Ποιος άραγε λάνσαρε πρόσφατα την έκφραση «δεν υπάρχει» σαν επιφώνημα για κάτι υπαρκτό και μάλιστα εντυπωσιακό; Ποιοι ασυλλόγιστοι τον ακολούθησαν και την καθιέρωσαν;
Κάνει αναπόφευκτα αυτές τις σκέψεις όποιος θελήσει να γράψει για ένα ζήτημα που πραγματικά δεν υπάρχει. Δεν υφίσταται. Αυτό είναι το ζήτημα της διαρροής «προσωπικών δεδομένων» των εκλογέων –δηλαδή απλώς και μόνο διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου– ως λόγου για να αμφισβητηθεί η εγκυρότητα των εκλογών αν δεν τις επιβλέψουν ξένοι παρατηρητές.
Με ποιον τρόπο, ρωτήθηκε επίμονα ο κ. Κασσελάκης, επηρεάζεται η εκλογική διαδικασία από τη διαρροή; Απάντησε: με την «παραπλάνηση» των ψηφοφόρων και «με εργαλειοποίηση αυτών των δεδομένων». Δηλαδή; Ε, αν δεν το καταλαβαίνετε, «δεν πειράζει», είπε. Αυτός πάντως δεν καταδέχεται «να το κάνει πενηνταράκια για τον κόσμο», κατά την έκφρασή του.
Γιατί όμως η γνωστοποίηση της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των εκλογέων καθιστά τάχα ανέφικτες τις αδιάβλητες εκλογές, τη στιγμή που είναι ήδη γνωστή η διεύθυνση κατοικίας τους;
Ανέκαθεν η διεύθυνση κατοικίας των εκλογέων αποτελούσε υποχρεωτικό στοιχείο της εγγραφής τους στους εκλογικούς καταλόγους. Συνιστούσε στοιχείο απαραίτητο για την ταυτοποίησή τους, αλλά και για την κατανομή τους στα κατά τόπους εκλογικά τμήματα. Ανέκαθεν επίσης οι εκλογικοί κατάλογοι ήσαν προσιτοί σε κάθε ενδιαφερόμενο, ιδίως με τη δημόσια ανάρτησή τους. Τι ισχύει λοιπόν σήμερα;
Στη σχετική ιστοσελίδα ( έχει ξεχαστεί από πέρυσι η εξής ανακοίνωση: «Οι υποψήφιοι για τις βουλευτικές εκλογές της 21.05.2023 μπορείτε να υποβάλετε αίτημα χορήγησης αντιτύπων εκλογικών καταλόγων (σε CD) αποκλειστικά για εκλογική χρήση». Ακολουθεί, σε άλλη σελίδα, ο τιμοκατάλογος που όρισε με την Υπουργική Απόφαση 22556/4-4-2022 ο τότε υπουργός Εσωτερικών Μ. Βορίδης και αρχίζει από 20 ευρώ για τους καταλόγους ανά Δήμο.
Πράγματι, σύμφωνα με το άρθρο 23 παρ. 2 του Π.Δ. 26/2012, που κωδικοποίησε την εκλογική νομοθεσία, δικαιούνται να προμηθευτούν αντίτυπα εκλογικών καταλόγων βουλευτές, ευρωβουλευτές, υποψήφιοι βουλευτές ή υποψήφιοι στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, «αποκλειστικά για εκλογική χρήση». Μπορούν, δηλαδή, να χρησιμοποιήσουν τις διευθύνσεις κατοικίας για να διανείμουν ή να ταχυδρομήσουν προεκλογικό υλικό. Το ίδιο βέβαια μπορούν να κάνουν και τα πολιτικά κόμματα, που δικαιούνται μία πλήρη σειρά των εκλογικών καταλόγων του κράτους χωρίς την καταβολή αντιτίμου (άρθρο 23 παρ. 1).
Αλλά και οι απλοί πολίτες έχουν πρόσβαση στους εκλογικούς καταλόγους! Καταστάσεις με νέους εκλογείς (άρθρο 10) και με μεταβολές διεύθυνσης (άρθρο 12 παρ.1) περιέχουν οπωσδήποτε και διεύθυνση κατοικίας για τον κάθε εγγεγραμμένο: δήμο ή συνοικισμό, οδό και αριθμό (άρθρο 12 παρ. 2). Ολες αυτές οι καταστάσεις αναρτώνται στο δημοτικό κατάστημα, ώστε να τις βλέπει «κάθε εκλογέας» αν θέλει να υποβάλει ένσταση κατά της εγγραφής ή της μη εγγραφής οποιουδήποτε προσώπου (άρθρο 17).
Τι είναι λοιπόν περισσότερο ενοχλητικό, επαχθές ή και επικίνδυνο για έναν πολίτη; Να μαθευτεί η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του ή η διεύθυνση του σπιτιού του; Στην πρώτη περίπτωση κινδυνεύει απλώς να βομβαρδίζεται από ανεπιθύμητα πολιτικά μηνύματα, όπως εκείνα της κυρίας Ασημακοπούλου που δημιούργησαν αρχικά το ζήτημα. Αυτά όμως μπορεί εύκολα να τα διαγράφει ή και να τα αποφεύγει εντελώς με το κατάλληλο φίλτρο, μαζί με άλλα σκουπίδια (spam).
Στη δεύτερη περίπτωση, θα κινδυνεύει επίσης να κατακλύζεται από ανεπιθύμητα, αλλά έντυπα σκουπίδια, στο γραμματοκιβώτιο, κάτω από την εξώπορτα, ακόμη και πεταμένα στην αυλή του. Η συλλογή και απόρριψή τους ασφαλώς απαιτεί περισσότερο κόπο από τη διαγραφή των ηλεκτρονικών. Αλλά κινδυνεύει επίσης ο πολίτης και από απροσδόκητες εμφανίσεις αγνώστων (ή «γνωστών αγνώστων»), που μπορούν να γίνουν και απειλητικοί, τρομάζοντας τον ίδιο και την οικογένειά του…
Θα ήταν λοιπόν τελικά προτιμότερο για τους εκλογείς και την προστασία τους να επιτρέπεται η πρόσβαση στις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους και να παραμένει απόρρητη η διεύθυνση κατοικίας τους. Αλλά κάτι τέτοιο δυστυχώς αποκλείεται από τις εγγυήσεις που απαιτούνται για την εγκυρότητα των εκλογικών καταλόγων – δηλαδή και των εκλογών. Χωρίς διεύθυνση κατοικίας γίνεται αδύνατος ο έλεγχος τόσο της συνεχιζόμενης ύπαρξης του κάθε εγγεγραμμένου εκλογέα όσο και της περιφέρειας ή και του εκλογικού τμήματος όπου δικαιούται να ψηφίσει – άπαξ.
Πιο πρόσφατο βιβλίο του καθηγητή Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου είναι το «Εθνική ολοκλήρωση και διχόνοια: Η ελληνική περίπτωση».