Είμαστε ένας λαός γκρινιάρης. Ολα μας φταίνε και τίποτα δεν μας κάνει. Κάθε μέρα μουρμουρίζουμε χωρίς σταματημό. Για το κυκλοφοριακό, το κράτος της πλάκας, την άφαντη αστυνομία, την ακρίβεια στα τρόφιμα, τους μισθούς που δεν βγάζουν τον μήνα, το αφεντικό που ζητάει συνεχώς πιο πολλή δουλειά, τις απεργιακές κινητοποιήσεις για ψύλλου πήδημα, τους ανεγκέφαλους γύρω μας που πολλαπλασιάζονται συνεχώς, τη ζωή που περνάει και χάνεται.
Είναι αλήθεια ότι ένας στους τρεις Ελληνες εξακολουθεί να τα βγάζει πέρα πολύ δύσκολα και η καθημερινότητά του είναι δοκιμασία. Αν αναλογιστούμε, όμως, πώς ζουν δισεκατομμύρια ψυχές στον πλανήτη και τις συγκρίνουμε μ’ εμάς, η γκρίνια αυτή καταντάει ύβρις. Μόνο με τη σύγκριση μπορούμε να αντιληφθούμε την πραγματική αξία αυτού του ανεκτίμητου δώρου που έχουμε. Ετσι μόνο θα πάψουμε να διαμαρτυρόμαστε με το παραμικρό.
Ενας φίλος Ινδός, αρχισυντάκτης μιας μικρής εφημερίδας στο Νέο Δελχί, κάθε φορά που άκουγε Ευρωπαίους να γκρινιάζουν, έλεγε με κάποια σοφία και αυστηρότητα: «Εσείς έχετε προβλήματα πολυτελείας. Εφόσον κυκλοφορεί πόσιμο νερό στο καζανάκι του σπιτιού σας, δεν δικαιούστε να διαμαρτύρεστε».
Δεν λέω να μπούμε στα παπούτσια των εμπολέμων γύρω μας, των Ουκρανών, των Ρώσων, των Ισραηλινών ή των Παλαιστινίων της Γάζας. Αλλά για σκεφτείτε να είχατε γεννηθεί σε μία από τις περίπου 150 χώρες της υποβαθμισμένης Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής. Τι τεράστιος ανήφορος θα ήταν η ζωή σας.
Ολα μας φταίνε και τίποτα δεν μας κάνει. Αν αναλογιστούμε, όμως, πώς ζουν δισεκατομμύρια ψυχές στον πλανήτη και τις συγκρίνουμε μ’ εμάς, η γκρίνια μας καταντάει ύβρις.
Η Ελλάδα παραμένει ένα από τα πιο προνομιούχα μέρη του πλανήτη. Μέλος για τέσσερις δεκαετίες του κλαμπ των πλουσίων της Ε.Ε., είναι πλέον παράδειγμα προς μίμηση. Βγήκε διαλυμένη και φτωχή από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, πέρασε «πέτρινα» χρόνια, διχασμούς, χούντα και στερήσεις. Αλλά πλέον έχει κάνει ένα τεράστιο άλμα. Είναι μια χώρα με δημοκρατία και ελευθερία. Μια χώρα με παιδεία για όλους, υγεία και για τους πιο φτωχούς, κοινωνικό κράτος για τους ανήμπορους, συντάξεις για τους γέροντες. Με 7 στους 10 Ελληνες να έχουν το δικό τους σπίτι και 5 στους 10 να έχουν και εξοχικό. Με 40.000 νέους και νέες να σπουδάζουν στο εξωτερικό και με πολλαπλάσιους Ελληνες να διαπρέπουν σε όλο τον κόσμο στις επιστήμες, στις επιχειρήσεις, στον αθλητισμό, στις τέχνες.
Και το σημαντικότερο: Η Ελλάδα ξεχωρίζει γιατί είναι μια χώρα με απίθανες ομορφιές, μοναδικό κλίμα, αρχαίο πολιτισμό. Με φύση υπέροχη και ιδιαιτέρως φιλική – πώς το είχε πει ο Μάθιου Μακόναχι, ο ηθοποιός, ένα καλοκαίρι στην Αντίπαρο: «Η Ελλάδα είναι παράδεισος. Τα νερά της είναι υπέροχα και ασφαλή, δεν δαγκώνουν. Η γη είναι φιλική. Ο αέρας είναι φιλικός. Οι άνθρωποι είναι καταπληκτικοί και αγαπούν την οικογένεια».
Η μεταμόρφωση αυτή της Ελλάδας έγινε τα τελευταία 50 χρόνια. Η φίλη μου η Δήμητρα, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Αγραφα, το ορεινό χωριό της νότιας Πίνδου –ανάμεσα στο Καρπενήσι και στην Καρδίτσα– κάθε φορά που άκουγε κάποιους να γκρινιάζουν έβαζε τις φωνές. Και θύμιζε στην ομήγυρη ότι όταν εκείνη πήγαινε ακόμη σχολείο, τη δεκαετία του ’70, στο χωριό της δεν υπήρχε ρεύμα ούτε τηλέφωνο και οι δρόμοι ήταν κατσικόδρομοι χωρίς ίχνος ασφαλτόστρωσης. Αν αρρώσταινες βαριά, ήταν θαύμα να φτάσεις ζωντανός στο πλησιέστερο νοσοκομείο. Οπως ακριβώς συνέβαινε και στις περισσότερες απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, στα νησιά της άγονης γραμμής, όπου έψαχνες γιατρό με το κιάλι.
Ακόμη και στην Αθήνα, εκείνη την εποχή το Ι.Χ. αυτοκίνητο ήταν άπιαστο όνειρο για τη μέση οικογένεια, ενώ χρειαζόσουν γερό δόντι ακόμη και για να βάλεις τηλέφωνο. Και οι υποδομές της χώρας στο απόλυτο μηδέν. Για να πας στα Γιάννενα ήθελες τουλάχιστον 7 ώρες και σε πολλά μικρά νησιά δεν υπήρχαν καν λιμάνια ικανά για να δέσει το πλοίο της γραμμής – οι τουρίστες έβγαιναν στη στεριά με βάρκες.
Ας κοιτάξουμε, λοιπόν, την πραγματικότητα γύρω μας. Και ας πάψουμε να μεμψιμοιρούμε, μέρες που είναι. Προβλήματα υπάρχουν στην Ελλάδα. Γραφειοκρατία, διαφθορά, αναξιοκρατία. Δημόσιοι υπάλληλοι που μας ταλαιπωρούν και πολιτικοί που δεν νοιάζονται παρά μόνο για την πάρτη τους. Λαμόγια και διάφοροι απίθανοι τύποι που ξεχειλίζουν από ναρκισσισμό, και είναι τόσο φτωχοί που ο μόνος πλούτος τους είναι τα λεφτά τους. Η Ελλάδα, όμως, προχωράει σταθερά μπροστά. Και παραμένει μια ευλογημένη χώρα. Και όλοι εμείς που ζούμε σε αυτή την καταπληκτική γωνιά του πλανήτη παραμένουμε από τους πιο τυχερούς λαούς στον κόσμο.