Το περίεργο δεν είναι ότι μπαίνουν πρόστιμα στις πολυεθνικές για αθέμιτες και ολιγοπωλιακές πρακτικές στην αγορά. Πάντα καταλογίζονταν. Το 2017, η Επιτροπή Ανταγωνισμού έκανε ρεκόρ με 105 εκατ. ευρώ. Οπως γράφαμε χθες, το 2019 η ίδια Αρχή επέβαλε πρόστιμο ύψους 3.304.110 ευρώ στην εταιρεία FrieslandCampina Hellas, πάλι για το βρεφικό γάλα.
Το γεγονός ότι τα πρόστιμα πέφτουν σαν χαλάζι, αλλά οι αθέμιτες πρακτικές συνεχίζονται (όπως γίνεται με το βρεφικό γάλα που εδώ πωλείται 213% ακριβότερα απ’ ό,τι στη Σουηδία) πρέπει να μας προβληματίσει. Ενα, λοιπόν, από τα περίεργα είναι ότι η κυβέρνηση διαβεβαιώνει τους πολίτες ότι «τα πρόστιμα πληρώνονται». Κάθε υπουργός που βγαίνει σε κάποιο κανάλι αντιμετωπίζει την ασαφή ερώτηση των δημοσιογράφων, για να δώσει μια θολή απάντηση, αλλά με κατηγορηματικό ύφος. Ο διάλογος πάντα έχει ως εξής: «Ναι, κύριε υπουργέ, εσείς βάζετε πρόστιμα, αλλά αυτά πληρώνονται;». «Βεβαίως και πληρώνονται, κ. Ταδόπουλε», απαντά ο υπουργός και προχωρούν σε επόμενο θέμα.
Για να πούμε και των υπουργών το δίκιο, βρίσκουν και κάνουν. Πρώτον, δεν έχουν αντιπολίτευση για να τους ελέγχει. Δεύτερον, η τηλεοπτική δημοσιογραφία είναι από τη φύση της γενική και αόριστη· πρέπει να χωρέσει πολλά σε μια πεντάλεπτη συνέντευξη: από τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών μέχρι την κατάσταση στην αγορά. Τρίτον, οι ίδιοι οι υπουργοί δεν δίνουν συγκεκριμένα στοιχεία· έτσι κι αλλιώς, η διαφάνεια δεν είναι το δυνατό χαρτί αυτής της κυβέρνησης. Κι έτσι ζουν αυτοί καλά κι εμείς (από αγοραστικής δύναμης, τουλάχι-στον) χειρότερα.
Η αχίλλειος πτέρνα αυτού του αφηγήματος είναι η υπονοούμενη ταχύτητα διεκπεραίωσης. Καλώς ή κακώς, ουδείς πληρώνει, π.χ., ένα εκατομμύριο χωρίς να δώσει κάποια μάχη. Ακόμη και αν η παράβαση είναι καταφανής, ο υπόχρεος θα κάνει ένσταση, θα πάει στα δικαστήρια, έστω για να κρατήσει τα λεφτά στο ταμείο του για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται ώστε να τελεσιδικήσει ο καταλογισμός του προστίμου. Και όλοι ξέρουμε πόσο γρήγορη είναι η ελληνική γραφειοκρατία και δικαιοσύνη.
Προφανώς, αυτές τις ημέρες θα πληρώνονται κάποια πρόστιμα, παρελθόντων ετών που έχουν τελεσιδικήσει. Ομως αυτό που οι υπουργοί αφήνουν ως αίσθηση να πλανάται, ότι καταλογίζονται πρόστιμα τη μία ημέρα και καταβάλλονται την επομένη, εμπεριέχει μικρές αλήθειες για να φτιάξουν μια ψευδή πραγματικότητα. Εκτός εάν αυτές τις άγιες ημέρες τα τρία φαντάσματα των Χριστουγέννων επισκέφθηκαν τα διοικητικά συμβούλια των πολυεθνικών και αυτοί, μετανιωμένοι σαν τον Εμπενίζερ Σκρουτζ του Καρόλου Ντίκενς, τρέχουν να διορθώσουν τα άδικά τους. Τη γαλοπούλα μην ξεχάσουν…