Ολοι έχουν λόγο να παρακολουθούν τις επόμενες κινήσεις του Ερντογάν με μεγάλη προσοχή και καχυποψία. Η αναμφισβήτητη κυριαρχία του στην πολιτική σκηνή τού επιτρέπει να κινείται χωρίς εσωτερικό αντίπαλο. Αν υπάρχει μια χαραμάδα για αισιοδοξία είναι ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα στην οικονομία και στο εξωτερικό απαιτούν ανατροπή της έως τώρα πολιτικής και ο Ερντογάν είναι ο μόνος που μπορεί να διαχειριστεί τέτοια στροφή. Αυτός διαθέτει το αναγκαίο πολιτικό κεφάλαιο για να το καταφέρει και, στο κάτω κάτω, αυτός επέβαλε την αλλοπρόσαλλη οικονομική πολιτική και την «πολύτιμη μοναξιά» στη διεθνή σκηνή, που τώρα καλείται να ανατρέψει.
Το ζήτημα που τίθεται για όσες χώρες έχουν άμεση σχέση με την Τουρκία είναι πώς να ανταποκριθούν σε όποια θετική κίνηση χωρίς απλώς να ενισχύσουν τον Ερντογάν, δίνοντάς του χρόνο και ευκαιρία να επεκτείνει τον αυταρχισμό του στο εσωτερικό και να κλιμακώσει την επιθετικότητα εκτός συνόρων. Ομως, ίσως να μην έχει άλλη επιλογή από το να υιοθετήσει συναινετική πολιτική. Από τη μία, η οικονομική κρίση ενισχύει τη θέση όσων κληθούν να στηρίξουν την τουρκική οικονομία, επιτρέποντάς τους να θέσουν όρους στον Ερντογάν. Από την άλλη, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προκαλεί τόσο μεγάλα προβλήματα στον κόσμο, που αναγκαζόμαστε να δούμε και τα προβλήματα της περιοχής μας με άλλο βλέμμα. Γίνεται σαφές ότι οι ευκαιρίες που θα προέκυπταν από συνεργασία σημερινών αντιπάλων είναι πιο σημαντικές από τα εμπόδια που καθορίζουν την πολιτική τους εδώ και δεκαετίες. Η Τουρκία οφείλει να αναλογιστεί πού θα βρισκόταν σήμερα εάν είχε συνδέσει την οικονομική της ανάπτυξη με πολιτικές συμφιλίωσης και συνεργασίας και όχι με τυχοδιωκτισμό. Ισως ο Ερντογάν να μην είχε ενισχυθεί στον βαθμό που του εξασφαλίζουν η επιθετικότητα και οι διχαστικές πολιτικές, όμως, η τουρκική οικονομία και η κοινωνία θα βρίσκονταν σήμερα σε πολύ πιο ομαλό δρόμο.
Τώρα που η Τουρκία αναγκάζεται να επανέλθει σε κάποια κανονικότητα, η επόμενη ελληνική κυβέρνηση ίσως θα έχει ευκαιρία να διαπραγματευθεί μαζί της από ενισχυμένη θέση, ώστε μαζί να συμβάλουν στη θετική εξέλιξη της περιοχής μας. Αρκεί να γνωρίζουμε τι θέλουμε, τι μας συμφέρει (και τώρα και μακροπρόθεσμα) και να συνειδητοποιούμε και τις ευκαιρίες και τους κινδύνους της εποχής.