Η ειδησεογραφία επύκνωσε πάλι, η Ιστορία γράφει μαύρες σελίδες και εγώ τελευταίως έχω πέσει με τα μούτρα στην Μπέλλου. Η σκληρή φωνή της, πέτρα και γαϊδουράγκαθο, είναι γιατρικό. Χαστούκι και φιλί που σε συνεφέρνουν. Μέσα στη φωνή της αισθάνομαι ιστορικός πολίτης της χώρας μου, πως βαστάω από μια μακριά γενιά, με τυλίγει το παλιό βίωμα, η θέρμη του ανήκειν, της συνέχειας, της κοινής καταγωγής. Τα τραγούδια της σε παρακινούν σε αυτογνωσία, είναι ένας χάρτης της μεταπολεμικής Ελλάδας, αφηγούνται την πολυετή περιπέτεια του εικοστού αιώνα, στη ρωμαλέα ερμηνεία της ζεις πολέμους, την προσφυγιά, τον Εμφύλιο, τη φτώχεια, τον αγώνα της επιβίωσης, την αμφισβήτηση. Είναι γιατρικό τα τραγούδια γενικώς· συνταγογράφησα στον εαυτό μου μισή ώρα τουλάχιστον μουσική την ημέρα. Εκεί, στο κλείσιμο της ημέρας, μετά τη δουλειά, να ακούω με βαθιά αφοσίωση, πολλές φορές μέσα στο αμάξι, με κλειστά παράθυρα στη διαπασών. Κάποιες φορές παρκαρισμένος έξω από το σπίτι. Μισή ώρα μόνος μου με τη μουσική και τα τραγούδια.
Είναι γιατρικό το τραγούδι, η τέχνη γενικώς. Γιατί η τέχνη, εκτός από το να προκαλεί και να ξεσηκώνει, έχει και άλλη λειτουργία: σκεδάζει τον φόβο και την πίεση, αποκαλύπτει δυνατότητες. Λειτουργεί ηρεμιστικά, καθαρίζει το θυμικό, λαμπίκο το κάνει. Βλέπεις με νου και μάτια καθαρά, ανατέλλουν σκέψεις και αισθήματα παρηγορητικά, ξαναβρίσκεις τις σταθερές σου. Προσώρας ξανοίγει η διάθεση. Με βοηθά η Μπέλλου. Με παρηγορεί και με καθησυχάζει πως όλα θα πάνε καλά, πως θα αντέξουμε όπως αντέξαμε τόσα. Τραγουδώ κι εγώ μαζί της μέσα στο αμάξι, έξω φωνή κι ας ντρέπομαι μήπως με ακούσει κανένας περαστικός, και είναι λίγο αυτό σαν να πατάς την πληγή για να βγει το σκοτωμένο αίμα. Πριν από λίγο άκουγα την ερμηνεία της στο «Πριν το χάραμα μονάχος» των Παπαϊωάννου – Βασιλειάδη. Πώς παίζει έτσι με τις λέξεις, πώς τις κόβει και τις σερβίρει πάνω στις νότες, τι γυρίσματα, τι ανεβοκατεβάσματα: «Πριν το χάρα -άμα μονάχος, εξεκίνησα, αχ και στο πρώ – ώτο μας το στέκι την αυγούλα γύρισα». Μετά έβαλα και άλλα ωραία τραγούδια της, της εργατιάς, της φτωχολογιάς. Μακρινοί κόσμοι; Δεν θα το έλεγα, οδηγούσα πριν από λίγο σε εκείνη την αχανή ακατοίκητη έκταση στον Ταύρο, με τις αποθήκες, τα πρακτορεία και διάφορες εταιρείες. Εκεί είναι κόσμοι της Μπέλλου.
Με παρηγορεί το τραγούδι τελευταίως. Ιδίως το ελληνικό, με τη σπουδαία ποίησή του. Και αυτή η παρηγοριά είναι παρηγορίτσα ύπουλη. Ως και το ποτήρι μπορεί να σου σπάσει στο χέρι.
