Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν στην ομιλία που έκανε στη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς έριξε το σύνθημα «Κάτω η κακή δημοκρατία». Η αλήθεια είναι ότι δεν έχει κρύψει ποτέ τον θαυμασμό του για τον Ροβεσπιέρο. Φορούσε μαύρο δερμάτινο σακάκι, απολύτως κατάλληλο για συλλαλητήρια, και παρότι το πλήθος ήταν μεγάλο ήξερε ότι το πλήθος δεν του ανήκει. Η συμμετοχή είχε τη δυναμική των διαδηλώσεων για το συνταξιοδοτικό, ακόμη και τη βία. Οσο για το σύνθημα του Μελανσόν κατά της «κακής» δημοκρατίας αναρωτιέμαι αν θα τολμούσε να το πετάξει με τέτοια ευκολία η Λεπέν ή ο Ζεμούρ. Υποτίθεται ότι ο Μελανσόν υποστηρίζει την κατάργηση της 5ης Δημοκρατίας και την ίδρυση της 6ης, όμως δεν είπε κάτω η 5η Δημοκρατία στην οποία ο πρόεδρος είναι σχεδόν απόλυτος άρχων. Είπε «κάτω η κακή δημοκρατία». Είναι η «κακή» δημοκρατία, ή η «κακή δημοκρατία»; Θα μπορούσε να πει «κάτω η δημοκρατία».
Ας έρθουμε στα δικά μας τώρα όπου μπορεί να μην έχουμε διαδηλώσεις όπως οι Γάλλοι. Σε μας οι προβλέψεις για μια βίαιη και πολωμένη κοινωνικά προεκλογική περίοδο αποδείχθηκαν φρούδες ελπίδες. Η ελληνική κοινωνία, κουρασμένη από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης, μια πανδημία, τις εντάσεις του μεταναστευτικού και τη νευρική κρίση του Αιγαίου, δεν δείχνει πρόθυμη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που της απευθύνουν οι υποψήφιοι. Ο «θυμός» της επαναλαμβάνεται ως στερεότυπο, ιστορικό κειμήλιο της εποχής των μνημονίων όταν λειτουργούσε ως πραγματικό ψυχολογικό κίνητρο για την ψήφο. Πόσοι από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουν ότι ο Τσίπρας θα τους απελευθερώσει από τη «χούντα» του Μητσοτάκη; Πόσοι πιστεύουν ότι μας κυβερνά μια «χούντα»;
Υπάρχει βέβαια η «αντισυστημική» ψήφος. Αυτή αφορά την αδιευκρίνιστη συμπεριφορά των νέων ψηφοφόρων, της λείας της αντιπολίτευσης. Στην πραγματικότητα είναι μετάφραση στο περιβάλλον του 2023 της «αντιμνημονιακής» ψήφου που επέφερε την αναδιάταξη του πολιτικού συστήματος. Το κραταιό ΠΑΣΟΚ παραχώρησε ευγενώς τη θέση του στον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος παραμέρισε ευγενώς τις ιδεολογικές του αρχές για να συγκυβερνήσει με έναν πρώην ιδεολογικό του αντίπαλο, τους ΑΝΕΛ. Η αντιμνημονιακή ψήφος είχε σαφή προσανατολισμό. Ηταν ψήφος που ζητούσε την κατάργηση των μνημονίων και την απελευθέρωση από τον ζυγό των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων. Δεν ήταν συλλήβδην, ούτε ευθέως αντιευρωπαϊκή.
Ενα από τα προβλήματα της μετάφρασης είναι η απώλεια της σαφήνειας. Η «αντισυστημική» ψήφος είναι μια έννοια συγκεχυμένη, η οποία δεν διαθέτει την καθαρότητα που απαιτεί ο ψηφοφόρος μπροστά στην κάλπη. Ξέρουμε πώς την εννοεί ο Βαρουφάκης. Αποχώρηση από τη Ζώνη του Ευρώ, κλείσιμο των τραπεζών και έκδοση «Δήμητρας». Πολύ ωραία. Τρόπος του λέγειν δηλαδή. Ο Τσίπρας υποτίθεται ότι εννοεί το «σύστημα» Μητσοτάκη. Το ίδιο φαντάζομαι εννοεί και ο δυστυχής Ανδρουλάκης όταν δηλώνει «αντισυστημικός». Η «αντισυστημική» ψήφος είναι ένα φάντασμα που πλανάται πάνω από την πολιτική μας ζωή.
Ποιο είναι το σύστημα διακυβέρνησης που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα; Είναι η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Με τα καλά της και τα κακά της, τα κενά της, τις αδυναμίες της. Ελάτε τώρα. Ελληνική οικοδομή είναι και η δημοκρατία μας. Οπότε όταν λέει κάποιος ότι εγώ θα ψηφίσω «αντισυστημικά» στην πραγματικότητα λέει ότι θα ψηφίσει «αντιδημοκρατικά». Γι’ αυτό δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ γύρισε την πλάτη στον αποκλεισμό της Χρυσής Αυγής. Το σώμα θυμάται τις παλιές πληγές ακόμη κι αν έχουν επουλωθεί. Ξέρει ότι ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων της θα επιλέξει τον ΣΥΡΙΖΑ αντί για τη Ν.Δ. Ούτως ή άλλως η διχοτομία δεξιού με αριστερό έχει βρει τη θέση της στο μουσείο. Το ενεργό ρήγμα αυτών των εκλογών είναι οι «συστημικοί» με τους «αντισυστημικούς», ή το κοινοβουλευτικό σύστημα απέναντι στο ό,τι θέλει προκύψει. Αν τουλάχιστον είχαν την εντιμότητα να ομολογήσουν ότι η αντισυστημική ψήφος είναι ψήφος κατά της δημοκρατίας. Δεν έχουν καν την ειλικρίνεια του Μελανσόν για να καταφερθούν εναντίον της «κακής» δημοκρατίας.
Δεν ξέρω πόσοι «αντισυστημικοί» θα εκπροσωπηθούν στη Βουλή χάρη στην απλή αναλογική. Τους εύχομαι καλή επιτυχία. Απλώς ελπίζω να τους δοθεί η ευκαιρία να μας εξηγήσουν τι ακριβώς εννοούν όταν αυτοχαρακτηρίζονται ως «αντισυστημικοί». Εναντίον ποιου συστήματος σκοπεύουν να πολεμήσουν και ποια μέσα σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν για να επιτύχουν τους στόχους τους. «Αντισυστημικοί» ήταν οι δολοφόνοι της Μαρφίν, «αντισυστημικοί» και οι δολοφόνοι του Παύλου Φύσσα.
