Οι περισσότεροι έμειναν στο αναποφάσιστο εικονίδιο και στη σχεδιαστική πολυσημία του, που θυμίζουν εκείνες τις viral διαδικτυακές εικόνες στις οποίες ο καθένας βλέπει κάτι διαφορετικό (άλλος βλέπει μπλε φόρεμα και άλλος χρυσό, άλλος βλέπει ένα ψάρι και άλλος τον Ιησού Χριστό κ.λπ.). Στην περίπτωση του λογοτύπου της Νέας Αριστεράς, μερικοί είδαν κατευθείαν το βέλος που δείχνει αριστερά· οι περισσότεροι όμως διέκριναν ένα ανθρωπάκι που κινείται κάπως αψυχολόγητα, ίσως με χορευτική ή γυμναστική διάθεση. Το ανθρωπάκι μάλιστα μοιάζει να απλώνεται προς τα δεξιά, δίνοντας έτσι έναν ειρωνικό τόνο αυτοαναίρεσης στην οπτική ταυτότητα του νέου αριστερού σχήματος. Η παρατήρηση πάντως στην οποία συνέκλιναν όλοι είναι ότι το εικονίδιο της Νέας Αριστεράς φαίνεται βγαλμένο από την ανεξάντλητη κάβα της γραφιστικής ανίας: παρόμοια προκάτ έμπνευση έχει επιστρατευτεί για τράπεζες, σημάνσεις κοινόχρηστων τουαλετών, εταιρείες που ο χαρακτήρας τους έγκειται στην έλλειψη χαρακτήρα. Ετσι είναι όμως τα λογότυπα· εγείρουν έντονα συναισθήματα, πυροδοτούν καβγάδες περί αισθητικής (όλοι πιστεύουν ότι διαθέτουν την καλύτερη!) και στο τέλος δεν έχουν καν ιδιαίτερο νόημα: σημασία έχει το προϊόν, όχι η βιτρίνα του· αν το προϊόν είναι κακό, δεν το σώζουν τα γραφιστικά του και, αντίστροφα, αν το προϊόν είναι καλό, δημιουργεί συναισθηματικές ταυτίσεις που υπερβαίνουν ή «νομιμοποιούν» ένα κακό λογότυπο.
Η εύκολη λύση
Περισσότερη αξία έχει να σταθεί κανείς στο όνομα. Η χρήση του επιθέτου «νέος» στην ονοματοδοσία ενός καινούργιου κόμματος δεν είναι ιδιαίτερα νέα. Από τη Νέα Δημοκρατία μέχρι τη Νέα Δεξιά, το σημασιολογικό περιεχόμενο του «νέου» έχει εξαντλήσει την ορμή και την πρωτοτυπία του, με αποτέλεσμα να παραπέμπει στο αντίθετο από αυτό που στοχεύει. Δεν είναι μόνο ο αυτόματος παραλληλισμός με τα άλλα κόμματα που χρησιμοποιούν το επίθετο «νέος» αυτό που αποδυναμώνει το μήνυμα του ονόματος και ίσως δημιουργεί καχυποψία για την αληθινή ταυτότητα του κόμματος (γιατί να τοποθετείται κανείς στον πολιτικό χάρτη ως αντιθετικό ζεύγος με τον Φαήλο Κρανιδιώτη; Είναι αυτό ένα χρήσιμο σημείο αναφοράς;). Είναι η επανάληψη από μόνη της που υπονοεί πως ό,τι αυτοτιτλοφορείται ως νέο μάλλον δεν είναι αρκετά νέο ώστε να το αποδείξει έμπρακτα. Το όνομα Νέα Αριστερά είναι μια προβλέψιμη διαφυγή από ένα αρκετά περίπλοκο πρόβλημα. Πώς να πούμε ότι είμαστε Αριστερά, αλλά όχι η Αριστερά με την οποία δεν κάνουμε πια παρέα; Ε, ας πούμε ότι είμαστε η Νέα Αριστερά. Σατανικό!
Βαθύτερο πρόβλημα
Το ζήτημα του αυτοπροσδιορισμού, όμως, δεν είναι αμιγώς ζήτημα ονοματολογίας. Αντιπροσωπεύει ένα κλασικό ταυτοτικό πρόβλημα της Αριστεράς, αυτό της ιδεολογικής αυθεντικότητας: Ποια είναι η «αληθινή» Αριστερά και ποιες οι απομιμήσεις; Τι σημαίνει αληθινός αριστερός και τι ψεύτικος; Η σχετική θεωρητική ενατένιση έγινε ξανά επίκαιρη με τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι αριστεροί δεν έμειναν ικανοποιημένοι από την αριστεροσύνη του νέου αρχηγού και αποχώρησαν από ένα κόμμα, τα εναπομείναντα στελέχη του οποίου αμφιβάλλουν πια για την αριστεροσύνη των «αποστατών». Το όνομα «Νέα Αριστερά» ανακυκλώνει τη σύγχυση (σε τι συνίσταται το νέο και σε τι το παλιό; Πότε ακριβώς προέκυψε η διαφορά τους;), ενώ διαιωνίζει και το κουραστικό στερεότυπο της αδικαίωτης Αριστεράς: κάθε φορά που η Αριστερά αποτυγχάνει, ανακαλύπτει ότι δεν ήταν η πραγματική Αριστερά αυτή που απέτυχε, αλλά μια πλημμελώς εφαρμοσμένη εκδοχή της. Τώρα αρχίζει ο πραγματικός αγώνας, τώρα έρχεται το «νέο» και πάει λέγοντας.
Μερίδιο ευθύνης
Ορθώς αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ όσοι αποχώρησαν. Η έξοδος αυτή δεν είναι αριστερής φύσης, αλλά ορθολογικής: κανένας σοβαρός πολιτικός δεν μπορεί να νομιμοποιεί με την παρουσία του ένα απολίτικο κόμμα, του οποίου ο αρχηγός επινοεί τον εαυτό του κάθε μέρα από την αρχή. Το φιάσκο του ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν πρέπει να δημιουργήσει στα στελέχη της Νέας Αριστεράς την ψευδαίσθηση ότι η παρακμή της Αριστεράς στη χώρα δεν τα αφορά καθόλου. Πολιτικά προβλήματα ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετώπιζε και πριν από τον Κασσελάκη – ο τελευταίος είναι απλώς ένα σύμπτωμα ή η κατάληξη των προβλημάτων. Τα πολιτικά προβλήματα αυτά ήταν ο λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την εξουσία και τα κοινωνικά του ερείσματα· για την εν λόγω κατάσταση, οι έντεκα βουλευτές του νέου σχήματος έχουν πολύ βαρύτερες ευθύνες απ’ ό,τι ο «ελαφρύς» Κασσελάκης.
Περιφερόμενη παθογένεια
Ποια είναι η εύκολη επιλογή για τους «έντεκα»; Να αξιοποιήσουν το μομέντουμ της διάσπασης και το κύρος που τους εξασφαλίζει η σύγκριση με τους παλιούς συντρόφους και τα πολακικά τους ήθη για να διεκδικήσουν τα ηθικά πρωτεία στον προνομιακό πολιτικό χώρο της Αριστεράς. Ποια είναι η δύσκολη επιλογή; Να κάνουν τα ίδια, αλλά σε συνδυασμό με μια γενναία αυτοκριτική. Δεν αρκούν οι μεγάλες κουβέντες. Ο κόσμος πρέπει να μάθει: Υπάρχει αξιόπιστη Αριστερά ή μόνο βερμπαλιστικές υποσχέσεις; Υπάρχει πρακτικό σχέδιο ή μόνο ο φωτεινός δρόμος του δόγματος; Υπάρχει διάθεση για αλλαγή, για συνθέσεις, για πρόοδο με όρους 21ου αιώνα ή μόνο μιζεραμπιλισμός και τσιτάτα κατά του νεοφιλελευθερισμού; Η μετακόμιση δεν κάνει την παθογένεια λιγότερο παθογενή.
