H Eλένη πρέπει να έχει φορέσει την ποδιά και να βρίσκεται στο πόστο της στην καντίνα μεγάλης εταιρείας στις 2 το μεσημέρι. Εχει τη «βραδινή» βάρδια και τελειώνει γύρω στις 10.00-10.30. Σπίτι της, όμως, δεν ξέρει σχεδόν ποτέ τι ώρα ακριβώς θα επιστρέψει. Ο φωτεινός πίνακας στη στάση του λεωφορείου αλλά και η τηλεματική, η εφαρμογή που ενημερώνει για την ώρα διέλευσης/αναχώρησης των λεωφορείων, συχνά, δεν λένε την αλήθεια. «Χθες το βράδυ περίμενα 40 λεπτά, ήμουν τόσο κουρασμένη που τελικά πήρα ταξί. Δεν μου περισσεύουν τα χρήματα, αλλά τι να κάνω…» μου έλεγε πριν από λίγες ημέρες.
Η Ελένη είναι μία από τους χιλιάδες επιβάτες που καθημερινά ταλαιπωρούνται στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας. Περιμένοντας λεωφορεία που δεν έρχονται στην ώρα τους, είναι παμπάλαια –ο μέσος όρος ηλικίας των λεωφορείων αγγίζει πλέον τα 19 έτη, από 13 που είναι στην υπόλοιπη Ευρώπη–, βρώμικα, ξεχαρβαλωμένα, με παράθυρα που δεν ανοιγοκλείνουν, πολλά χωρίς κλιματισμό. Η κατάσταση που επικρατεί εδώ και χρόνια στα λεωφορεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης είναι αποκαρδιωτική, έχουμε δημόσιες συγκοινωνίες κακές και αναξιόπιστες παρά τις διαρκείς υποσχέσεις για ανανέωση και αύξηση του στόλου, για καλύτερη οργάνωση και ανταπόκριση στις ανάγκες των επιβατών.
Περιμένοντας οχήματα που δεν έρχονται στην ώρα τους, είναι παμπάλαια, βρώμικα, ξεχαρβαλωμένα, με παράθυρα που δεν ανοιγοκλείνουν, πολλά χωρίς κλιματισμό.
Πρόχειρα έρχονται στη μνήμη μου δυο-τρεις υπουργοί Μεταφορών, οι οποίοι μόλις ανέλαβαν τα καθήκοντά τους, μπήκαν σε ένα λεωφορείο, για να ζήσουν, υποτίθεται, από πρώτο χέρι τα προβλήματα, να συνομιλήσουν με τους επιβάτες, και να πουν μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες που τους συνόδευαν, φυσικά, το σχέδιό τους για την αναβάθμιση των αστικών συγκοινωνιών. Κάθε φορά, «έβρεχε» νέα οχήματα, εκατοντάδες λεωφορεία που θα βελτίωναν άμεσα την καθημερινότητα του εργαζομένου, του μαθητή, του κάθε πολίτη.
Στην πορεία, οι μεγάλοι διαγωνισμοί εξελίσσονταν μετ’ εμποδίων, η ανανέωση του γηρασμένου στόλου περνούσε από σαράντα κύματα, ακυρώσεις, προσφυγές, γραφειοκρατία, τεράστιες καθυστερήσεις, οι γνωστές ελληνικές ιστορίες. Κόντρα στα κυβερνητικά αφηγήματα που κατά καιρούς παρουσιάζουν μια παραμορφωμένη πραγματικότητα, οι αστικές συγκοινωνίες παραμένουν σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Ας κάνουν οι διοικήσεις των οργανισμών μια έρευνα για το πώς αξιολογούν οι πολίτες τις αστικές συγκοινωνίες. Δεν θα πιστεύουν στα μάτια τους.
Οι καθημερινές μετακινήσεις στην Αθήνα είναι αγώνας αντοχής και γερών νεύρων. Εχουμε μια πόλη με μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα, περιορισμένους χώρους στάθμευσης, ρύπανση… Χωρίς αξιόπιστα μέσα μαζικής μεταφοράς, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.