Τα κοινωνικά δίκτυα (social media) οδήγησαν σε έναν άνευ προηγουμένου «εκδημοκρατισμό» της δυνατότητας δημόσιας έκφρασης. Το φαινόμενο οδήγησε σε εκ των πραγμάτων αλλαγή του τρόπου με τον οποίο διεξάγεται η δημόσια συζήτηση σε όλες τις ανοιχτές δημοκρατίες. Τις πολιτικές επιπτώσεις τις έχουμε ήδη δει και σε μεγάλο βαθμό ζήσει. Ισως η μεγαλύτερη «παγίδα» αυτού του υποτιθέμενου «εκδημοκρατισμού» αφορά τη νομιμοποίηση ή μη κάποιας απόφασης που λαμβάνεται πάνω σε θέματα που προϋποθέτουν την επεξεργασία από ειδικούς. Πολιτικές καθυστερούν ή ακυρώνονται διότι η «ατμόσφαιρα» στα social media δεν είναι ευνοϊκή. Πρέπει να ακούμε τον τάδε ή δείνα influencer, διότι ακολουθείται από κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες (ή εκατομμύρια) χρήστες των social media. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι οι πολιτικοί προσλαμβάνουν επαγγελματίες για τη χρήση των δικών τους λογαριασμών, ενώ προσπαθούν να λειαίνουν τις θέσεις τους ώστε να περνούν από τα «διαλυτήρια» των social media. Στο πολιτικό πεδίο τα τρολ χρησιμοποιούνται για να υπονομεύσουν και να κατασπαράξουν τους αντιπάλους. Ο πόλεμος είναι διαρκής και ανηλεής.
Ωστόσο, σε κάθε υπουργείο υπάρχει η μόνιμη διοίκηση η οποία πρέπει να κάνει τη δουλειά της ανεπηρέαστη από τον δημόσιο διάλογο, ειδικά εκείνον που διεξάγεται στα social media, που είναι εκ των πραγμάτων «μολυσμένος» από λογής μικρά και μυωπικά συμφέροντα. Η διοίκηση, θεωρητικά τουλάχιστον, πρέπει να είναι αμόλυντη από αυτή τη συζήτηση, κυρίως διότι οι εισηγήσεις της προς την πολιτική ηγεσία και εν συνεχεία οι όποιες αποφάσεις πρέπει να στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στα πραγματικά δεδομένα. Τα προηγούμενα χρόνια, σε κρίσιμα πόστα του κρατικού μηχανισμού επικράτησε το ακριβώς αντίθετο. Οι εισηγήσεις και οι αποφάσεις έπρεπε να συμφωνούν με τις απόψεις τού ενός, με αποτέλεσμα η διοίκηση να μοιάζει με έναν ανάλατο χυλό, ο οποίος μπορούσε να χωρέσει τα πάντα.
Ειδικά όταν πρόκειται για αποφάσεις οι οποίες σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, η απουσία εξαντλητικών υπηρεσιακών διεργασιών, προκειμένου η εισήγηση που θα γίνει στην πολιτική ηγεσία να είναι στεγνή και βασισμένη στα γεγονότα, απλώς περνάει τα δυσδιάκριτα όρια της πολιτικής και γίνεται εργαλείο στα χέρια τού εκάστοτε ηγετικού στελέχους.
Για τον λόγο αυτό, ίσως πρέπει να γίνει μια συζήτηση για την ανάγκη άνθρωποι που υπηρέτησαν το Δημόσιο από την κορυφή της υπηρεσιακής ιεραρχίας ενός υπουργείου, να μην μπορούν να διεκδικήσουν πολιτικό αξίωμα παρά μόνον με την παρέλευση κάποιων ετών. Οπως, δηλαδή, συμβαίνει στο Ισραήλ, το οποίο τακτικά χρησιμοποιούμε ως ιδεατό παράδειγμα για πολλά πράγματα. Χρειαζόμαστε τεχνοκράτες, όχι εκκολαπτόμενα πολιτικά στελέχη.
