Είναι πολύ περίεργο να βλέπεις όσα έχουμε ζήσει στη χώρα μας να συμβαίνουν τώρα εκεί που δεν θα το περίμενες ποτέ. Στο campus του Πανεπιστημίου Κολούμπια, για παράδειγμα. Αναρωτιέσαι αν εμείς εδώ στην Ελλάδα περάσαμε πρώτοι και πριν απ’ όλους το αντισυστημικό τσουνάμι και τώρα το βιώνουν κι οι υπόλοιποι.
Το βέβαιο είναι πως η Αμερική ξαναζεί τα ’60s. Το βλέπουμε σ’ αυτό που ζουν τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια με τις καταλήψεις, τη μεγάλη πόλωση και τη μάχη γύρω από το τι είναι επιτρεπτό να λέγεται και τι όχι. Αλλά και στη βία και στο μίσος που κυριαρχούν και γίνονται ρουτίνα στη δημόσια σφαίρα.
Η νέα γενιά έχει ξεσηκωθεί με αφορμή έναν πόλεμο. Είναι όμως μόνο η αφορμή. Γιατί το βασικό είναι πως γι’ αυτή τη γενιά το «αμερικανικό όνειρο» είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθεί, αν όχι ανέφικτο. Η ζωή έχει γίνει απελπιστικά ακριβή. Η αγορά εργασίας ακόμη πιο ανταγωνιστική, ενώ πλέον αμφισβητούνται βασικές παραδοχές, όπως π.χ. το αν ένα πανάκριβο προπτυχιακό δίπλωμα (Bachelor) από ένα καλό πανεπιστήμιο «αξίζει» τα λεφτά του. Αυτά που θεωρούνταν αυτονόητα για μία μεσαία τάξη δεν είναι πια. Τη θέση της σιγουριάς πως κάθε γενιά ζει καλύτερα από την προηγούμενη έχει πάρει η πλήρης αβεβαιότητα.
Οι νεότεροι Αμερικανοί έζησαν ταυτόχρονα την απομόνωση της COVID, αλλά και την κοινωνική αποξένωση που ενισχύουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τους έχουν σφραγίσει και τα δύο.
Αυτά που θεωρούνταν αυτονόητα για μία μεσαία τάξη δεν είναι πια, ενώ η κάλπη μοιάζει με το μεγάλο αδιέξοδο για κάθε νέο Αμερικανό.
Αυτή την ώρα έχουν μπροστά τους και μια επιλογή στις κάλπες, που όχι απλώς δεν τους εκφράζει, αλλά τους απωθεί. Το «σταθερό χέρι» του Μπάιντεν τούς μοιάζει απίστευτα γέρικο, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τους εμπνεύσει. Ούτε και ο Τραμπ τους πείθει, γιατί εκπροσωπεί ό,τι πιο διεφθαρμένο και αντιδραστικό. Η κάλπη μοιάζει με το μεγάλο αδιέξοδο για κάθε νέο Αμερικανό.
Το μόνο που λείπει, ευτυχώς, είναι οι δολοφονίες και οι ταραχές της δεκαετίας του 1960. Γιατί μπορεί σήμερα να μιλάμε για πόλωση και να θυμόμαστε με τρόμο την 6η Ιανουαρίου, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η Αμερική βίωσε τις απανωτές και δραματικές δολοφονίες ηγετών μέσα σε λίγα χρόνια.
Το γεγονός ότι η Αμερική ξαναπέρασε, αρκετές μάλιστα φορές, όσα περνάει σήμερα, μας εμπνέει αισιοδοξία ότι θα ξεπεράσει την κρίση και τα αδιέξοδά της. Υπάρχουν βέβαια πολλοί απαισιόδοξοι που θεωρούν ότι έχει χαθεί για πάντα το κοινό αφήγημα και όραμα για τον μέσο Αμερικανό. Χαρακτηρίζουν μεταφυσική την αισιοδοξία όσων μιλούν για έναν ακόμη κύκλο.
Το βέβαιο είναι ότι η σημερινή Αμερική βρίσκεται σε κρίση και είναι πολύ «αγχωμένη». Τους επόμενους μήνες θα δούμε αν θα κατρακυλήσει σε σκοτεινά μονοπάτια ακόμη μεγαλύτερου διχασμού και βίας. Το χάος έχει αποδειχθεί ότι φέρνει μεγάλη αντίδραση, όπως τον Νίξον ως απάντηση στα ’60s. Μπορεί όμως ανάμεσα στους σημερινούς διαδηλωτές – φοιτητές να κρύβονται οι αυριανοί ηγέτες, μια και έχει επίσης αποδειχθεί ότι η πρόοδος στην Αμερική έρχεται συχνά «από τα κάτω», από εκείνους που αμφισβητούν το στάτους κβο.