Η καύση του Κορανίου είναι μια βέβηλη πράξη απέναντι στον δυτικό πολιτισμό. Η Ιστορία μας έχει υποστεί πολλά τραύματα από τα autodafé ώστε να μπορεί να τα ανεχθεί. Είναι εγκλήματα κατά της ελευθερίας της ιερότητας της σκέψης. Το βιβλίο είναι φορέας της, ή σύμβολό της, ως εκ τούτου απολαμβάνει την προστασία τού «Μη μου άπτου». Για τον δυτικό πολιτισμό, βέβηλη πράξη δεν είναι μόνον η απαξίωση των βιβλίων της θρησκευτικής πίστης. Είναι και οι πυρές των ναζί όπου καταστρέφονταν αντίτυπα του Στέφαν Τσβάιχ ή και η απαγόρευση κυκλοφορίας των έργων του Ντοστογιέφσκι στην ΕΣΣΔ. Η καύση των βιβλίων χαρακτηρίζει τους ολοκληρωτισμούς, πολιτικούς ή θρησκευτικούς.
Για τους μουσουλμάνους το αντίτυπο του Κορανίου είναι εξίσου ιερό με το πρωτότυπο. Μια σχέση που δυσκολεύεται να αντιληφθεί η δυτική σκέψη, και όχι μόνον μετά τον Γουτεμβέργιο, πολλώ δε μάλλον στην ηλεκτρονική εποχή. Αν αντιλαμβάνομαι καλά, κάθε αντίτυπο του Κορανίου έχει την ίδια αξία με το πρωτότυπο. Αφού όχι μόνον οι λέξεις, αλλά και τα ίδια τα γράμματα, ανήκουν στον Αλλάχ. Εξ ου και η ανάπτυξη της ισλαμικής τέχνης της καλλιγραφίας. Τη Βίβλο, Παλαιά και Καινή Διαθήκη, την έγραψαν άνθρωποι. Με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, όμως, χωρίς να απαλλαγούν από την ανθρώπινη υπόστασή τους. Είναι αυτή που απουσιάζει από το Κοράνι.
Λυπάμαι για τη σχηματική αντιμετώπιση του ζητήματος, όμως νομίζω ότι μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη. Κάποιοι, στη Σουηδία και στη Δανία, έκαψαν αντίτυπα του Κορανίου. Τους χαρακτηρίζουν «ακροδεξιούς». Ας πούμε ότι είναι ακροδεξιοί. Ομως είναι κάποιοι πολίτες αυτών των χωρών οι οποίοι αποφάσισαν να βεβηλώσουν με αυτόν τον τρόπο την πίστη των μουσουλμάνων συμπολιτών τους. Και στο σημείο αυτό παρεμβαίνει ο Ερντογάν, με όλο το μεγαλείο της ολοκληρωτικής του σκέψης. Δεν δέχεται τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ, διότι στη Σουηδία καίνε το Κοράνι. Χαρακτηριστικό του ολοκληρωτισμού, θα μου πείτε. Για τη συμπεριφορά κάθε πολίτη ευθύνεται ολόκληρη η κοινότητα, άρα το κράτος της.
Ας παραμερίσουμε τον Ερντογάν και τη μεγαλομανία του. Και ας προσπαθήσουμε να δούμε το πρόβλημα στις κοινωνικές του διαστάσεις. Αν δεν κάνω λάθος, απ’ όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, οι σκανδιναβικές, όπως η Σουηδία, η Δανία και η Νορβηγία, έχουν συμφιλιωθεί με την ιδέα της πολυπολιτισμικής Ευρώπης. Και όταν λέμε «πολυπολιτισμική Ευρώπη» εννοούμε στην πραγματικότητα μια «διπολιτισμική Ευρώπη». Μια Ευρώπη διχασμένη ανάμεσα στις κατακτήσεις του δικού της πολιτισμού και στην ανάγκη συνύπαρξης με έναν άλλο πολιτισμό, τον μουσουλμανικό, ο οποίος θέλει να της επιβληθεί. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Οταν αναφερόμαστε στην πολυπολιτισμική Ευρώπη δεν έχουμε υπόψη τους Κινέζους, τους ινδουιστές ή τους Καθολικούς της Δυτικής Αφρικής. Αναφερόμαστε στο Ισλάμ, κι ας μας χωρίζει απ’ αυτό μόνον η Μεσόγειος. Ο Ερντογάν, αν μη τι άλλο, μας βοήθησε να αντιληφθούμε τι μπορεί να σημαίνει ευρωπαϊκή πολιτισμική ταυτότητα.
Οπως και οι Σουηδοί, οι Δανοί ή οι Νορβηγοί που καίνε το Κοράνι. Το επαναλαμβάνω για να μην παρεξηγηθώ. Το θεωρώ πράξη ειδεχθή. Ομως δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ γιατί κάποιοι Ευρωπαίοι, και μάλιστα πολίτες ανοιχτών κοινωνιών, όπως οι σκανδιναβικές, οδηγήθηκαν εκεί. Θεωρείτε ότι η καταδίκη τους φτάνει για να καθησυχάσει τη συνείδησή σας; Λυπάμαι που θα το πω, αλλά εμένα δεν μου φτάνει. Η Ευρώπη πάσχει από διπολισμό. Από τη μια υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μουσουλμάνων πολιτών της, στο όνομα της πολιτικής ορθότητας, ενώ την ίδια στιγμή διαπιστώνει ότι αυτά τα δικαιώματα συγκρούονται με τους κανόνες της πολιτικής ορθότητας που η ίδια έχει θεσπίσει για τον εαυτό της. Η πολιτική ορθότητα της επιβάλλει την αποδοχή της μαντίλας, ενώ η ίδια πολιτική ορθότητα της επιβάλλει την απάλειψη της επίδειξης θρησκευτικών συμβόλων στο όνομα της ανεξιθρησκίας. Τρέχα γύρευε.
Και το αδιέξοδο δεν έχει τέλος. Το κάψιμο αντιτύπων του Κορανίου είναι πταίσμα απέναντι σε όσα οι υπερασπιστές του Κορανίου έχουν διαπράξει. Charlie Hebdo, Μπατακλάν, Νίκαια, δολοφονίες δασκάλων και ιερέων. Ε, ναι. Η Ευρώπη χρειάζεται ψυχοθεραπεία πριν κάποιος την κλείσει στο Ιδρυμα της Ιστορίας.