Ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ σχεδίασε μηχανισμό εντοπισμού ανθρώπινων μορφών που βρίσκονται μέσα σε κλειστό χώρο, στην κρεβατοκάμαρα, στην τουαλέτα ή στον χώρο εργασίας.
Το εκπληκτικό είναι ότι ο εντοπισμός και η χαρτογράφηση των θέσεων και των κινήσεων ανθρώπων επιτυγχάνονται μόνο και μόνο με τη χρήση του σήματος του WiFi. Αυτό, δηλαδή, που πλέον έχουν όλα τα σπίτια και οι επιχειρήσεις στον ανεπτυγμένο κόσμο. Την αποκάλυψη έκανε πρώτο το Vice, ενώ συνέχεια έδωσε ο ιστότοπος futurism.com.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι εάν ο μηχανισμός αυτός εξελιχθεί και αξιοποιηθεί από μυστικές υπηρεσίες (ή από οργανωμένες ομάδες εγκλήματος), ο εντοπισμός ενός ή περισσοτέρων ανθρώπων που βρίσκονται υπό παρακολούθηση (ή έχουν γίνει στόχος απαγωγής ή δολοφονίας) απλουστεύεται, με δυσάρεστες προεκτάσεις για την ιδιωτική ζωή, ακόμη και την ασφάλεια.
Η έννοια της παραβίασης της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη εδώ και αρκετά χρόνια, στη χώρα μας δε τους τελευταίους μήνες η συζήτηση έχει πάρει φωτιά εξαιτίας του διαβόητου λογισμικού Predator.
Η τεχνολογία που έχει προκύψει εδώ και δεκαετίες, ειδικά αυτή που σχετίζεται με το Διαδίκτυο και τη μαζική χρήση έξυπνων κινητών, έχει οδηγήσει σε μια νέα πραγματικότητα αλλά και σε μια νέα αντίληψη περί πραγματικότητας (και, αναπόφευκτα, ηθικής).
Οι έννοιες της δημόσιου και του ιδιωτικού έχουν διαστρεβλωθεί εδώ και δεκαετίες και σε αυτό συνετέλεσαν καθοριστικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό δηλαδή που ξεκίνησε το 2005 περίπου σαν μια «συντροφιά φίλων», ή αλλιώς σαν ένα ψηφιακό παρεΐστικο «λεύκωμα» σαν αυτά που είχαμε στα σχολεία τις δεκαετίες, π.χ., του ’70 και του ’80, με άλλα λόγια σαν κάτι ασφαλές και κλειστό, έχει εξελιχθεί σε καθαρή δημόσια έκθεση μέσα από την οποία όλοι όσοι κάνουμε (ή κάναμε) χρήση, εκτιθέμεθα αλόγιστα ακόμα και σε πολύ προσωπικές στιγμές.
Τα κοινωνικά μέσα έπλασαν συνειδήσεις προς την κατεύθυνση μιας δίχως όρια έκθεσης (συχνά ασυνείδητης) ποντάροντας στις αδυναμίες και ευαισθησίες των χρηστών (ανάγκη επικοινωνίας, έκφρασης, επίδειξης, επιβεβαίωσης κ.τ.λ.).
Βεβαίως, τα κοινωνικά μέσα είναι κάτι πολύπλευρο: μεταξύ των άλλων είναι ένας πολύ αποτελεσματικός δίαυλος διάδοσης και προώθησης ακτιβιστικών και φιλανθρωπικών εκστρατειών.
Ομως, ένα μεγάλο πρόβλημα της εποχής είναι αυτή η κατάλυση κάθε αίσθησης ορίου. Οχι μόνον ως προς το ποιους (και πώς) έχουν το νομικό δικαίωμα να παρακολουθούν οι κυβερνήσεις, αλλά και ως προς το πώς αντιλαμβανόμαστε την έννοια των ορίων εμείς οι ίδιοι.
