Και ο ένας και ο άλλος σημάδεψαν δύο διαφορετικές εποχές της Ελλάδας. Ο πρώτος, ο Ζακ Ντελόρ, με τα περίφημα «πακέτα» του την εποχή της ευμάρειας. Τότε που ο πρόεδρος της επιτροπής έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για τη σύγκλιση οικονομιών που παρέμεναν ετερόκλητες. Ηταν ο πολιτικός που κατήργησε τα εσωτερικά σύνορα. Αν θυμάμαι καλά, Βέλγοι τελωνειακοί τον είχαν κάνει φύλλο και φτερό στα σύνορα για να διαμαρτυρηθούν για τον παραμερισμό τους. Η εποχή Ντελόρ προετοίμασε την Ελλάδα για να μπει στην εποχή Σόιμπλε. Τα «πακέτα» είχαν γίνει παρανάλωμα στην πορεία του μεθυσμένου καραβιού που ξόδευε χωρίς να παράγει. Το ξόδεμα είχε μετατραπεί σε εθνικό ιδεολόγημα. Συνδυάστηκε με τον μύθο του «βασανισμένου» και «αδικημένου» λαού –αγαπημένο σύνθημα της πασοκοαριστεράς– που είχε έρθει η ώρα του να απολαύσει τη ζωή. Η χώρα μετατράπηκε σε ένα απέραντο «σκυλάδικο». Είχε δίκιο ο Πάγκαλος όταν είπε πως «όλοι μαζί τα φάγαμε». Δεν «φάγαμε» όλοι το ίδιο, όμως όλοι φάγαμε κάτι. Ωσπου μια μέρα τα ξημερώματα μας προσγείωσαν στην πραγματικότητα της ημέρας, με πονοκέφαλο και τα αυτιά βουλωμένα από τα ντεσιμπέλ. Και έτσι μπήκαμε στην εποχή του Σόιμπλε. Θα σας φανεί περίεργο, αλλά αυτό που μου άρεσε περισσότερο στον Σόιμπλε ήταν το αγέλαστο ύφος του. Μου θύμιζε τον δικό μας Παναγή Παπαληγούρα. Δεν ήταν πολιτικός σαν τους άλλους. Ηταν όμως πολιτικός, κοινώς είχε μια συγκεκριμένη ιδέα για την πραγματικότητα που ήταν ταγμένος να υπηρετήσει, την Ευρώπη. Μας βασάνισε, τον αναθεματίσαμε, ήθελε να μας αποβάλει από την τάξη, εντέλει όμως σωθήκαμε. Οσο κι αν πολλοί από εμάς δεν ήθελαν να σωθούμε και μεταφράζαμε την επιθυμία μας σε πρόθεση του άκαμπτου προτεστάντη Γερμανού.
Αν μη τι άλλο, παρά τα λάθη τους, κράτησαν και ο ένας και ο άλλος την ευρωπαϊκή συνοχή. Και οφείλουμε να τους αναγνωρίσουμε πως ό,τι έκαναν το έκαναν για να υπηρετήσουν την Ενωμένη Ευρώπη. Μαζί με άλλους πολιτικούς, όπως ο Κολ, ο Μιτεράν, ή οι πατέρες Μονέ, Σουμάν, Αντενάουερ, Ντε Γκάσπερι. Το πέτυχαν; Ως ένα σημείο. Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι η σημερινή Ευρώπη πάσχει από έλλειψη πολιτικής προοπτικής σε έναν κόσμο που μοιάζει όλο και περισσότερο με κινούμενη άμμο. Δυσκολεύεται να βρει τη θέση της απέναντι στην επίθεση που δέχεται η Δύση στην Ουκρανία και στο Ισραήλ. Δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει την πλημμυρίδα της μετανάστευσης.
Ο Ντελόρ και ο Σόιμπλε, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, πίστευαν πως ο πυρήνας της Ευρώπης είναι η οικονομία της. Ηταν παιδιά της εφηβείας της. Τώρα οφείλει να ενηλικιωθεί.
