«Διαβάζεται καταπληκτικώς»

«Διαβάζεται καταπληκτικώς»

2' 8" χρόνος ανάγνωσης

Η δεύτερη έκδοση του «Η ζωή εν τάφω» συμβαίνει το 1930 στην Αθήνα. Ο Μυριβήλης θα δηλώσει πως ο «ηθικός αυτουργός αυτής της εκδόσεως και πολύτιμος βοηθός μου» είναι ο Λέσβιος ζωγράφος και διανοούμενος Αντώνης Πρωτοπάτσης, φίλος του συγγραφέα.

«Εχεις γράψει το καλλίτερο πεζό μετά τον Παπαδιαμάντη», του γράφει ο Πρωτοπάτσης. Οχι ότι δεν έχει επιφυλάξεις, ειδικά σε ό,τι αφορά τα «υπερθετικά επίθετα, τα τερατώδικα, τα φριχτά, τα θεώρατα, τα ολότελα σκοτώνουν, μάτια μου, την απόχρωση».

Ο Πρωτοπάτσης «καίγεται» να δει τη «Ζωή εν τάφω» μεταφρασμένη στα γαλλικά, τόσο που, με τη συγκατάθεση του Μυριβήλη, θα αναλάβει τη μετάφραση της (ημιτελούς ακόμα) δεύτερης γραφής.

Η γαλλική έκδοση θα κυκλοφορήσει το 1933 αλλά με διαφορετικό τίτλο: De Profundis (από το 16ο κεφάλαιο). Ο Πρωτοπάτσης δυσφορεί. Δεν γνωρίζουμε την αντίδραση του συγγραφέα.

Για να κυκλοφορήσει στην Αθήνα η δεύτερη έκδοση, θα χρειαστεί να μεταβεί στην πρωτεύουσα ο Μυριβήλης. Ξημεροβραδιάζεται στα τυπογραφεία «Αθηνών – Φαλήρου – Πειραιώς», γράφοντας στη γυναίκα του πως χρειάζεται 15.000 δραχμές (μετά άλλες 15.000). «Το βιβλίο αν πουληθεί», της γράφει, «αφίνει καθαρό κέρδος 125.000 δρ. Εννοείς πως πρέπει αμέσως μετά την έκδοση να οργανώσω την πούληση σ’ όλη την Ελλάδα. Κ’ είνε μια φασαρία!».

Το βιβλίο εκδίδεται στις 21 Απριλίου του 1930 σε πέντε χιλιάδες αντίτυπα, τα οποία κυκλοφορούν σε δύο δόσεις. Εως το φθινόπωρο εξαντλούνται οι τρεις χιλιάδες. Τα αντίτυπα της «τέταρτης» και της «πέμπτης χιλιάδας» κυκλοφορούν τον Δεκέμβριο, με εξώφυλλο του Πρωτοπάτση (όλα τα στοιχεία από το επίμετρο της Νίκης Λυκούργου, στην πρόσφατη, φροντισμένη έκδοση της Εστίας για τα εκατό χρόνια της «Ζωής εν τάφω»).

Ο Τύπος ομόφωνα (με εξαίρεση τους μαρξιστές) επαινεί το βιβλίο. Αλλά είναι μια εποχή οικονομικής κρίσης. Ο εκδοτικός χώρος στενάζει. Μόνο ο Μυριβήλης πουλάει. «Λογοτέχνης μεγάλης αξίας και φιλολογικής δυνάμεως, διαβάζεται καταπληκτικώς», σχολιάζει ο Ελευθερουδάκης.

«Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα γενικής αποδοχής», γράφει η Ν. Λυκούργου, «όταν στο τέλος του 1930 γνωστοποιήθηκε η πρόθεση του υπουργού Παιδείας Γεωργίου Παπανδρέου να εκδίδεται κάθε χρόνο με έξοδα του κράτους η μετάφραση ενός ελληνικού λογοτεχνικού έργου σε μία από τις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες, οι Γρ. Ξενόπουλος και Κωστής Μπαστιάς πρότειναν το “Η ζωή εν τάφω” για το έτος 1931».

Το 1931, το βιβλίο θα μεταφραστεί στα αλβανικά και στα αγγλικά (Life in the Tomb). Στην Αλβανία, οι κριτικές και οι πωλήσεις είναι εξαιρετικές (δεν γνωρίζουμε συγκεκριμένα στοιχεία), στην Αγγλία όμως οι μεταφραστές αδυνατούν να βρούνε εκδότη.

Ενας από τους μεταφραστές είναι ο Αλέξανδρος Πάλλης. Είχε υποσχεθεί στον Μυριβήλη να χρηματοδοτήσει ο ίδιος την αγγλική έκδοση. Αλίμονο: το φθινόπωρο του 1931, ο Πάλλης έχει «μερική απώλεια της περιουσίας του… συνεπεία της παγκόσμιας νομισματικής κρίσεως»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή