταστρέφουν τη χώρα ή που βάζουν σε κίνδυνο αξίες όπως η δημόσια υγεία. Αναφέρομαι στην κατοχύρωση αυθαιρέτων σε καταπατητές δασικών εκτάσεων και στην επιστροφή των αντιεμβολιαστών υγειονομικών στους χώρους της δημόσιας υγείας. Θα πρέπει να τις αναθεωρήσει αν δεν θέλει να προκαλεί δυσαρέσκεια σε ανθρώπους που τον υποστήριξαν και τον υποστηρίζουν.