Η πανδημία πέρασε, η εμβολιοφοβία παραμένει, όπως και τα δυσάρεστα παρελκόμενά της: διασπορά ψευδών ειδήσεων, διαστρέβλωση της πραγματικότητας, άρνηση της επιστήμης, σύγχυση, συνωμοσιολογία. Η αφορμή να ανάψει πάλι η σπίθα της αμφισβήτησης ήταν η είδηση ότι η AstraZeneca αποσύρει το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού για εμπορικούς λόγους. Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της εταιρείας, η μείωση της ζήτησης του εμβολίου λόγω πλεονάσματος διαθέσιμων επικαιροποιημένων mRNA εμβολίων, που στοχεύουν πιο αποτελεσματικά τις νέες μεταλλάξεις του ιού, την οδήγησε στη συγκεκριμένη απόφαση. Πολύ απλά δεν έχει νόημα πλέον η παραγωγή και η πώληση του εμβολίου της AstraZeneca.
Για κάποιους όμως η ανακοίνωση της εταιρείας κρίθηκε όχι μόνον ανεπαρκής αλλά και ψευδής. Ισχυρίζονται, χωρίς φυσικά να επιχειρηματολογούν γι’ αυτό, ότι δεν είναι εμπορικοί οι λόγοι της απόφασης αυτής αλλά η επικίνδυνη παρενέργεια, γνωστή ως θρόμβωση με σύνδρομο θρομβοκυτταροπενίας, μια σοβαρή πάθηση κατά την οποία παρουσιάζονται θρόμβοι αίματος στον εγκέφαλο ή σε άλλα μέρη του σώματος, η οποία καταγράφηκε σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις και ήταν ήδη γνωστή από το 2021.
Οπως συχνά συμβαίνει μέχρι και σήμερα, και πρώτος είχε παρατηρήσει ο συγγραφέας Ισαάκ Ασίμοφ, «η επιστήμη συγκεντρώνει γνώση πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι η κοινωνία αποκτά σοφία».
Για άλλη μια φορά τα εμβόλια μπαίνουν στο στόχαστρο. Για άλλη μια φορά ειδικοί στο εξωτερικό και στην Ελλάδα πρέπει να επιχειρηματολογήσουν για τη χρησιμότητα των εμβολίων, για τη συμβολή τους στην αποτελεσματική αντιμετώπιση ή και εξαφάνιση μεταδιδόμενων ασθενειών που στο παρελθόν στοίχισαν εκατομμύρια ζωές, γιατροί πρέπει να τονίσουν και πάλι πόσο εμπιστεύονται τα εμβόλια, ερευνητές να διαβεβαιώσουν ότι τα πρωτόκολλα που ακολουθούνται είναι ασφαλή και οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για την παραγωγή των εμβολίων τηρούνται με μεγάλη επιμέλεια και απόλυτη διαφάνεια.
Αξίζει να αναφέρουμε κάποια σημαντικά γεγονότα. Η ομάδα των καθηγητών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που σχεδίασε το εμβόλιο συμφώνησε να παραχωρήσει την τεχνολογία του στην AstraZeneca υπό τον όρο να διανεμηθεί σε τιμή κόστους, χωρίς κέρδος, σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Οπως και έγινε. Το εμβόλιο της AstraZeneca έσωσε εκατομμύρια ζωές και, καθώς δεν χρειαζόταν βαθιά κατάψυξη όπως τα τεχνολογίας mRNA, ταξίδεψε σε δυσπρόσιτες περιοχές, έφθασε σε φτωχές κοινωνικές ομάδες. Είναι ένα λαμπρό παράδειγμα συνεργασίας ενός πανεπιστημιακού ερευνητικού κέντρου και μιας πολυεθνικής εταιρείας προς όφελος του κοινωνικού συνόλου που θα μείνει στην Ιστορία.
Δυστυχώς, όπως συχνά συμβαίνει μέχρι και σήμερα, και πρώτος είχε παρατηρήσει ο συγγραφέας Ισαάκ Ασίμοφ, «η επιστήμη συγκεντρώνει γνώση πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι η κοινωνία αποκτά σοφία».
