Παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στον καρκίνο της παιδικής και εφηβικής ηλικίας σήμερα, ας πούμε λοιπόν ορισμένα πράγματα. Ο παιδιατρικός καρκίνος είναι μεν σπάνια νόσος, ωστόσο αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από ασθένεια για τα παιδιά άνω του ενός έτους στην Ευρώπη. Καθημερινά, περίπου διακόσια πενήντα παιδιά σε όλο τον κόσμο χάνουν τη ζωή τους από καρκίνο – αριθμός που σοκάρει αν αναλογιστούμε ότι 70% όλων των παιδιατρικών καρκίνων είναι ιάσιμοι. Στην Ελλάδα, περίπου ένα παιδί την ημέρα νοσεί με καρκίνο. Η πιο κοινή μορφή καρκίνου στα παιδιά είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία. Ακολουθούν οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Ζητούμενο για την παιδιατρική ογκολογική κοινότητα, η επιτάχυνση της έρευνας. Η σπανιότητα της νόσου δεν ενθαρρύνει την ιατροφαρμακευτική βιομηχανία να προχωρήσει σε συστηματικές έρευνες με στόχο την ανάπτυξη νέων θεραπειών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, μέσω πολυεθνικών κλινικών δοκιμών.
Κάτι ακόμη: οι ανισότητες στους παιδιατρικούς καρκίνους. Στις ανεπτυγμένες χώρες το ποσοστό επιβίωσης των παιδιών που νοσούν με καρκίνο είναι 80%. Αντίθετα, σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, το ποσοστό επιβίωσης φτάνει μόλις το 20%. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, στην παγκόσμια πρωτοβουλία για τον καρκίνο στην παιδική ηλικία, στοχεύει, μέχρι το 2030, στην αύξηση του ποσοστού επιβίωσης στο 60% παγκοσμίως, ανεξάρτητα από την καταγωγή, τον τόπο διαμονής και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση της οικογένειας.
Αυτό όμως θα επιτευχθεί με τη δημιουργία κέντρων αναφοράς στα ογκολογικά νοσοκομεία, με την ασφαλιστική κάλυψη, με την υψηλής ποιότητας διαχείριση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και την έγκαιρη διάγνωση και άμεση πρόσβαση των παιδιών σε θεραπεία.
Η έλλειψη επενδύσεων και οι αργοί ρυθμοί της καινοτομίας εμποδίζουν την πρόοδο στη θεραπεία του καρκίνου. Υπάρχει περιθώριο για την ανάπτυξη θεραπειών με στόχο την ίαση ορισμένων μορφών καρκίνου αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας των φαρμάκων.
Απαιτείται ακόμη η δημιουργία εξειδικευμένων κλινικών παρακολούθησης αυτών που επιβίωσαν από τον καρκίνο στην παιδική και εφηβική ηλικία (οι λεγόμενες Follow Up κλινικές) και η κατάρτιση μακροχρόνιου πλάνου ιατρικής φροντίδας αυτών των παιδιών και εφήβων, το οποίο θα συντελέσει σε μια πιο ομαλή μετάβαση στην ιατρική φροντίδα των ενηλίκων.
Ας κλείσουμε με μία ακόμη παράμετρο: την ψυχοκοινωνική παρακολούθηση των παιδιών και εφήβων, από την ημέρα της διάγνωσης αλλά και για αρκετό καιρό μετά τη θεραπεία τους. Ψυχικά επιβαρύνονται φυσικά και οι γονείς αλλά, συχνά, και τα αδέλφια τέτοιων παιδιών. Ο αγώνας είναι πολυμέτωπος. Θα είμαστε εκεί όμως.