Αυτό ήταν ακριβώς το κλίμα της διακυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου. Η μια μέρα πιο δύσκολη από την άλλη, με εμπόδια και κακοπιστία από το εξωτερικό, με διαρκείς υπονομεύσεις από το εσωτερικό. Σήμερα, εκείνες οι μέρες μάς φαίνονται μακρινές, σχεδόν ξεχασμένες, καθώς τα όσα έγιναν –και ήταν πολλά αυτά που έγιναν– επικαλύφθηκαν από το πρώτο εξάμηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Τις κυβερνήσεις και τους πρωθυπουργούς τούς κρίνουμε με το τι παρέλαβαν και τι παρέδωσαν. Ετσι θα πρέπει να κριθεί και η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, που παρέλαβε μια Ελλάδα η οποία ανέπνεε χάρη στις παλέτες με τα ευρώ της Φρανκφούρτης και παρέδωσε μια Ελλάδα που σε λίγους μήνες θα έμπαινε στη φάση της ανάπτυξης. Εργο τιτάνιο, αν αναλογιστούμε πως υπήρχε μια κοινωνία που, ανυποψίαστη, ονειρευόταν τον απολεσθέντα παράδεισο της χλιδής των δανεικών και, οργισμένη, αναζητούσε τα εξιλαστήρια θύματα. Να υπενθυμίσω το τερατώδες αποτέλεσμα των εκλογών του Μαΐου 2012, που σμπαράλιασε το πολιτικό μας σύστημα και αποτέλεσε μια τομή για τις μετέπειτα εξελίξεις. Η Ελλάδα συνήλθε από εκείνο το εκλογικό αποτέλεσμα μετά από επτά χρόνια, το 2019.
Η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, πέραν όλων των άλλων προβλημάτων, είχε να διαχειριστεί στην πρώτη κρίσιμη φάση της και την αναβλητικότητα και αναποφασιστικότητα της ΔΗΜΑΡ, ενός κόμματος που έπαιξε έναν μοιραίο ρόλο κατά τη σύντομη παρουσία του στη μεταπολιτευτική περίοδο. Τα γεγονότα είναι γνωστά, πρόσωπα και πολιτικές έχουν αξιολογηθεί και πήραν τη θέση που τους αρμόζει· στα αζήτητα της πολιτικής και στον κάλαθο των αχρήστων της Ιστορίας. Δεν θα αναλογιστώ τι θα γινόταν αν η ΔΗΜΑΡ συμφωνούσε στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Θα πω απλώς ότι η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου θα ολοκλήρωνε την τετραετία της. Τίποτε άλλο.
Σήμερα, με καθαρό μυαλό, καθώς έχει περάσει μια δεκαετία από τότε, μπορούμε να εκτιμήσουμε το έργο εκείνης της κυβέρνησης. Υπό ποιες συνθήκες συγκροτήθηκε, τι προβλήματα είχε να διαχειριστεί, ποιο ήταν το διεθνές περιβάλλον, ποιο το κλίμα στο εσωτερικό, τι παρέλαβε, τι παρέδωσε. Και τι προσωπικό τίμημα κατέβαλαν οι δύο πρωταγωνιστές. Αν συνεκτιμήσουμε όλα αυτά –και είμαστε καλοπροαίρετοι– θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου ήταν μια παραγωγική και αποτελεσματική κυβέρνηση, της οποίας τα πεπραγμένα αδικήθηκαν τόσο στην προβολή τους όσο και στην αξιολόγησή τους. Τα όσα επακολούθησαν οφείλονταν και στο ότι η ηγεσία της Γερμανίας, με τον εκδικητικό – διαπαιδαγωγικό χαρακτήρα της και την πάγια κοντόφθαλμη οπτική της, πίστευε πως η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ τη βόλευε. Εξυπηρετούσε τα συμφέροντά της, έτσι ή αλλιώς. Η Ελλάδα του Αλ. Τσίπρα είτε θα υποτασσόταν είτε θα περιθωριοποιούνταν.
Η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου επιτέλεσε έργο τιτάνιο, αν αναλογιστούμε πως υπήρχε μια κοινωνία που, ανυποψίαστη, ονειρευόταν τον απολεσθέντα παράδεισο της χλιδής των δανεικών και, οργισμένη, αναζητούσε εξιλαστήρια θύματα.
«Με τον Ευάγγελο Βενιζέλο δεν υπήρχε μέρα που να μην τελειώναμε πριν τα μεσάνυχτα». Σήμερα, πόσοι αναγνωρίζουν το έργο εκείνης της κυβέρνησης;
* Αντώνης Σαμαράς στο Συνέδριο «Καθημερινής» για τα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης.